Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Promovenda Garritsen: ‘Screen vaker op huidkanker bij behandeling ernstig constitutioneel eczeem met orale immunosuppressiva’
Promovenda Floor Garritsen onderzocht welke orale immunosuppressiva worden voorgeschreven bij ernstige of moeilijk behandelbare constitutioneel eczeem. Ook bekeek ze de veiligheid hiervan op langere termijn. In combinatie met prednison kan het tot problemen leiden. “Daarom wordt prednison liefst zo kort mogelijk voorgeschreven.”
Een klein deel van de patiënten met constitutioneel eczeem heeft een dusdanig ernstige of moeilijk behandelbare vorm dat behandeling met orale immunosuppressiva noodzakelijk is. Promovenda Floor Garritsen, AIOS dermatologie, wilde weten wat dan precies wordt voorgeschreven. Ze deed een data-evaluatie op basis van gegevens van het AMC Amsterdam en het UMC Utrecht en een landelijke search op basis van een apotheek-database. Hoewel ciclosporine het enige geregistreerde klassieke orale immunosuppressieve geneesmiddel is voor de behandeling van constitutioneel eczeem, kwam uit haar onderzoek naar voren dat in de afgelopen jaren ook methotrexaat en azathioprine veel werden voorgeschreven. “Het kan zijn dat behandelaars zich inmiddels meer vertrouwd voelen om deze medicijnen voor te schrijven”, zegt ze. “Maar het kan ook betekenen dat patiënten vanwege de bijwerkingen van ciclosporine inmiddels de overstap hebben moeten maken naar methotrexaat of azathioprine.”
Immunosuppressiva met prednison
Garritsen onderzocht ook de veiligheid van orale immunosuppressiva en concludeerde dat deze in zeldzame gevallen – vooral als ze in combinatie met prednison worden gegeven – tot lymfopenie kunnen leiden. “Bij ciclosporine geven we niet zo vaak prednison, omdat ciclosporine een vrij korte opstartfase kent”, zegt ze. “Bij methotrexaat, azathioprine en mycofenolzuur is die opstartfase langer en wordt prednison soms in de opstartfase aan het behandelschema toegevoegd omdat de patiënt een oplossing voor de korte termijn nodig heeft. Daarom wordt prednison liefst zo kort mogelijk voorgeschreven.”
Patiënt-specifiekere behandeling
Naar het probleem van de combinatie van een oraal immunosuppressivum met prednison zou eigenlijk een grote, goed gecontroleerde prospectieve studie moeten worden uitgevoerd om meer definitieve uitspraken te kunnen doen. “Ik verwacht echter niet dat die er nog van gaat komen”, zegt ze. “We hebben inmiddels de beschikking over dupilumab als eerst geregistreerde biological voor de betreffende patiëntengroep en er zitten nog veel meer interessante biologicals in de pijplijn. De behandeling zal dus veel patiënt-specifieker worden in de toekomst. Al betekent dit niet dat ciclosporine en methotrexaat helemaal in onbruik zullen raken. Dit heeft niet alleen te maken met de hoge prijs van die biologicals, maar ook met het feit dat ze niet bij iedere patiënt toepasbaar zijn.”
Stilstaan bij kinderwens
Op die opvolgers van dupilumab moeten behandelaars en patiënten nog even wachten. Welke boodschap heeft Garritsen ondertussen voor de klinische praktijk bij het voorschrijven van orale immunosuppressiva bij constitutioneel eczeem? “Die is vooral te vinden in hoofdstuk twee van mijn proefschrift. Dat het zaak is wat vaker te screenen op huidkanker bijvoorbeeld, een aanbeveling die nu ook zijn weg naar de behandelrichtlijn vindt”, zegt ze. “Wat betreft cervixonderzoek hebben we gevonden dat er geen verhoogd risico is op cervixcarcinoom en dat dus kan worden volstaan met het reguliere bevolkingsonderzoek. Verder is het zaak om bij jonge patiënten goed om stil te staan bij de vraag of de behandeling mogelijk tijdelijk moet worden onderbroken als sprake is van een kinderwens. De risico’s voor het kind lijken mee te vallen, maar het is wel zaak hierover het gesprek aan te gaan met de aanstaande ouders.”
Floor Garritsen promoveerde aan de Universiteit Utrecht op het proefschrift ‘Oral immunosuppressive drugs in the treatment of atopic dermatitis – improving performance and safety.’ Garritsen is nu in opleiding tot dermatoloog aan het UMC Utrecht.