DOQ

Psychiater dr. Vos: ‘Aandacht voor aanpassingsstoornissen na oncologische behandeling is essentieel’

Dat iemand een intensieve oncologische behandeling in een ziekenhuis achter de rug heeft, wil lang niet altijd zeggen dat er daarna geen zorg meer nodig is. Zo zien huisartsen regelmatig mensen die na hun behandeling kampen met aanpassingsstoornissen, zoals angst of somberheid. Zij kunnen deze patiënten nu verwijzen naar een geaccrediteerde psycholoog met het aandachtsgebied psycho-oncologie.

Psychiater dr. Tineke Vos, werkzaam in Haaglanden Medisch Centrum (HMC), was voorzitter van de landelijke richtlijnwerkgroep aanpassingsstoornis bij kanker. Zij vertelt: “De diagnostiek en behandeling van een kankerpatiënt vinden doorgaans plaats in een ziekenhuis. De meeste huisartsen zien hun patiënt in die periode meestal weinig. Na de intensieve behandeling krijgen zij de patiënt vaak wel weer in beeld. KWF Kankerbestrijding heeft achterhaald dat 64 procent van de mensen mét en ná kanker emotionele klachten ervaart, 39 procent vermoeid is en 38 procent relationele problemen heeft. Dat is vaak aanleiding voor een bezoek aan de huisarts of POH-ggz.”

Bang of schuldig

Huisartsen zullen het herkennen: mensen die na een oncologische behandeling slecht slapen, zich onzeker voelen of moeilijk hun veranderde – meer afhankelijke – rol thuis  kunnen accepteren. Vos: “We hebben het over aanpassingsstoornissen na de behandeling in het ziekenhuis. De ziekte heeft niet alleen de lichamelijke gezondheid aangetast, maar ook de deze emotionele weerbaarheid, de mentale veerkracht. Menigeen wordt emotioneel instabiel, is bang dat de ziekte terugkeert of voelt zich schuldig omdat hij niet blij is over een geslaagde behandeling.Soms kan de huisarts of POH-ggz helpen, maar soms ook is meer gespecialiseerde zorg nodig.”

Weg uit basisverzekering

Juist dáár wrong een tijdlang de schoen. Onder toenmalig VWS-minister Schippers verdween deze zorg in 2012 uit de basisverzekering. Vos: “Het gevolg was dat huisartsen patiënten niet meer konden verwijzen óf dat wel werd verwezen, maar dan met een verkeerde, te zware diagnose, zoals angst of depressie. Dat is onjuist, want het gaat om een aanpassingsstoornis met een angstige of depressieve stemming. Er is sprake van een ontregelend effect in het leven van de ex-patiënt, die bijvoorbeeld zijn draai niet kan vinden thuis of op het werk.”

Curatief en palliatief

Na kritiek uit onder meer de politiek en de koepel van de PsychoSociale Oncologische Zorg besloot Schippers tot een landelijke richtlijn aanpassingsstoornis. Een werkgroep heeft deze ontwikkeld.  Tot het gezelschap behoorde onder meer een huisarts. Het NHG heeft geholpen de conceptteksten aan te scherpen. Vos: “De richtlijn is nuttig bij zowel patiënten na een curatieve als een palliatieve behandeling. Voor steeds meer mensen wordt kanker een chronische ziekte, dus aandacht voor problematiek na de ziekenhuiszorg is essentieel.”

Award

Mede aan haar voorzitterschap van de werkgroep dankt Vos de award van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) die jaarlijks wordt uitgereikt. Zij ontving deze in maart van dit jaar.De prijs is bestemd voor iemand die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de psychosociale oncologie in Nederland.

Fysiotherapie bij vermoeidheid

Een laatste tip van Vos. Huisarts die patiënten zien met vermoeidheidsklachten na hun oncologische behandeling, kunnen via www.onconet.nu naar een fysiotherapeut zoeken met een specialisatie in de oncologie. Dit initiatief staat los van de landelijke richtlijn aanpassingsstoornis voor mensen na een oncologische behandeling.

 


Pilot aanpassingsstoornis bij kanker

De tweejarige pilot op basis van de landelijke richtlijn aanpassingsstoornis voor patiënten met kanker is er sinds maart (dankzij steun van VWS en ZonMw). Patiënten en huisartsen kunnen via deze pilot een geaccrediteerde psycholoog vinden. De behandeling wordt vergoed.


 

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx