DOQ

Psychiater dr. Vos: ‘Aandacht voor aanpassingsstoornissen na oncologische behandeling is essentieel’

Dat iemand een intensieve oncologische behandeling in een ziekenhuis achter de rug heeft, wil lang niet altijd zeggen dat er daarna geen zorg meer nodig is. Zo zien huisartsen regelmatig mensen die na hun behandeling kampen met aanpassingsstoornissen, zoals angst of somberheid. Zij kunnen deze patiënten nu verwijzen naar een geaccrediteerde psycholoog met het aandachtsgebied psycho-oncologie.

Psychiater dr. Tineke Vos, werkzaam in Haaglanden Medisch Centrum (HMC), was voorzitter van de landelijke richtlijnwerkgroep aanpassingsstoornis bij kanker. Zij vertelt: “De diagnostiek en behandeling van een kankerpatiënt vinden doorgaans plaats in een ziekenhuis. De meeste huisartsen zien hun patiënt in die periode meestal weinig. Na de intensieve behandeling krijgen zij de patiënt vaak wel weer in beeld. KWF Kankerbestrijding heeft achterhaald dat 64 procent van de mensen mét en ná kanker emotionele klachten ervaart, 39 procent vermoeid is en 38 procent relationele problemen heeft. Dat is vaak aanleiding voor een bezoek aan de huisarts of POH-ggz.”

Bang of schuldig

Huisartsen zullen het herkennen: mensen die na een oncologische behandeling slecht slapen, zich onzeker voelen of moeilijk hun veranderde – meer afhankelijke – rol thuis  kunnen accepteren. Vos: “We hebben het over aanpassingsstoornissen na de behandeling in het ziekenhuis. De ziekte heeft niet alleen de lichamelijke gezondheid aangetast, maar ook de deze emotionele weerbaarheid, de mentale veerkracht. Menigeen wordt emotioneel instabiel, is bang dat de ziekte terugkeert of voelt zich schuldig omdat hij niet blij is over een geslaagde behandeling.Soms kan de huisarts of POH-ggz helpen, maar soms ook is meer gespecialiseerde zorg nodig.”

Weg uit basisverzekering

Juist dáár wrong een tijdlang de schoen. Onder toenmalig VWS-minister Schippers verdween deze zorg in 2012 uit de basisverzekering. Vos: “Het gevolg was dat huisartsen patiënten niet meer konden verwijzen óf dat wel werd verwezen, maar dan met een verkeerde, te zware diagnose, zoals angst of depressie. Dat is onjuist, want het gaat om een aanpassingsstoornis met een angstige of depressieve stemming. Er is sprake van een ontregelend effect in het leven van de ex-patiënt, die bijvoorbeeld zijn draai niet kan vinden thuis of op het werk.”

Curatief en palliatief

Na kritiek uit onder meer de politiek en de koepel van de PsychoSociale Oncologische Zorg besloot Schippers tot een landelijke richtlijn aanpassingsstoornis. Een werkgroep heeft deze ontwikkeld.  Tot het gezelschap behoorde onder meer een huisarts. Het NHG heeft geholpen de conceptteksten aan te scherpen. Vos: “De richtlijn is nuttig bij zowel patiënten na een curatieve als een palliatieve behandeling. Voor steeds meer mensen wordt kanker een chronische ziekte, dus aandacht voor problematiek na de ziekenhuiszorg is essentieel.”

Award

Mede aan haar voorzitterschap van de werkgroep dankt Vos de award van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) die jaarlijks wordt uitgereikt. Zij ontving deze in maart van dit jaar.De prijs is bestemd voor iemand die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de psychosociale oncologie in Nederland.

Fysiotherapie bij vermoeidheid

Een laatste tip van Vos. Huisarts die patiënten zien met vermoeidheidsklachten na hun oncologische behandeling, kunnen via www.onconet.nu naar een fysiotherapeut zoeken met een specialisatie in de oncologie. Dit initiatief staat los van de landelijke richtlijn aanpassingsstoornis voor mensen na een oncologische behandeling.

 


Pilot aanpassingsstoornis bij kanker

De tweejarige pilot op basis van de landelijke richtlijn aanpassingsstoornis voor patiënten met kanker is er sinds maart (dankzij steun van VWS en ZonMw). Patiënten en huisartsen kunnen via deze pilot een geaccrediteerde psycholoog vinden. De behandeling wordt vergoed.


 

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx