DOQ

Radiotherapie niet effectief bij knieartrose

Laag gedoseerde bestraling is geen effectieve behandelmethode bij ernstige knieartrose. Dat blijkt uit onderzoek dat de afdeling Reumatologie van de Sint Maartenskliniek samen met de afdeling Radiotherapie van het Radboudumc heeft uitgevoerd. In verschillende landen, zoals Duitsland, is radiotherapie een gangbare behandelmethode. Het gezaghebbende vakblad ‘Annals of the Rheumatic Diseases’ publiceerde maandag 29 oktober de resultaten van dit onderzoek.

Een team van de Sint Maartenkliniek en Radboudumc deed onderzoek naar het effect van een kortdurende behandeling met laag gedoseerde straling op de ontstekingsactiviteit aan het gewrichtskapsel in de knie. Daarvoor onderzocht het team 55 patiënten met matig tot ernstige knieartrose. De ene helft van de patiënten volgde daadwerkelijk radiotherapie, de andere helft niet, zonder dat de patiënten of onderzoekers wisten tot welke groep ze behoorden.

Ervaringen en ontstekingsactiviteit

De radiotherapie bestond uit zes behandelingen in twee weken tijd. Was er na drie maanden geen duidelijk effect te zien van de behandeling, dan werd deze als niet effectief beschouwd. ‘Daarbij keken wij zowel naar de ervaringen van de patiënt – hoeveel pijn heeft hij en wat kan hij wel en niet met zijn knie? – als naar de uitslagen van MRI- en ultrageluidonderzoek naar de afname van de ontsteking in het gewrichtskapsel’, vertelt Els van den Ende, senior research coördinator van de afdeling Reumatologie en Farmacie van de Sint Maartenskliniek.

Geen toekomst

Wat bleek? Veertig procent van de patiënten uit beide groepen ervoer een lichte verbetering in pijn en functioneren, geen verschil dus.  Uit de MRI en het ultrageluidonderzoek bleek ook dat de ontsteking in het gewrichtskapsel bij beide groepen niet was afgenomen. Van den Ende: ‘Hieruit kunnen we concluderen dat radiotherapie geen zinvolle behandeling is bij artrose aan de knie. In Nederland vinden we dat deze behandelmethode in de huidige vorm dan ook geen toekomst heeft. Maar in andere landen, bijvoorbeeld Duitsland, is radiotherapie bij artrose vrij gangbaar, zonder dat het effect ervan ooit goed is onderzocht. Het is daarom belangrijk onze onderzoeksresultaten internationaal te delen’, aldus de onderzoekers van beide afdelingen.

Eerste vergelijkende onderzoek

Het onderzoek naar radiotherapie als behandeling van ernstige knieartrose maakte deel uit van een grotere studie waarbij ook 55 handartrosepatiënten werden onderzocht. Ook bij deze onderzoeksgroep bleef de behandeling met radiotherapie zonder effect. Het onderzoek was het eerste vergelijkende onderzoek naar bestraling dat op artrosegebied is uitgevoerd. ‘Wij blijven onderzoek doen naar niet-operatieve behandelmethoden voor artrose’, zegt Van den Ende. ‘Artrose is niet te genezen, dus zijn behandelingen gericht op vermindering van de pijnklachten. Een knieprothese geeft niet altijd voor iedereen het gewenste resultaat, dus proberen we die ingreep zo lang mogelijk uit te stellen. Daarom is het belangrijk onderzoek te doen naar niet-operatieve behandelmethoden bij gevorderde artrose.’

 

Bron: Sint Maartenskliniek

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?