DOQ

Reuk-/smaak­stoornis na COVID-19: ‘Sommige mensen ruiken al 2 jaar niets’

Een van de klachten na een besmetting met SARS-CoV-2 is verandering of verlies van reuk en smaak. Het Reuk- en smaakcentrum in Ede werkt mee aan Nederlands onderzoek hiernaar. KNO-arts dr. Wilbert Boek zag vooral in de eerste fase van de crisis veel patiënten met reuk- en smaakproblemen. Soms worden die klachten chronisch. “Sommige mensen ruiken al twee jaar niets.”

Het Reuk- en smaakcentrum is onderdeel van Ziekenhuis Gelderse Vallei en bestaat zo’n acht jaar. Boek vertelt dat reuk- en smaakstoornissen niet uniek zijn voor SARS-CoV-2. Ook al vóór de coronacrisis zag hij deze problemen na een infectie met een corona-, griep- of verkoudheidsvirus. “Ons centrum had binnen een jaar na opening een wachttijd van een jaar. Dus toen waren de problemen er al. Er was alleen minder aandacht voor, omdat het aantal patiënten minder was dan nu. In ons centrum zien we mensen die al vijftien jaar reuk- en smaakklachten hebben.”

“Het kan zijn dat ter plekke van de reukcellen veel zwelling plaatsvindt, waardoor die cellen als het ware worden verdrongen”

KNO-arts dr. Wilbert Boek

Receptor

Er wordt veel onderzoek gedaan naar de oorzaak van deze specifieke klachten. Inmiddels is duidelijk dat de receptor voor het coronavirus ook voorkomt in de steuncellen rond de reukcel. De zenuwcel zelf wordt dus niet aangedaan, maar wel de cellen daaromheen. “Maar waardoor ontstaat dan reukverlies? En waarom herstelt dat soms niet? Dat is nog onduidelijk”, verklaart Boek. “Het kan zijn dat ter plekke van de reukcellen veel zwelling plaatsvindt waardoor die cellen als het ware worden verdrongen. Maar hierover is nog nauwelijks iets bekend.”
Precieze aantallen patiënten weet Boek niet. Wel is bekend dat bij circa 95% van de patiënten de geur en smaak binnen vier weken terugkomt. Ook bij hemzelf was dat het geval na een coronabesmetting. “Maar miljoenen mensen in Nederland hebben corona gehad. Dus enkele procenten daarvan zijn nog steeds veel mensen. We hebben gezien dat de eerste coronavariant de meest agressieve was. De omikronvariant lijkt voor minder problemen te zorgen, zowel op acuut als op blijvend reuk- en smaakverlies. Ik hoor niet meer zo veel over die klachten. Maar de echte getallen weten we pas over enkele jaren.”

“In deze studie onderzoeken we of met een snelle behandeling met prednison meer mensen hun reuk terugkrijgen”

COCOS-studie

Het Nederlandse onderzoek, de COCOS-studie, is recent afgerond en vond plaats vanuit het UMC Utrecht. Boek legt uit: “Het is bekend dat bij een gehoorstoornis na een virusinfectie een snelle behandeling met prednison kan helpen tegen de klachten. In deze studie onderzoeken we of met zo’n behandeling meer mensen hun reuk terugkrijgen. Deelnemers zijn mensen die in de afgelopen 12 weken positief waren getest op COVID-19 en minimaal vier weken reukverlies hadden. We hebben 116 mensen geïncludeerd en hen gerandomiseerd tussen een week prednison of placebo. Beide groepen kregen daarna reuktherapie met flesjes geurmonster. Daarvan is bekend dat het een positief effect kan hebben, en we wilden voorkomen dat mensen dat thuis deden zonder dat we het wisten. Door reuktherapie aan beide groepen aan te bieden, kunnen we de groepen met elkaar vergelijken.”
Dit onderzoek is nog niet eerder gedaan. Elke uitkomst is daarom relevant, stelt Boek. “Als het werkt, wat ik uiteraard hoop, dan hebben we een behandeling tegen chronische reukstoornis door COVID- 19. En als het niet werkt, weten we dat we geen prednison hoeven te geven. Ik hoop dat we binnen enkele weken de uitslag weten.”

“Wat ik heel bijzonder vind, is dat de afwijkende reuk of smaak altijd vies is”

Intrigerend

Momenteel is er volgens Boek alleen reuktherapie tegen reuk- en smaakstoornissen. Verder adviseert hij mensen om te ontdekken hoe zij met deze klachten kunnen omgaan. Bijvoorbeeld door het eten aan te passen en na te gaan wat wel goed smaakt. Overigens adviseert hij mensen die niets meer ruiken ook om een rookmelder aan te schaffen, zodat zij bij een eventuele brand in huis op tijd worden gealarmeerd.
Hoe vervelend reuk- en smaakproblemen ook zijn voor patiënten, ze hebben ook intrigerende kanten. De klachten ontstaan doordat iemand een geur of smaak anders of helemaal niet meer ervaart. “Bijvoorbeeld een aardbei ruikt naar of smaakt als knoflook, of iemand ruikt thuis steeds een gaslucht”, geeft Boek als voorbeeld. “Wat ik heel bijzonder vind, is dat de afwijkende reuk of smaak altijd vies is. Ik hoor nooit een patiënt zeggen dat een vieze lucht ineens lekker ruikt. Het zijn altijd negatieve ervaringen. Hoe dat kan, weten we niet. Het is fascinerend, maar de klachten kunnen wel grote invloed hebben op het dagelijks leven van patiënten. Ik hoor dramatische verhalen, bijvoorbeeld van koks. De impact van een reuk- of smaakstoornis kan heel groot zijn.’

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx