Risico op prostaatkanker is goed in te schatten met moleculaire urinetest
Promotieonderzoek van aios urologie Rianne Hendriks laat zien dat een moleculaire urinetest, waarin twee biomarkers worden gecombineerd met klinische risicofactoren voor prostaatkanker, een goede inschatting geeft van het risico op significante prostaatkanker.
Rianne Hendriks is in januari gepromoveerd op haar onderzoek naar het opsporen van prostaatkanker met biomarkers. De titel van haar proefschrift is: ‘Towards Personalized Medicine in Prostate Cancer: Diagnostic and Prognostic Biomarkers.’
Het doel van dit onderzoek was het verbeteren van de betrouwbare opsporing van prostaatkanker. Hierbij zijn biomarkers in urine en bloed onderzocht voor het inschatten van risico op prostaatkanker en voor prognose bij gevorderde prostaatkanker. De resultaten uit de studies dragen bij aan het uiteindelijke doel: een gepersonaliseerd diagnostisch pad en behandeling van prostaatkankerpatiënten. Het promotie-traject werd geleid door prof. dr. Jack Schalken, prof. dr. Peter Mulders en dr. Inge van Oort van het Radboudumc.
Dagelijkse praktijk
Vooral het verbeteren van het opsporen van prostaatkanker staat centraal in de studies, waarbij het doel is om het aantal onnodige prostaatbiopten en overdiagnostiek/overbehandeling te verminderen. De studies laten zien dat een moleculaire urinetest, waarin twee biomarkers worden gecombineerd met klinische risicofactoren voor prostaatkanker, een goede inschatting geeft van het risico op significante prostaatkanker. Deze urinetest is inmiddels ontwikkeld en beschikbaar om in te zetten in de dagelijkse praktijk: SelectMDx test.
Combinatie met MRI
Tegenwoordig wordt steeds meer gebruikgemaakt van MRI-scans voor het opsporen van prostaatkanker. De combinatie van MRI én de urinetest zorgt voor een meer betrouwbare inschatting, een vermindering van het aantal (onnodige) prostaatbiopten en voor het verkleinen van de kans op het missen van een significante tumor.
Bij gevorderde prostaatkanker kunnen biomarkers een rol spelen en ondersteunen bij het maken van behandelkeuzes. De onderzochte bloedbiomarkers in dit onderzoek lijken een voorspellende waarde voor overleving van de patiënt te hebben voor aanvang van de behandeling.
De individuele patiënt
Aan de studies in het proefschrift hebben verschillende ziekenhuizen in Nederland meegewerkt, waaronder het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). Hendriks: “Het was een weloverwogen keuze om me verder te verdiepen in dit onderwerp na het afronden van mijn studie Geneeskunde. Het coördineren van grote multicenter studies die landelijk werden uitgerold en de samenwerking met alle betrokken partijen, was voor mij heel leerzaam en van een belangrijke toegevoegde waarde. Het doel om steeds meer te richten op de diagnostiek en behandeling van de individuele patiënt is een belangrijke ontwikkeling en het is bijzonder om hieraan te hebben kunnen bijdragen.”