Risico van abdominaal aorta-aneurysma eenvoudig vast te stellen

Met een eenvoudige risicoscore, waarbij gebruik wordt gemaakt van routinematige klinische informatie en waarvoor geen bloedonderzoek nodig is, kan goed vastgesteld worden wie risico loopt op nadelige uitkomsten van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA). Deze resultaten van een grootschalige Brits cohortstudie verschenen in Circulation.

Een AAA kan aanwezig zijn bij mensen die niet in aanmerking komen voor routinematige echografie. In de huidige studie is een eenvoudige AAA-risicoscore afgeleid en vergeleken met de huidige richtlijnen die worden gebruikt voor de echografie van AAA.

Gevallen van AAA

Bijna 500.000 deelnemers van de biobank uit het Verenigd Koninkrijk zonder eerdere AAA werden opgesplitst in een afleidingscohort van ruim 400.000 personen (54,6% vrouw, gemiddelde leeftijd 56,4 jaar en 95,5% blank) en in een validatiecohort van ruim 80.000 personen.

Incidentele AAA werd gedefinieerd als de eerste klinische diagnose van AAA, overlijden door AAA of een AAA-gerelateerde chirurgische ingreep. In het afleidingscohort waren er gedurende een mediane follow-up van 11,3 jaar 1570 (0,40%) gevallen van AAA.

AAA-risicoscore

De AAA-risicoscore bestond uit de volgende onderdelen: leeftijd en gewicht (beide gestratificeerd naar rookstatus), gebruik van antihypertensiva en cholesterolverlagende medicatie, lengte, diastolische bloeddruk, hart- en vaatziekten bij aanvang en diabetes. Een multivariabel Cox-model werd ontwikkeld in het afleidingscohort tot een AAA-risicoscore, waarvoor geen bloedbiomarkers nodig waren.

Om de sensitiviteit en specificiteit van de AAA-risicoscore te illustreren, is een theoretische drempel gemodelleerd om patiënten te verwijzen voor echografie met een 10-jaarsrisico van 0,25%. Het onderscheidende vermogen van de risicoscore werd vergeleken met een model van de US Preventive Services Task Force (USPSTF) in de screeningrichtlijnen voor AAA.

Verbeterde voorspelling

In het validatiecohort was na een follow-up van 10 jaar de C-index voor het model van de USPSTF-richtlijnen 0,705. De C-index van de risicoscore als continue variabele was 0,856. In het validatiecohort had het USPSTF-model een sensitiviteit van 63,9% en een specificiteit van 71,3%.

Bij de gebruikte 10-jaarsrisicodrempel van 0,25% had de risicoscore een sensitiviteit van 82,1% en een specificiteit van 70,7%, terwijl ook de netto herclassificatie-index verbeterde in vergelijking met het USPSTF-model met 0,176. Een gecombineerd model, waarbij de risicoscores werden gecombineerd met het USPSTF-model, verbeterde ook de voorspelling in vergelijking met alleen USPSTF (netto toename van de herclassificatie-index met 0,101).

Betere detectie, maar nader onderzoek nodig

In deze asymptomatische algemene populatie kon met een risicoscore op basis van leeftijd, lengte, gewicht en medische geschiedenis van de patiënt beter vastgesteld worden welke asymptomatische patiënten risico lopen op klinische voorvallen van een AAA. De risicoscores om asymptomatische AAA te detecteren, moeten verder ontwikkeld en gevalideerd worden.

Er is meer onderzoek nodig naar verschillende benaderingen te ontwikkelen en te testen om patiënten door te verwijzen voor AAA-echografie. Deze gegevens suggereren dat op risicoscores gebaseerde benaderingen mogelijk haalbaar zijn in de klinische praktijk.

Referenties: Welsh P, Welsh CE, Jhund PS, Woodward M, Brown R, Lewsey J, Celis-Morales CA, Ho FK, MacKay DF, Gill JMR, Gray SR, Katikireddi SV, Pell JP, Forbes J, Sattar N. Derivation and Validation of a 10-Year Risk Score for Symptomatic Abdominal Aortic Aneurysm: Cohort Study of Nearly 500 000 Individuals. Circulation. 2021;144:604-614.

Lees meer over: