DOQ

Steeds meer apothekers zetten in op verbetering leefstijl

Apothekers die patiënten helpen hun medicatiegebruik te beperken door een betere leefstijl aan te nemen, dat is het ideaalbeeld van apotheker Rogier Larik. Hij is de kartrekker van een nieuwe, groeiende beweging in apothekersland: de Leefstijlapotheker. Vijf vragen aan Rogier Larik over dit fenomeen.

“Een gezondere leefstijl kan leiden tot minder gebruik van medicatie of zelfs tot geheel afbouwen”

Leefstijlapotheker Rogier Larik

Wat doet een Leefstijlapotheker?

“Uiteraard hetzelfde als al zijn collega’s: zorgen dat patiënten hun medicatie correct gebruiken, met daarbij onder meer goede advisering en medicatiebewaking. Leefstijlapothekers richten zich ook op de gezondheid van de patiënt. Zij helpen patiënten om zich bewust te worden van welke gezondheidsbevorderende leefstijlfactoren ze zelf in de hand hebben. Denk bijvoorbeeld aan wat slaap, stress, roken, alcohol, drugsgebruik en voeding met het lichaam doen. In de apotheek kunnen patiënten een gezondheidscheck doen en hierover in gesprek gaan met de (leefstijl)apotheker. We willen voorkomen dat mensen chronisch ziek worden. Bijvoorbeeld door iemand met het metabool syndroom voedings- en bewegingsadvies te geven. Zonder aanpassingen kan dit uitmonden in diabetes type 2. We maken hierbij gebruik van wetenschappelijk onderbouwde gezondheidsadviezen. Een gezondere leefstijl kan leiden tot minder gebruik van medicatie of zelfs tot geheel afbouwen, ofwel ‘de-medicaliseren’.”

“Uitgangspunt is om medicatie te verminderen of aan te passen”

Wat zijn concrete voorbeelden?

“In Zwolse apotheken krijgen patiënten met obesitas die beginnen met de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) een medicatiecheck. De apotheker screent of de patiënt medicatie gebruikt die afvallen bemoeilijkt of bewegen beperkt. Zo nodig geeft de apotheker hierover advies, eventueel in overleg met de huisarts. Binnen de coalitie Zuid-Holland Gezond wordt gekeken hoe Leefstijlapothekers kunnen bijdragen aan de gezondheid van burgers in de provincie. Uitgangspunt is om medicatie te verminderen of aan te passen. In Amsterdam werkt een apothekersorganisatie samen met het sociaal domein. Doel is om patiënten met bijvoorbeeld geldzorgen of eenzaamheid te koppelen aan welzijnsorganisaties.”

Wanneer mag je jezelf Leefstijlapotheker noemen?

“Geïnteresseerde apothekers kunnen hiervoor een zesdaagse opleiding volgen. Uitgangspunt hierbij is het Leefstijlroer van de Vereniging Arts en Leefstijl. Deze vereniging bevordert implementatie van leefstijlgeneeskunde in de gezondheidszorg. Het Leefstijlroer geeft concrete adviezen over zes pijlers die samen de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de mens beïnvloeden: voeding, beweging, verbinding, ontspanning, middelengebruik en slaap. Aan het einde van de opleiding krijgen de apothekers een certificaat. Ook krijgen ze het Leefstijlvignet van Vereniging Arts en Leefstijl, want die vereniging erkent onze opleiding. Bovendien heeft de KNMP deze geaccrediteerd. Hiermee kunnen apothekers tonen dat ze kennis hebben van de laatste wetenschappelijke inzichten rond leefstijl.”

“Wij willen zaadjes planten voor een brede erkenning van de Leefstijlapotheker”

Hoeveel Leefstijlapothekers zijn er inmiddels?

“Momenteel zijn er ruim 230. De beweging van Leefstijlapothekers zit in de lift. We hopen dat het netwerk zodanig groot wordt dat er een kantelpunt komt. Uit de transitieleer komt naar voren dat ongeveer 25% van de apothekers mee moet doen om brede acceptatie van de leefstijlgeneeskunde in de farmacie te krijgen. Uitgaande van ongeveer 2.900 openbaar apothekers in Nederland zouden dat er idealiter ten minste 700 zijn. Deze erkenning is nodig binnen de beroepsgroep, maar ook breed in de maatschappij. Daarvoor ga ik flink de boer op. Met een merkenbureau hebben we een ‘merkverhaal’ geschreven, waarin we uitleggen wat de Leefstijlapotheker doet. Dat stuurden we onder meer naar de politiek, diëtistenverenigingen, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars. Zo hopen wij zaadjes te planten voor een brede erkenning van de Leefstijlapotheker. Zelf ben ik fulltime bezig met literatuurstudie, contacten leggen en organiseren van opleidingen en trainingen voor apothekers en apotheekteams. De animo voor dat laatste is gelukkig groot.”

De leefstijlapotheker wil minderen met medicatie, hoe moet dat financieel?

“De financiering moet gaan veranderen. Hierover ben ik in contact met zorgverzekeraars. Ze staan hiervoor open en dit zal uiteindelijk wel gaan gebeuren. Maar dat kost tijd en vraagt geduld. Nu worden apothekers betaald voor het verstrekken van medicatie. Populatiebekostiging zou beter zijn, een soort abonnementensysteem per ingeschreven patiënt, net als bij de huisartsen. Hoopgevend is dat zorgverzekeraar CZ met apotheekketen BENU een vijfjarencontract heeft afgesloten waarin de verstrekking van de medicatie niet centraal staat. Apothekers hebben zo wel de financiële ruimte en zekerheid om patiëntconsulten te voeren over leefstijl en ‘de-medicalisering’.”  

Referenties: www.deleefstijlapotheker.nl

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”