DOQ

Amsterdam UMC

Agendeer afbouwen van antidepressiva

Christiaan Vinkers doet onderzoek naar het afbouwen van antidepressiva en adviseert patiënten en zorgverleners over afbouwen. “Vaak wordt ook gedacht dat er weinig mogelijkheden zijn om af te bouwen in kleine doseerstapjes. Daar ligt een rol voor apothekers.”

Ondervoeding bij ouderen vaak onbekend, onbehandeld en onbelicht

Een kwart van de Nederlandse ouderen loopt een hoog risico op ondervoeding en 3% is daadwerkelijk ondervoed, constateert Emiel Hoogendijk. “Vooral preventie van ondervoeding van thuiswonende, alleenstaande ouderen is een lastige klus.”

‘Mogelijk is de jonge generatie verstandiger dan wij’

Medisch specialisten moeten op een andere wijze rolmodel zijn voor assistenten om hen te behouden voor het vak, zegt hoogleraar kindergeneeskunde Willem de Vries. “We moeten accepteren dat jongere generaties het anders zien en daarover in gesprek gaan.”

Veranderend gedrag hoort bij beginnende dementie

Uit onderzoek van psycholoog Willem Eikelboom blijkt dat gedragsverandering al optreedt in de vroege fase van dementie. “Neuropsychiatrische symptomen moeten worden erkend als een integraal onderdeel van de vroege fase van alzheimer.”

Left is right bij refluxklachten

Jeroen Schuitenmaker, in opleiding tot MDL-arts, hoopt dat slapen op de linkerzijde onderdeel gaat worden van leefstijladvies bij refluxklachten. “Mijn onderzoek laat namelijk zien dat hierdoor nachtelijke klachten afnemen.”

Gevolgen van overgewicht en ondervoeding tijdens zwangerschap

Voeding tijdens de zwangerschap bepaalt mede de gezondheid van moeder en kind, zowel voor als na de bevalling. Gynaecoloog Rebecca Painter pleit daarom voor leefstijlinterventies. “Die kunnen het aantal vroeggeboortes, neonatologie-opnames en zorgkosten verminderen.”


Niet-effectieve therapieën bij rugklachten toch nog toegepast

Van diverse behandelingen bij niet-specifieke rugklachten is bewezen dat ze niet het gewenste effect hebben. “Met bepaalde therapieën doen we zelfs meer kwaad dan goed”, constateerde onderzoeker Pieter Coenen van het Amsterdam UMC.

Cutane leishmaniasis mogelijk endemisch in Nederland

Door de klimaatverandering kan leishmaniasis in de nabije toekomst endemisch worden. Dat stimuleert de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en vaccins, hoopt hoogleraar huidinfecties De Vries. “De techniek van vaccins op basis van mRNA liet recent zien een game changer te zijn.”

Lager inkomen, meer kans op plotselinge hartstilstand

Er is een duidelijk verband tussen sociaal-economische status en de kans op een plotselinge hartstilstand. “Het risico voor mensen in de laagste inkomensgroep is bijna 3 keer zo hoog als in de hoogste inkomensgroep”, zegt gezondheidswetenschapper Ben van Nieuwenhuizen.

Kunstmatige alvleesklier veel­belovend na totale pancrea­tecto­mie

“Is de kunstmatige pancreas ook een optie voor mensen die als gevolg van een totale pancreatectomie moeilijk in te stellen insuline-afhankelijke diabetes hebben?”, vroeg arts onderzoeker Charlotte van Veldhuisen zich af.

Nieuw antibiotica-target: hoop in strijd tegen resistente bacteriën

“Lukt het antibiotica te ontwikkelen die gericht zijn tegen het target dat ik heb gevonden, dan biedt dat een nieuw wapen tegen resistente bacteriën”, aldus microbioloog Maurice Steenhuis. Hard nodig, want antibioticaresistentie dreigt wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 te worden.

‘Stress gaat dwars door alle diagnoses heen’

Van hart- en vaatziekten tot diabetes, van depressie tot reuma; stress speelt over de gehele linie van de geneeskunde een grote rol, stelt prof. dr. Christiaan Vinkers. “Stress trekt zich niets van diagnostische grenzen aan. Om stress beter te begrijpen moeten wetenschappelijke disciplines samenwerken.”

Plantaardig dieet verlaagt ziekte­activiteit bij reuma­toïde artritis

“Leefstijlfactoren als weinig bewegen, roken, veel stress en vooral ongezonde voeding verhogen de kans op reumatoïde artritis”, zegt reumatoloog en hoogleraar Dirkjan van Schaardenburg. Uit de studie Plants for Joints blijkt een plantaardig dieet de ziekteactiviteit significant te kunnen verlagen.

Hiv: een infectie opsporen die steeds minder voorkomt

Het aantal hiv-infecties in ons land daalt al jaren. Die gunstige ontwikkeling heeft ook een ongewenst bijeffect: de aandacht van huisartsen voor deze mogelijke diagnose kan verwateren. Saskia Bogers: “Huisartsen kunnen eraan bijdragen dat de hiv-epidemie in 2030 voorbij is in Nederland.”

Complex anti­trombo­tisch beleid vereist evi­dence-based maatwerk

Hoe meer publicaties er zijn over het antitrombotische beleid, hoe meer vragen en discussiepunten. Een recente analyse van het WOEST 2-register bevestigt de grote praktijkvariatie. Genoeg stof voor een redactioneel commentaar van prof. dr. Ron Peters.

Hoe roepen we scabiës een halt toe?

Hoe kan het almaar groeiende aantal scabiësbesmettingen worden teruggedrongen? Behalve tijdige behandeling hamert dermatoloog Patrick Kemperman op de saneringsmaatregelen. “Mensen met een scabiësbesmetting moeten hier écht goede en eenduidige uitleg over krijgen. Anders blijven ze elkaar besmetten.”

Hoe verandert de rol van arts door robotisering en AI?

“Wat zijn de consequenties van nieuwe technologieën voor de verantwoordelijkheden van de arts én de rechten van de patiënt? Wat is wel en niet wenselijk en hoe is het wettelijk geregeld?” Gezondheidsjurist Corrette Ploem onderzoekt het sinds 1 mei als bijzonder hoogleraar.

‘Rechter hartfalen bij PH is onontgonnen gebied’

Dr. Frances de Man (afdeling Longziekten, Amsterdam UMC) won onlangs de Prix Galien Research Award 2022. Zij doet breed onderzoek naar rechter hartfalen bij patiënten met pulmonale hypertensie (PH). “De onbekendheid van deze ziekte is iets wat mij juist aantrekt.”

AI inzetten om respons op behandeling alvlees­klier­kanker te beoordelen

Boris Janssen: “Het algoritme kan met hoge betrouwbaarheid kankercellen in het preparaat herkennen.”

Vitamine C verbetert de pompfunctie van het hart

Vitamine C verbetert de linkerventrikel-ejectiefractie met 5 tot 12%. Het effect is het grootst bij patiënten die op baseline al een slechte linkerventrikelfunctie hebben. Dit blijkt uit een meta-analyse van dr. Angélique de Man, intensivist in het Amsterdam UMC.

Nieuw centrum voor kinder­gynaeco­logie helpt taboes doorbreken

In Amsterdam UMC is sinds eind 2021 het Centrum voor kindergynaecologie te vinden. Volgens gynaecoloog Van den Boogaard leidt dit niet alleen tot betere zorg voor kinderen met zeldzame of complexe aandoeningen. Ook het taboe op menstruatieproblemen bij tieners wordt hiermee doorbroken. “Belangrijk omdat ze dan eerder naar de huisarts durven te stappen, en zo nodig naar de gynaecoloog.”

‘Samen Beslissen’ kan beter bij chirurgen en cardiologen

Net als andere specialisten kunnen cardiologen, chirurgen én hun patiënten baat hebben bij ‘Samen Beslissen’. Toch lopen deze disciplines niet voorop. Dirk Ubbink noemt daarom de voordelen: “Patiënten zijn bijvoorbeeld tevredener, ze houden zich trouwer aan de therapie en accepteren eerder complicaties.”

Internationale reumatologie-erkenning voor Maarten Boers

Reumatoloog Maarten Boers heeft door het American College of Rheumatology de eretitel ACR-master toegekend gekregen. Hij dankt de carrière-onderscheiding aan zijn verdiensten op het vlak van methodologie en prednison.





‘Geneesmiddel met een compleet nieuw werkings­mecha­nisme binnen RA’

Wat waren interessante ontwikkelingen binnen reumatoïde artritis in het afgelopen jaar? Reumatoloog Diane van der Woude zocht dit uit. “We zullen toch een keer moeten discussiëren over het mogelijk eerder geven van biologicals.”

Wel of niet opereren bij heup­fractuur: hoe beslis je dat?

Niet opereren van een heupfractuur bij oudere, kwetsbare patiënten bleek eerder al een reële optie. Bart Spaetgens onderzocht hoe de beslissing hiertoe tot stand komt. “De wens van de patiënt speelde in slechts een derde van de gevallen een doorslaggevende rol.”

Minder kilo’s, scherper van geest

Amanda Kiliaan vond dat bariatrische chirurgie niet alleen een effectieve manier om af te vallen is, ook de cognitie verbetert er langdurig door. “Mensen gaven aan dat ze het gevoel hadden dat ze ‘scherper’ waren. Ook was er sprake van minder depressieve symptomen.”

Gedeelde besluitvorming bij hartoperatie: patiënten- en naasten­perspectieven

Patiënten en familieleden hebben ieder eigen percepties en gedachten over een mogelijke hartoperatie. Het is van belang dat zorgverleners zich daarvan bewust zijn, stelt Milou van Dieën. “Patiënten werden met name beïnvloed door hun eigen dagelijkse functioneren.”

Snelle analyse bepaalt type hersen­tumor binnen enkele uren

Een nieuwe techniek kan tumorweefsel analyseren om de soort tumor te bepalen binnen anderhalf uur. Daardoor kan tijdens de operatie behandelbeleid worden bepaald, aldus Evert-Jan Kooi. “Deze ontwikkeling kan voor alle tumorgroepen een enorme impact hebben.”

Kliniek brengt meer experimenteel kankeronderzoek naar regio Nijmegen

Het Radboudumc opende een kliniek voor Fase-1-onderzoek met experimentele kankermedicatie voor patiënten die elders zijn uitbehandeld. Carla van Herpen: “We hebben de mensen, we hebben de bedden en we kunnen snel schakelen.”

Nieuwe richtlijn helpt apo­thekers bij opbouw patiënten­dossier

Een richtlijn helpt apothekers bij de opbouw en beheer van een patiëntendossier. Dit zorgt voor goede continuïteit van de farmaceutische patiëntenzorg, vertelt Sylvia Blind. “Welke apotheker is eindverantwoordelijk voor het patiëntendossier?”

‘Window of opportunity’ bij artritis psoriatica?

Bij reumatoïde artritis lijkt er een ‘window of opportunity’ te bestaan. Is dit ook het geval voor artritis psoriatica? Selinde Snoeck Henkemans zocht het uit. “Er is nog veel winst te halen in het herkennen van PsA en het verkorten van de tijd tot diagnose.”

Stichting Eardrop zet zich in voor oorzorg in Afrika

Sinds 2009 is KNO-arts Bas Roukema betrokken bij Eardrop, een stichting die zich inzet voor doven en slechthorenden in Afrika. Via deze stichting onderwijst Roukema Afrikaanse artsen over goede oorzorg. “De zorg daar is interessant en leerzaam voor ons.”