Amsterdam UMC
Cutane leishmaniasis mogelijk endemisch in Nederland
Door de klimaatverandering kan leishmaniasis in de nabije toekomst endemisch worden. Dat stimuleert de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en vaccins, hoopt hoogleraar huidinfecties De Vries. “De techniek van vaccins op basis van mRNA liet recent zien een game changer te zijn.”
Lager inkomen, meer kans op plotselinge hartstilstand
Er is een duidelijk verband tussen sociaal-economische status en de kans op een plotselinge hartstilstand. “Het risico voor mensen in de laagste inkomensgroep is bijna 3 keer zo hoog als in de hoogste inkomensgroep”, zegt gezondheidswetenschapper Ben van Nieuwenhuizen.
Kunstmatige alvleesklier veelbelovend na totale pancreatectomie
“Is de kunstmatige pancreas ook een optie voor mensen die als gevolg van een totale pancreatectomie moeilijk in te stellen insuline-afhankelijke diabetes hebben?”, vroeg arts onderzoeker Charlotte van Veldhuisen zich af.
Nieuw antibiotica-target: hoop in strijd tegen resistente bacteriën
“Lukt het antibiotica te ontwikkelen die gericht zijn tegen het target dat ik heb gevonden, dan biedt dat een nieuw wapen tegen resistente bacteriën”, aldus microbioloog Maurice Steenhuis. Hard nodig, want antibioticaresistentie dreigt wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 te worden.
‘Stress gaat dwars door alle diagnoses heen’
Van hart- en vaatziekten tot diabetes, van depressie tot reuma; stress speelt over de gehele linie van de geneeskunde een grote rol, stelt prof. dr. Christiaan Vinkers. “Stress trekt zich niets van diagnostische grenzen aan. Om stress beter te begrijpen moeten wetenschappelijke disciplines samenwerken.”
Plantaardig dieet verlaagt ziekteactiviteit bij reumatoïde artritis
“Leefstijlfactoren als weinig bewegen, roken, veel stress en vooral ongezonde voeding verhogen de kans op reumatoïde artritis”, zegt reumatoloog en hoogleraar Dirkjan van Schaardenburg. Uit de studie Plants for Joints blijkt een plantaardig dieet de ziekteactiviteit significant te kunnen verlagen.
Hiv: een infectie opsporen die steeds minder voorkomt
Het aantal hiv-infecties in ons land daalt al jaren. Die gunstige ontwikkeling heeft ook een ongewenst bijeffect: de aandacht van huisartsen voor deze mogelijke diagnose kan verwateren. Saskia Bogers: “Huisartsen kunnen eraan bijdragen dat de hiv-epidemie in 2030 voorbij is in Nederland.”
Complex antitrombotisch beleid vereist evidence-based maatwerk
Hoe meer publicaties er zijn over het antitrombotische beleid, hoe meer vragen en discussiepunten. Een recente analyse van het WOEST 2-register bevestigt de grote praktijkvariatie. Genoeg stof voor een redactioneel commentaar van prof. dr. Ron Peters.
Hoe roepen we scabiës een halt toe?
Hoe kan het almaar groeiende aantal scabiësbesmettingen worden teruggedrongen? Behalve tijdige behandeling hamert dermatoloog Patrick Kemperman op de saneringsmaatregelen. “Mensen met een scabiësbesmetting moeten hier écht goede en eenduidige uitleg over krijgen. Anders blijven ze elkaar besmetten.”
Hoe verandert de rol van arts door robotisering en AI?
“Wat zijn de consequenties van nieuwe technologieën voor de verantwoordelijkheden van de arts én de rechten van de patiënt? Wat is wel en niet wenselijk en hoe is het wettelijk geregeld?” Gezondheidsjurist Corrette Ploem onderzoekt het sinds 1 mei als bijzonder hoogleraar.
‘Rechter hartfalen bij PH is onontgonnen gebied’
Dr. Frances de Man (afdeling Longziekten, Amsterdam UMC) won onlangs de Prix Galien Research Award 2022. Zij doet breed onderzoek naar rechter hartfalen bij patiënten met pulmonale hypertensie (PH). “De onbekendheid van deze ziekte is iets wat mij juist aantrekt.”
AI inzetten om respons op behandeling alvleesklierkanker te beoordelen
Boris Janssen: “Het algoritme kan met hoge betrouwbaarheid kankercellen in het preparaat herkennen.”
Vitamine C verbetert de pompfunctie van het hart
Vitamine C verbetert de linkerventrikel-ejectiefractie met 5 tot 12%. Het effect is het grootst bij patiënten die op baseline al een slechte linkerventrikelfunctie hebben. Dit blijkt uit een meta-analyse van dr. Angélique de Man, intensivist in het Amsterdam UMC.
Nieuw centrum voor kindergynaecologie helpt taboes doorbreken
In Amsterdam UMC is sinds eind 2021 het Centrum voor kindergynaecologie te vinden. Volgens gynaecoloog Van den Boogaard leidt dit niet alleen tot betere zorg voor kinderen met zeldzame of complexe aandoeningen. Ook het taboe op menstruatieproblemen bij tieners wordt hiermee doorbroken. “Belangrijk omdat ze dan eerder naar de huisarts durven te stappen, en zo nodig naar de gynaecoloog.”
‘Samen Beslissen’ kan beter bij chirurgen en cardiologen
Net als andere specialisten kunnen cardiologen, chirurgen én hun patiënten baat hebben bij ‘Samen Beslissen’. Toch lopen deze disciplines niet voorop. Dirk Ubbink noemt daarom de voordelen: “Patiënten zijn bijvoorbeeld tevredener, ze houden zich trouwer aan de therapie en accepteren eerder complicaties.”
Internationale reumatologie-erkenning voor Maarten Boers
Reumatoloog Maarten Boers heeft door het American College of Rheumatology de eretitel ACR-master toegekend gekregen. Hij dankt de carrière-onderscheiding aan zijn verdiensten op het vlak van methodologie en prednison.
Alvleesklierkanker: nog veel winst te behalen
Alvleesklierkanker veroorzaakt lange tijd weinig klachten. Bij meer dan de helft van de patiënten is de ziekte bij diagnose al uitgezaaid. Het is de kankervorm met de minst gunstige overlevingscijfers. “Het probleem bij de vele studies van de afgelopen jaren is geweest dat die altijd een one size fits all-aanpak hebben gehanteerd”, aldus Internist-oncoloog Wilmink.
Vroege meting Lp(a) vermindert risico op hartinfarct
“Het eiwit lipoproteïne(a) – kortweg Lp(a) – blijkt een zeer sterke indicator te zijn voor het risico voor hart- en vaatziekten. Vroege opsporing ervan kan hartinfarcten voorkomen”, aldus Nick Nurmohamed, arts-onderzoeker Cardiologie en Vasculaire geneeskunde Amsterdam UMC en collega’s.
Ongewenst gedrag de zorg uit, met app van Amsterdam UMC
De campagne #zouikwatzeggen? van Amsterdam UMC om grensoverschrijdend gedrag op de zorgvloer uit te bannen, is uitgebreid met een app. Studenten kunnen zo makkelijker ongewenst gedrag anoniem bespreken. Vice-decaan onderwijs locatie VUmc Christa Boer: “Iemand moet zeggen: ik vind dat dit écht niet kan.”
Meer ‘evidence based medicine’ voor behandeling atopisch eczeem
Er is meer overtuigend bewijs nodig om de effectiviteit en veiligheid aan te tonen van bijvoorbeeld lichttherapie en systemische behandelingen bij atopisch eczeem. “Internationale patiëntenregisters kunnen daaraan bijdragen ”, aldus promovenda dr. Mariëlle Vermeulen.
Beter bijwerkingen voorspellen bij de behandeling van ouderen met kanker
Het Comprehensive Geriatric Assessment kan ernstige bijwerkingen bij 70-plus-patiënten die chemo krijgen niet voorspellen. “Maar je kunt het wél inzetten om een oudere patiënt voorafgaand aan de kankerbehandeling in zo goed mogelijke conditie te krijgen”, zegt internist-oncoloog Kathelijn Versteeg.
Inleiden bevalling om niet-medische redenen is risico voor gezondheid moeder en kind
Het aantal ingeleide bevallingen om niet-medische redenen neemt wereldwijd toe. Epidemioloog dr. Lilian Peters onderzocht de gevolgen hiervan. “Kinderen geboren na een inleiding hadden op korte termijn vaker asfyxie, ademhalingsproblemen en reanimaties.”
Artsen praten nog écht te moeilijk voor patiënten met lage gezondheidsvaardigheden
“We staan er niet bij stil dat niet iedereen durft te zeggen dat hij iets niet begrijpt”, zegt MDL-arts dr. Marjolijn Duijvestein. Speciale praatkaarten moeten artsen helpen om moeilijke onderwerpen, zoals overstap van biological op biosimilar, uit te leggen aan patiënten met lagere gezondheidsvaardigheden.
