DOQ

Arts & wetenschap

Kankervaccin: ‘Elke patiënt krijgt een individuele behandeling met zijn of haar eigen medicijn’

Vernieuwend onderzoek naar een ‘kankervaccin’ met weinig bijwerkingen heeft hoogleraar Translationele Tumorimmunologie Jolanda de Vries van Radboudumc de Huijbregtsenprijs 2017 opgeleverd. Het vaccin wordt toegepast en vergoed bij huidmelanoom, maar biedt mogelijk ook soelaas bij andere tumoren.

Groep genen beïnvloedt hersengroei en verstandelijke vermogens

Publicatie werpt vraag op of ingrijpen mogelijk is. Onderzoekers van het Radboudumc en collega’s in Maastricht, Rotterdam, Groningen en Durham (VS) hebben gevonden dat de hersenomvang mede wordt bepaald door een grote groep samenwerkende genen die bekend staat als de mTOR signaalroute. Mutaties in die groep genen kunnen onder meer leiden tot een opvallend groot hoofd en verstandelijke beperkingen, schrijven ze in Nature Communications. De signaalroute is met medicijnen te beïnvloeden, waardoor de vraag ontstaat of het mogelijk is om deze processen te beïnvloeden.
De grootte van het hoofd heeft een zekere relatie met verstandelijke beperkingen. Zo heeft ruim vijftien procent van de mensen met een verstandelijke beperking een opvallend klein hoofd en is bij ruim vijf procent juist sprake van een opvallend groot hoofd.

Vitamine D kan de kans op een astma-aanval reduceren bij patiënten met een lage concentratie

Vitamine D-supplementen verminderen het risico op een astma-aanval bij patiënten die al lage concentraties in het bloed hebben. Dat blijkt uit onderzoek dat ook heeft gekeken naar individuele patiëntgegevens. Grootschalige vervolgstudies blijven echter noodzakelijk.





Wil je in de toekomst een goede apo­theker zijn? Verdiep je dan in AI

Digitale toepassingen gaan in de toekomst een groot onderdeel zijn van de werkzaamheden in de apotheek, verwacht Claudia Rijcken. Apothekers moeten zich hierop oriënteren. “Apothekers die zich niet verdiepen in AI, zullen uiteindelijk minder goede apothekers zijn.”

We weten het nu zeker: koeling bij dotteren werkt niet.

Mohamed El Farissi onderzocht, met behulp van een nieuwe techniek voor lokale koeling, of koeling bij dotteren nou écht werkt of niet. Nee, was het antwoord. “We hadden graag een andere uitkomst gezien.” De infusietechniek heeft mogelijk nog wel andere toepassingen.

Hoger risico op herpes zoster met JAK-remmer

Mischa Pier en Laura Boekel vonden een verhoogd risico op herpes zoster bij SLE-patiënten en patiënten die JAK-remmers of corticosteroïden gebruiken. “Er is meer aandacht nodig in de praktijk voor het risico op herpes zoster en de mogelijke voordelen van vaccinatie.”

Nog veel hidra­denitis suppurativa-patiënten zijn niet gediag­nosti­ceerd

Met ruim 2% is de prevalentie van hidradenitis suppurativa hoger dan eerder gedacht. Silke Bouwman vond dat de huidaandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd én samenhangt met leefstijl. “Gemiddeld duurt het een jaar of zeven voordat de diagnose wordt gesteld.”

De worsteling van gewichts­verlies: overwinnen van ongezonde prikkels

Jacqui van Kemenade zet zich in voor maatschappelijke veranderingen om obesitas tegen te gaan. Zij stelde de Weeg & Weet-checklist op, waarmee mensen inzicht krijgen in de oorzaken van hun overgewicht of obesitas. Inmiddels vulden meer dan 17.500 Nederlanders die in.

Goede communicatie in de operatiekamer kan veiligheid verbeteren

Anne van Dalen deed onderzoek naar de communicatie in operatiekamers en geeft praktische tips hoe deze verbeterd kan worden. “Het kan heel waardevol zijn om met het complete operatieteam, dus alle verschillende disciplines bij elkaar, samen te oefenen.”

Op zoek naar een nieuwe gouden standaard

Onderzoek naar 3D-virtual reality-beoordeling van vernauwingen in de kransslagaders door Sulayman el Mathari en Jolanda Kluin belooft precisie en verbeterde patiëntuitkomsten. "Er zijn grensgevallen waarbij een extra beoordeling noodzakelijk is.”

‘Extra ogen die over je schouder meekijken’

Gebruik van een algoritme bij colonoscopie leidt tot detectie van wel 40% meer poliepen dan zonder assistentie van het algoritme. Het houdt je bij de les, vertelt Michiel Maas. “Het is alsof er iemand over je schouder meekijkt en steeds vraagt: ‘Heb je dat gezien?’”

‘Betrouw­baardere wijze van nierfunctie­bepaling draagt bij aan betere behandeling’ 

Edouard Fu ontdekte een aanzienlijk betrouwbaardere methode om de nierfunctie bij ouderen in te schatten. “De impact op de praktijk is enorm. Wereldwijd worden er miljoenen creatininetesten gedaan om de nierfunctie te meten.”