DOQ

Oncologie

Casus: patiënte met klachten in de bovenbuik

Een patiënte is al langere tijd bekend met klachten in de bovenbuik met wisselende cholestase zonder hyperbilirubinemie. Een echo toonde een uitgezette ductus choledochus met galstenen. Wat is uw diagnose?

TIL-therapie vergoed, maar nog niet breed beschikbaar

Het AVL ontwikkelde de TIL-therapie voor patiënten met uitgezaaid melanoom en mag deze jaarlijks voor 50 patiënten produceren. Onderzoeker en internist-oncoloog John Haanen: “Dit onderzoek laat zien dat academisch farmaceutisch onderzoek zonder winstbejag mogelijk is.”

Zoutrestrictie helpt om bijwerking oncolytica te voorkomen

…een zoutbeperkt dieet hypertensie door VEGF-remmers kan voorkomen. “Er is minder snel behoefte om de dosis van deze oncolytica te verlagen of om antihypertensiva voor te schrijven. Zoutbeperking moet daarom…

‘Maak seksuali­teit bij prostaat­kanker bespreekbaar’

Recent verscheen een internationale richtlijn van Movember voor seksuele gezondheid bij prostaatkanker. Binnenkort is er de nieuwe Nederlandse richtlijn Prostaatkanker, mét aparte module over seksuele gezondheid. Radiotherapeut Incrocci, betrokken bij beide richtlijnen, vertelt erover.

Hoge deelname drie screenings­pro­gramma’s kanker

Onderzoekers van Erasmus MC analyseerden hoeveel vrouwen deelnamen aan alle screenings-programma’s voor kanker, en welke factoren hierbij van invloed waren. Kennis over hun deelname aan deze programma’s kan gebruikt worden om de participatie te verbeteren.

Neoadjuvante immuuntherapie effectief bij MMR-deficiënt coloncarcinoom

…pathologische respons hadden, 95% een complete of bijna complete respons had en 67% een pathologische complete respons. Dit was echt een fantastisch resultaat.” Daarnaast werd de behandeling goed verdragen. “Slechts…


Prostaat­tumoren opgespoord met radio­activiteit en fluo­rescentie

“PSMA-liganden gekoppeld met het radioactieve isotoop zirkoon-89 helpen bij de efficiëntere diagnostiek van prostaatkanker”, ontdekte biomedisch wetenschapper Yvonne Derks die onlangs hierop promoveerde.

‘PSMA-therapie heeft de ziekte heel beperkt weten te houden’

Arts-onderzoeker Bastiaan Privé deed bij een kleine groep prostaatkanker- patiënten met gerecidiveerde ziekte en nog maar weinig metastasen een pilotonderzoek naar behandeling met Lutetium-PSMA. “Bij 3 heren konden we systemische behandeling met ± 29 maanden uitstellen.”

Casus: vrouw, vlekjes in mond, op wangslijmvlies en tong

Een vrouw presenteert zich op uw spreekuur met sinds enkele maanden bestaande vlekjes in de mond. Het begon met een donker vlekje op het wangslijmvlies, maar nu zitten er ook enkele kleine vlekjes en een grotere vlek op de tong. Wat is uw diagnose?

Borstkanker: erken klachten, ook lange tijd na behandeling

“Wees je als huisarts ervan bewust dat vrouwen – ook na genezing – nog klachten kunnen ervaren die mogelijk samenhangen met de behandeling van borstkanker”, zegt huisarts en onderzoeker Accord-Maass. “Denk aan vermoeidheidsklachten, depressieve klachten en milde cardiale disfunctie.”

Samen werken aan preventie derma­tolo­gische bij­werkingen kanker

“Met hoofdhuidkoelingen kun je haaruitval bij chemotherapie verminderen, met koelingen van de handpalmen en voetzolen rem je hand-voetsyndroom en nagelafwijkingen”, aldus onco-dermatoloog Annemie Galimont.

App helpt eerder complicaties signaleren na grote operatie

Een halvering van complicaties en sterfgevallen. Daarvoor zorgt de app waarmee patiënten na een Whipple-operatie nauwkeurig worden gemonitord op het ontwikkelen van complicaties. Promovenda Jasmijn Smits: “Heel bijzonder dat een appje de zorg zo goed kan verbeteren.”

‘We kunnen veel leed voorkomen’

“Het is indrukwekkend hoeveel impact een gezonde leefstijl heeft op morbiditeit en mortaliteit.
Mijn collega’s moeten dat weten, maar vooral ook zelf ervaren”, is de stellige overtuiging van internist-oncoloog Daniëlle Verbeek.

Minder diagnoses huidkanker door lockdown

Tijdens de eerste lockdown – van maart tot mei 2020 – ‘vingen’ huisartsen en dermatologen 29% minder plaveiselcelcarcinomen en 50% minder basaalcelcarcinomen. De gevolgen hiervan lijken vooralsnog mee te vallen.

Casus: vrouw met rode plek aan rechterduim

Een vrouw bezoekt het spreekuur met een rode plek aan de rechterduim, die reeds enkele jaren bestaat. Behandeling met een corticosteroïdenhoudende crème had geen enkel effect. Wat is uw diagnose?

‘Samen beslissen? Koppel ict-systemen en zwak AVG af’

Samen beslissen en waardegedreven zorg komen pas écht van de grond als we beter gebruikmaken van bestaande data over patiëntuitkomsten, zegt plastisch chirurg Marc Mureau. “Daarvoor is koppeling van ict-systemen van zorginstellingen nodig én een minder strikte omgang met de AVG”, aldus de nieuwe hoogleraar.

Betere zorg rond vruchtbaarheid van meisjes met kanker

“We willen voorkomen dat het op volwassen leeftijd als verrassing komt dat je niet meer zwanger kunt worden door de behandeling die je kreeg als kind,” zegt arts-onderzoeker oncofertiliteit drs. Madeleine van der Perk.

Veel nieuwe data en inzichten over borstkanker tijdens zwangerschap

Zwangere vrouwen hebben vaker HER2-positieve of triple-negatieve borstkanker, met een slechtere prognose. “We dachten dat de toegenomen hormonenstroom tijdens de zwangerschap waarschijnlijk de oorzaak van de borstkanker zou zijn, maar kennelijk is dat niet zo”, zegt medisch oncoloog Britt Suelmann.

Beter Samen Beslissen: wat is écht belangrijk voor de patiënt?

“Wat artsen nog niet altijd doen, is écht achterhalen wat voor een specifieke patiënt belangrijk is, zodat je de voorliggende keuze in zijn of haar context kunt passen. Dat is ook het moeilijkste van samen beslissen”, denkt gynaecologisch oncoloog Annemijn Aarts.

Kankerpatiënt van vandaag: de hartpatiënt van morgen?

Hartfalen, coronairlijden, klepafwijkingen, ritmestoornissen, pericarditis; de lijst met hartcomplicaties door kankerbehandelingen is lang. “Toch staat het risico op hartschade door kankerbehandeling bij veel medisch specialisten nog niet scherp op het netvlies”, stelt dr. David Haitsma, cardioloog bij de Hartkliniek in Oisterwijk.

Hoe preventieve zorg slimmer in te zetten?

Efficiëntere screening zou kunnen leiden tot betere gezondheid van de patiënt en minder druk op de zorg. Dat zegt hoogleraar gastro-intestinale oncologie Manon Spaander uit het Erasmus MC. “Kanker brengt zoveel verdriet. Het is een grote drijfveer om dat te voorkomen.”

Therapeutisch longkankervaccin: perspectief voor patiënt die niet reageert op checkpointremmers

Prof. Sjoerd van der Burg vertelt over hoopgevend onderzoek. “Eerder wisten we nog niets over de regulatie van T-cel-responsen. Inmiddels hebben we van voorgaande trials geleerd dat vele facetten een negatief effect hebben op de klinische effectiviteit van therapeutische vaccins. Deze kennis en ervaring verwerken we in de ontwikkeling van dit nieuwe therapeutische vaccin.”

Alvleesklierkanker: nog veel winst te behalen

Alvleesklierkanker veroorzaakt lange tijd weinig klachten. Bij meer dan de helft van de patiënten is de ziekte bij diagnose al uitgezaaid. Het is de kankervorm met de minst gunstige overlevingscijfers. “Het probleem bij de vele studies van de afgelopen jaren is geweest dat die altijd een one size fits all-aanpak hebben gehanteerd”, aldus Internist-oncoloog Wilmink.





Gepants: een ommekeer in de migraine­zorg?

De medicamenteuze behandeling van migraine is aan het veranderen dankzij de komst van de CGRP-remmers, sinds kort aangevuld met de gepants. Hans Carpay vertelt wat deze middelen voor de migrainezorg kunnen betekenen en weerlegt zorgen over de vergoeding hiervan.

Benader oudere patiënt met dikkedarmkanker multidisciplinair

Tot voor kort werden oudere patiënten met dikkedarmkanker geacht een intensieve behandeling niet aan te kunnen. Stijn Ketelaers laat zien dat dit beeld inmiddels is gekanteld. “We moeten breder kijken dan alleen naar de mortaliteit en morbiditeit.”

Mannen met Klinefelter syndroom bovengemiddeld gediscrimineerd

Een op de vijf mannen met Klinefelter syndroom ervaart discriminatie, constateert Sebastian Franik. “Het is zaak de mannen met Klinefelter – en ook hun ouders – voor te lichten en voor te bereiden op de mogelijke sociale gevolgen van de aandoening.”

Vrouwen met sepsis op SEH beter af dan mannen

Vrouwen die zich met sepsis op de SEH melden hebben een hogere kans te overleven dan mannen, vertelt Vera Wanrooij. “Het begrijpen van de verschillen is belangrijk om op termijn een gepersonaliseerde behandeling voor sepsis te ontwikkelen, met een betere overleving.”

Laat een belletje rinkelen bij nieuw gediag­nosti­ceerde RA-patiën­ten

Mannen met RA hebben een hoog risico op cardiovasculaire ziekte, vertelt Reinder Raadsen. Betere samenwerking tussen reumatologen en huisartsen is nodig. “Bedenk als behandelaar: is deze patiënt al gescreend? En als ik het te druk heb, wie kan ik het dan laten doen?”

Meer aandacht voor serrated po­liepen kan het risico op darm­kanker ver­lagen

Het risico op metachrone darmkanker bij mensen met hoogrisico serrated poliepen is hoger dan verwacht, vertelt David van Toledo. “Door artsen te trainen in het opsporen van serrated poliepen kun je het risico op metachrone darmkanker verlagen.”

Een duik die indruk maakt

Koraaldermatitis: een zeldzame aandoening die duikers kunnen oplopen na contact met koraal. Maar ondanks de vervelende klachten die het kan geven is er in de wetenschappelijke literatuur weinig over te vinden. Pim Keurlings dook in het geheim van deze aandoening.

Patiënten met boezem­fibril­leren screenen op COPD

Een op de acht patiënten met boezemfibrilleren heeft ook COPD. Door screening van AF-patiënten hoopt Rachel van der Velden op betere controle van hun COPD. “Hierdoor hopen we beter te kunnen identificeren wat de oorzaak is van hun kortademigheid, COPD of AF.”

Sneller herstel na operaties door de ikHerstel-app

Met de ikHerstel-app herstellen patiënten sneller van grote buikoperaties dan patiënten die de app niet gebruiken. Han Anema vertelt over de kracht van de app. “Eind 2025 zal de ikHerstel-app 80% van de planbare operaties bestrijken.”