DOQ

Universiteit Maastricht

Alertheid nodig op longschade door genees­middelen

Longschade door geneesmiddelen is een onderschat probleem. Multidisciplinaire samenwerking is nodig om longbijwerkingen te identificeren, vertelt Marjolein Drent. “Denk bij nieuwe klachten, ontstaan na het starten van bepaalde geneesmiddelen, aan een mogelijk verband.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”

Voer een open gesprek na diagnose dementie

Judith Meijers wil standaard een open gesprek over wensen en grenzen met mensen die net de diagnose dementie hebben gekregen. “Zorgprofessionals die deze gesprekken voeren, vertelden dat ze meer voldoening uit hun werk halen.”

Onderzoek naar vroege miskramen kan NIPT en IVF verbeteren

70% van alle vroege miskramen zijn het gevolg van genetische afwijkingen in het embryo, ontdekte Masoud Zamani Esteki. Deze kennis kan zowel de NIPT als de keuze van embryo’s voor IVF verbeteren. “Je kunt zien of de genetische afwijking ook in de foetus aanwezig is.”

Glutenvrij dieet niet aan te raden bij endometriose

Er is onvoldoende bewijs dat het eten van gluten van invloed is op endometriose, vonden Fred Brouns en Velja Mijatovic. “Vrouwen met endometriose zoeken vaak naar mogelijke aanvullende oplossingen tegen de aanhoudende klachten, waaronder dieetmaatregelen.”

Goede kwaliteit van leven bij af­wachtend beleid bij endel­darm­kanker

Patiënten met gevorderde endeldarmkanker hebben met een wait-and-see beleid een goede kwaliteit van leven, met als groot pluspunt dat vaak geen stoma nodig is, vond Petra Custers. “Wait-and-see beleid zal in de toekomst waarschijnlijk steeds vaker worden toegepast.”


Een derde van de mannen met prostaatkanker heeft al een wervelfractuur

Verpleegkundig specialist osteoporose Marsha van Oostwaard ziet geregeld mannen met een fractuur die androgeen deprivatie therapie krijgen. Daarom onderzocht zij hun botgezondheid bij aanvang van therapie. “De resultaten verrasten ons.”

Spoedzorg­keten: de com­mu­nicatie kan beter

De spoedzorg voor mensen met ernstige infecties laat steken vallen. In de keten gaat informatie verloren. “Zorgverleners schrijven niet altijd iets over de urgentie in de status. En nog vervelender: ze zijn het niet altijd met elkaar eens”, aldus SEH-arts Gideon Latten.

‘Stilzitten is geen optie’

Marjolein Drent, als longarts gespecialiseerd in zeldzame longaandoeningen, nam begin juni afscheid van de patiëntenzorg. Maar met pensioen gaat zij nog lang niet.

Hoe gezondheids­vaardig is de reuma­patiënt?

“De achtergrond van de reumapatiënt kunnen we niet veranderen, maar we kunnen wel proberen onze zorgverlening aan te passen”, zegt promovendus Mark Bakker. Hij onderzoekt de rol van gezondheidsvaardigheden in de reumatologische praktijk.

NGID: uniek landelijk consortium voor huidonderzoek

“Bij NGID staat de patiënt echt centraal. Daarom kijken we behalve naar klinische en moleculaire data ook naar sociale en psychologische aspecten: de mens als geheel”, aldus dr. Marieke Seyger en dr. Rob Vreken. NGID is het 1e landelijke dermatologieconsortium gericht op ontwikkeling en toepassing van hightech biomarkeronderzoek voor 6 inflammatoire huidaandoeningen.

Zoektocht naar goed meet­instrument ziekte­activiteit bij perifere SpA

De meetinstrumenten DAPSA, PASDAS en ASDAS zijn niet bruikbaar om in de kliniek ziekteactiviteit te meten bij perifere Spondyloartritis, concludeert Esther Beckers. “De patiënt zou, afhankelijk van het gebruikte meetinstrument, het risico lopen op over- of onderbehandeling.”

‘Onderzoek nodig naar effect antipsychotica in “real world” ’

Vier van de vijf patiënten met schizofrenie zouden niet kunnen deelnemen aan klinisch onderzoek naar antipsychotica vanwege de strenge exclusiecriteria. “Studies die leiden tot de registratie van geneesmiddelen moeten meer recht doen aan de situatie in ‘real world’ ”, vindt onderzoeker en psychiater dr. Jurjen Luykx.

Onderzoek naar tau-eiwit hoopgevend voor eerder ingrijpen bij alzheimer

“We falen in de behandeling van de ziekte van Alzheimer, omdat we te laat optreden en ons hebben gericht op andere biomarkers, zoals bèta-amyloïd”, zegt associate professor dr. Heidi Jacobs. Ze heeft samen met collega’s ontdekt hoe ze de locus coeruleus, en eventuele accumulatie van het tau-eiwit, in beeld kunnen brengen met MRI-scans. “Door ons te richten op het tau-eiwit kunnen we mogelijk vroeger succesvol ingrijpen.”

Anderhalvelijnszorg: het gevoel van urgentie groeit

Het concept anderhalvelijnszorg gaat niet meer weg, verwacht PhD Esther Van den Bogaart. “Ziekenhuizen voelen met de druk van het hoofdlijnenakkoord medisch specialistische zorg steeds meer noodzaak om zorg te verplaatsen naar buiten het ziekenhuis”

Neuronale oscillaties brengen bipolaire stoornis in kaart

Bestudering van neuronale oscillaties geeft inzicht in ontstaan en verloop van een bipolaire stoornis. Dat kan leiden tot therapieën voor bipolaire stoornis en schizofrenie.

Coronavirus SARS-CoV-2 infecteert cellen van de darm

Onderzoekers hebben ontdekt dat het coronavirus SARS-CoV-2, dat COVID-19 veroorzaakt, darmcellen kan infecteren en zich daar kan vermenigvuldigen.

Getrainde gedetineerden sporen tuberculose op in Ethiopische gevangenissen

In Ethiopische gevangenissen komt veel tuberculose voor. Uit recent onderzoek met medewerking van de Maastricht Universiteit (gepubliceerd in The Lancet) blijkt dat gedetineerden kunnen leren om tbc in een vroeg stadium bij medegevangenen te herkennen. Zo kunnen zij verdere verspreiding voorkomen.





Thuistest longfunctie levert betere zorg op

Wekelijkse thuismetingen van de longfunctie helpen om bij systemische sclerose sneller achteruitgang te signaleren, aldus Madelon Vonk. “Dit is een prachtige mogelijkheid om te zorgen dat we de zorg meer kunnen personaliseren en patiënten meer regie kunnen laten nemen.”

Meer ongezond voedselaanbod zorgt voor meer hart- en vaatziekten

Mensen in een gezondere woonomgeving hebben 10% minder kans op hart- en vaatziekten, ontdekte Joline Beulens. “Als artsen weten in wat voor omgeving iemand woont, kunnen ze er rekening mee houden hoe gemakkelijk hun leefstijladvies op te volgen zal zijn.”

‘Je hebt multidisciplinaire expertise nodig om de juiste ILD-diagnose te kunnen stellen’

Interstitiële longziekten zijn zeldzaam en complex, met vaak vertraagde diagnostiek. Jelle Miedema en Yasmin Gür vertellen over de kracht van het landelijke ILD-netwerk. “Het gaat om zeldzame aandoeningen, dan is het goed om de krachten te bundelen en kennis te delen.”

Hemodiafiltratie overtreft standaard hemo­dialyse op alle punten

Hemodiafiltratie (HDF) verwijdert meer afvalstoffen dan standaard hemodialyse en leidt tot minder (cardiovasculaire) sterfte. Daarnaast vertraagt het de afname van kwaliteit van leven. Peter Blankestijn, Michiel Bots en Robin Vernooij vertellen over het klinisch voordeel van HDF.

Wat te doen bij maag- of slokdarm­kanker met slechts enkele uitzaai­ingen?

Het OMEC-project geeft een strakke definitie van het begrip oligometastasen bij maag- en slokdarmkanker, aldus Peter van Rossum. Dit maakt het mogelijk de meerwaarde te onderzoeken van de lokale behandeling van deze oligometastasen.

‘Hopelijk is deze richtlijn aanleiding voor meer onderzoek’

De nieuwe richtlijn van de NVA biedt artsen handvatten voor operaties bij zwangeren buiten de zwangerschap om. Floris Klerk noemt het een belangrijk begin: “Het stimuleert onderzoek en helpt zorgverleners betere beslissingen te nemen voor moeder en kind.”

Minder complicaties door aangepaste TAVI

Bij TAVI-operaties via de pols treden minder ernstige bloedingen op dan via de lies, blijkt uit onderzoek van Geert Versteeg. Dit vergroot de patiëntveiligheid en comfort. “Overweeg deze methode in samenspraak met de patiënt,” adviseert Versteeg.

Nieuwe techniek om chromoso­male af­wijkingen op te sporen bij leukemie

Het Radboudumc introduceert als eerste ziekenhuis in Nederland een nieuwe cytogenetische test in de klinische praktijk: ‘optical genome mapping’. Laboratoriumspecialisten Marian Stevens-Kroef en Janneke Weiss zijn laaiend enthousiast en leggen uit waarom.

Terugplaatsing dag 3 of 5 geen invloed op succes­percen­tage IVF-zwanger­schap

"Elke patiënt moet weten welke factoren meespelen bij de keuze voor terugplaatsing op dag drie of vijf”, zegt Simone Cornelisse van Radboudumc. Shared decision making is volgens haar essentieel voor een gedegen beslissing over het IVF-traject.