DOQ

Zorgtoekomst

Taalbarrière en geen tolk? Geen passende zorg

“Sinds het ministerie van VWS in 2012 de subsidie voor landelijke tolkendiensten stopte zien we veel onwenselijke situaties. Zo kunnen we geen passende zorg bieden”, vertelt jeugdarts Petra de Jong. Ze zet zich in voor de campagne ‘Tolken terug in de zorg, alstublieft’.

Mogelijk­heden voor gerich­tere en effec­tievere borstkanker­zorg

Hoe blijft de borstkankerzorg kwalitatief goed, betaalbaar en toegankelijk? Anouk Eijkelboom onderzocht dit en benoemt manieren voor meer efficiëntie en minder druk op de zorg. “De borstkankerzorg is in staat om zich snel aan te passen aan de omstandigheden.”

‘Meer physician assistants en verpleegkundig specia­listen nodig’

Geert van den Brink pleit om veel meer PA’s en VS’en in te zetten. Dit zou vele problemen in de sector kunnen oplossen. “Wij hebben één PA of VS op tien artsen. In Amerika is die verhouding een op twee. Ik denk dat wij ook die richting op moeten gaan.”

‘Waardegedreven zorg zou in het DNA moeten zitten van iedere zorgverlener’

Waardegedreven zorg in de cardiologie leidt tot lagere mortaliteit, minder hartinfarcten en snellere behandelingen, vertelt Daniela Schulz, die met een commissie continu aan verbeteringen werkt. “Data vormen het fundament van de verbetercyclus die we continu doorlopen.”

De urologie – en dus de uroloog – verandert

Toenemende superspecialisatie en een andere indeling van de medische specialismen maken dat de uroloog zoals we die nu kennen over een jaar of 15 waarschijnlijk niet meer bestaat. Michael van Balken, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Urologie, geeft uitleg.

‘Maak een centraal aanmeld­systeem voor opleidings­plaatsen tot specialist’

Artsen met een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond zijn ondervertegenwoordigd onder medisch specialisten, ontdekte Lianne Mulder. “Voor de beste zorg voor iedereen is het belangrijk dat werkzame specialisten een afspiegeling zijn van de samenleving.”


‘We willen de besparing op zorgkosten terug­geven aan de burgers’

Huisarts Hans Peter Jung wil in Noord-Limburg een Blue Zone creëren. Burgers, boeren en natuurbeheerders investeren hier in de leefomgeving om de gezondheid te bevorderen. Een deel van de zorgkosten die worden bespaard kunnen dan worden geïnvesteerd in de leefomgeving.

Minder onnodig behandelen door orthopeden

Onnodige behandelingen vermijden bespaart veel tijd, kosten en mogelijke bijwerkingen. Kijk eerst of de operatie zinvol is, stelt Rudolf Poolman. “Operaties zijn nooit helemaal overbodig, maar het is belangrijk om te kijken of de patiënt er echt beter van wordt.”

Zorgzame buurten: buurt erin, zorg eruit

Zorgzame buurten zijn dé remedie tegen de vergrijzende samenleving en de vraagstukken die daarmee gepaard gaan, stelt Marcel Canoy. “De zorg komt in beweging, met name vanwege het huidige personeelstekort. Zorg op de traditionele manier is niet meer altijd mogelijk.”

Waar ligt de grens? Rekenmethode bij keuzes rondom centralisatie van zorg

Is centralisatie nodig bij bepaalde risicovolle cardiovasculaire ingrepen? Michal Kawczynski bestudeerde het optimale patiëntvolume voor een ingreep. “Er is een gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing voor volumenormen waaraan hoog-volume centra moeten voldoen.”

Euthanasie bij psychische aan­doen­ingen: ‘Vooral emo­tionele hobbels’

Euthanasie bij een psychische aandoening is momenteel veel minder goed bespreekbaar dan bij een fysieke aandoening, stellen Menno Oosterhoff en Kit Vanmechelen. “Afwegingen maken rond euthanasie is een soort vaardigheid die je zou moeten beheersen als arts.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

Jonge artsen over de Zorg van Morgen

Vier artsen (in spe) zien de zorg vastlopen. Ze maakten de documentaire ‘Zorg van Morgen‘, die de discussie over de broodnodige verandering moet voeden. Amber Boot: “We zagen de obstakels en wilden niet stilzitten, klagen, of alleen de symptomen bestrijden.”

‘Niet het stelsel, maar onze menta­liteit moet op de schop’

Het CGS wil naar een stelsel met slechts zeven kernspecialismen, in plaats van de huidige 34 specialismen en 13 profielen. Marcel Levi denkt dat dit geen oplossing is voor het probleem. “We moeten meer zelf nadenken. Daar is geen stelselverandering voor nodig.”

Mensgericht leiderschap: minder burn-out en betere zorg

Het arbeidsklimaat in de zorg bevindt zich in een crisis. Meer mensgericht leiderschap kan de zorgverlener inspireren en behouden voor de zorginstelling. “Voor het krijgen van signalen van de werkvloer is het niet genoeg om te zeggen ‘Mijn deur staat altijd open’”

‘Vasthouden aan de nullijn is niet langer houdbaar’

De zorg moet innoveren en verduurzamen. Maar daarvoor moeten grote obstakels uit de weg geruimd, ziet Joris Rotmans. “We moeten kunnen laten zien dat we goede en veilige zorg leveren, zonder administratieve ‘vinkjes’ die niets toevoegen.”

Is de zorg klaar voor behandeling op maat alzheimer?

Het ABOARD-project maakt onder leiding van Wiesje van der Flier de zorg klaar voor persoonlijke behandeling op maat van Alzheimer. “Als we klaar willen zijn voor de toekomst, moeten we de zorg op een andere manier gaan inrichten.”

‘Mogelijk is de jonge generatie verstandiger dan wij’

Medisch specialisten moeten op een andere wijze rolmodel zijn voor assistenten om hen te behouden voor het vak, zegt hoogleraar kindergeneeskunde Willem de Vries. “We moeten accepteren dat jongere generaties het anders zien en daarover in gesprek gaan.”





Is een operatie nog nodig na beroerte door halsslagader­vernau­wing?

Paul Nederkoorn toonde aan dat een operatie na een beroerte door halsslagadervernauwing vaak overbodig is. In veel gevallen biedt medicatie al voldoende bescherming. “Niet opereren is niet alleen voor de patiënten fijner, maar het scheelt de samenleving ook veel geld.”

Mensen met IBD minder moe door leefstijl­inter­ventie

Chronische vermoeidheid is een belangrijk symptoom bij IBD. Jeroen Maljaars en Roberta Loveikyte lieten zien dat een leefstijlprogramma vermoeidheid bij IBD-patiënten flink kan verminderen. Deelnemers voelden zich fitter én accepteerden hun ziekte beter.

AI signaleert longkanker vier maanden eerder dan de huisarts

Huisartsen kunnen longkanker vier maanden eerder signaleren door een algoritme los te laten op hun medische dossiers. Henk van Weert en Martijn Schut noemen dit het begin van een revolutie in de spreekkamer: “Hoe vroeger je erbij bent, hoe sneller je kunt behandelen.”

Hypertrofische cardio­myo­pathie: lagere levenskwaliteit, hogere kosten

Stephan Schoonvelde en collega’s toonden aan dat hypertrofische cardiomyopathie gepaard gaat met forse ziektelast en hoge kosten, vooral bij symptomatische patiënten onder de 60. Dat vraagt om kosteneffectieve interventies die de kwaliteit van leven verbeteren.

Biopsie bij onverklaarde hersen­aandoeningen is zinvol en relatief veilig

Robin van Steenhoven onderzocht de waarde van hersenbiopsie bij onverklaarde neurologische aandoeningen. Het blijkt vaker zinvol én veiliger dan vaak wordt gedacht. “Bij ongeveer driekwart van de patiënten veranderde de behandelstrategie door het biopt.”

MijnFertiCoach: nieuwe leefstijlapp voor subfer­tiele stellen

Jesper Smeenk testte de leefstijlapp MijnFertiCoach bij subfertiele stellen. Binnen enkele maanden zagen hij en zijn team duidelijke leefstijlverbeteringen. “De app bespaart ons tijd, die wij anders kwijt zouden zijn aan counseling en coaching op de polikliniek.”

Onderzoek naar kinder­doser­ingen heeft prioriteit

Artsen schrijven kinderen vaak medicijnen voor zonder officiële indicatie. Dat brengt risico’s met zich mee, stelt Tjitske van der Zanden, die promoveerde op off-labelgebruik en kinderdoseringen. Haar BRAVO-model helpt zorgverleners bij een verantwoorde afweging.

Schimmelinfecties opsporen via celvrij DNA in het bloed

Emmy Wesdorp ontwikkelde een veelbelovende test om schimmelinfectie bij kinderen met kanker op te sporen via celvrij DNA in het bloed. “Hiermee kunnen we schimmelinfecties uiteindelijk mogelijk sneller opsporen en monitoren, wellicht zonder invasieve procedures.”

Onlinetool voor astmaconsult biedt structuur en zorgadvies op maat

Met de AsthmaOptimiser krijgen praktijkondersteuners direct behandeladvies én de mogelijkheid om astmapatiënten makkelijk te verwijzen, aldus Janwillem Kocks. “Maar er werd niet meteen doorverwezen; praktijkondersteuners gingen eerst zelf met de adviezen aan de slag.”