DOQ

Vaker hartstilstand buiten het ziekenhuis tijdens COVID-19-uitbraak

Ondanks het risico op snelle respiratoire insufficiëntie en cardiale complicaties als gevolg van COVID-19 is onduidelijk of er een verband bestaat tussen COVID-19 en het optreden van een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis aan het begin van de COVID-19-uitbraak in Italië blijkt aanzienlijk hoger dan in dezelfde periode in 2019, zo is te lezen in een ingezonden brief in NEJM.

Veel COVID-19-patiënten, met name degenen met een ernstigere ziekte, hebben comorbide hart- en vaatziekten. In een cohort van 191 patiënten uit Wuhan, China, was enige comorbiditeit aanwezig bij 48% (67% van de niet-overlevenden), hypertensie bij 30% (48% van de niet-overlevenden), diabetes mellitus bij 19% (31% van de niet-overlevenden) en hart- en vaatziekten bij 8% (13% van niet-overlevenden). 

(bron foto pixabay)

Incidentie in Lombardije 

De regio Lombardije in Italië was een van de eerste gebieden buiten China waar de COVID-19-epidemie opdook. Met behulp van de Lombardia Cardiac Arrest Registry (Lombardia CARe) is de incidentie van hartstilstand buiten het ziekenhuis die plaatsvonden in de provincies Lodi, Cremona, Pavia en Mantua in kaart gebracht. De incidentie gedurende de eerste 40 dagen van de COVID-19-uitbraak (21 februari tot 31 maart 2020) is vergeleken met de incidentie in dezelfde periode in 2019. 

Vaker hartstilstand, minder reanimaties

Tijdens de studieperiode in 2020 werden 9806 gevallen van COVID-19 gemeld. Tijdens deze periode werden 362 gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis geïdentificeerd, vergeleken met 229 gevallen die in dezelfde periode in 2019. Dit komt neer op een stijging van 58%. 

In alle vier de provincies werd een toename van het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis gezien. Het geslacht en de leeftijd van deze patiënten waren vergelijkbaar in de studieperioden in 2019 en 2020. In 2020 was de incidentie van een hartstilstand buiten het ziekenhuis als gevolg van een medische oorzaak 6,5 procentpunten hoger, de incidentie van een hartstilstand thuis was 7,3 procentpunt hoger en de incidentie van een hartstilstand zonder ooggetuigen was 11,3 procentpunt hoger. 

De mediane aankomsttijd op de Spoedeisende Hulp was in 2020 drie minuten langer dan in 2019, terwijl het percentage patiënten dat door omstanders gereanimeerd werd, 15,6 procentpunt lager was. Bij patiënten die op de Spoedeisende Hulp gereanimeerd werden, was de incidentie van overlijden buiten het ziekenhuis 14,9 procentpunt hoger in 2020 dan in 2019.

COVID-19 en vaker hartstilstand

De cumulatieve incidentie van een hartstilstand buiten het ziekenhuis in 2020 was sterk geassocieerd met de cumulatieve incidentie van COVID-19 (Spearman rank correlatiecoëfficiënt 0,87; p < 0,001). De toename van het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis ten opzichte van het aantal in 2019 (133 extra gevallen) volgde het tijdsverloop van de COVID-19-uitbraak. Bij 103 patiënten met een hartstilstand buiten het ziekenhuis werd vermoed dat ze de diagnose COVID-19 hadden (n = 87) of hadden gekregen (n = 16). Dat zou een verklaring kunnen zijn voor 77,4% van de toename van hartstilstand buiten het ziekenhuis die in 2020 in deze provincies is waargenomen.


Baldi E, Sechi GM, Mare C, et al. Out-of-Hospital Cardiac Arrest during the Covid-19 Outbreak in Italy. N Engl J Med. 2020;383:496-498. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32348640/

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”