DOQ

Vaker hartstilstand buiten het ziekenhuis tijdens COVID-19-uitbraak

Ondanks het risico op snelle respiratoire insufficiëntie en cardiale complicaties als gevolg van COVID-19 is onduidelijk of er een verband bestaat tussen COVID-19 en het optreden van een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis aan het begin van de COVID-19-uitbraak in Italië blijkt aanzienlijk hoger dan in dezelfde periode in 2019, zo is te lezen in een ingezonden brief in NEJM.

Veel COVID-19-patiënten, met name degenen met een ernstigere ziekte, hebben comorbide hart- en vaatziekten. In een cohort van 191 patiënten uit Wuhan, China, was enige comorbiditeit aanwezig bij 48% (67% van de niet-overlevenden), hypertensie bij 30% (48% van de niet-overlevenden), diabetes mellitus bij 19% (31% van de niet-overlevenden) en hart- en vaatziekten bij 8% (13% van niet-overlevenden). 

(bron foto pixabay)

Incidentie in Lombardije 

De regio Lombardije in Italië was een van de eerste gebieden buiten China waar de COVID-19-epidemie opdook. Met behulp van de Lombardia Cardiac Arrest Registry (Lombardia CARe) is de incidentie van hartstilstand buiten het ziekenhuis die plaatsvonden in de provincies Lodi, Cremona, Pavia en Mantua in kaart gebracht. De incidentie gedurende de eerste 40 dagen van de COVID-19-uitbraak (21 februari tot 31 maart 2020) is vergeleken met de incidentie in dezelfde periode in 2019. 

Vaker hartstilstand, minder reanimaties

Tijdens de studieperiode in 2020 werden 9806 gevallen van COVID-19 gemeld. Tijdens deze periode werden 362 gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis geïdentificeerd, vergeleken met 229 gevallen die in dezelfde periode in 2019. Dit komt neer op een stijging van 58%. 

In alle vier de provincies werd een toename van het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis gezien. Het geslacht en de leeftijd van deze patiënten waren vergelijkbaar in de studieperioden in 2019 en 2020. In 2020 was de incidentie van een hartstilstand buiten het ziekenhuis als gevolg van een medische oorzaak 6,5 procentpunten hoger, de incidentie van een hartstilstand thuis was 7,3 procentpunt hoger en de incidentie van een hartstilstand zonder ooggetuigen was 11,3 procentpunt hoger. 

De mediane aankomsttijd op de Spoedeisende Hulp was in 2020 drie minuten langer dan in 2019, terwijl het percentage patiënten dat door omstanders gereanimeerd werd, 15,6 procentpunt lager was. Bij patiënten die op de Spoedeisende Hulp gereanimeerd werden, was de incidentie van overlijden buiten het ziekenhuis 14,9 procentpunt hoger in 2020 dan in 2019.

COVID-19 en vaker hartstilstand

De cumulatieve incidentie van een hartstilstand buiten het ziekenhuis in 2020 was sterk geassocieerd met de cumulatieve incidentie van COVID-19 (Spearman rank correlatiecoëfficiënt 0,87; p < 0,001). De toename van het aantal gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis ten opzichte van het aantal in 2019 (133 extra gevallen) volgde het tijdsverloop van de COVID-19-uitbraak. Bij 103 patiënten met een hartstilstand buiten het ziekenhuis werd vermoed dat ze de diagnose COVID-19 hadden (n = 87) of hadden gekregen (n = 16). Dat zou een verklaring kunnen zijn voor 77,4% van de toename van hartstilstand buiten het ziekenhuis die in 2020 in deze provincies is waargenomen.


Baldi E, Sechi GM, Mare C, et al. Out-of-Hospital Cardiac Arrest during the Covid-19 Outbreak in Italy. N Engl J Med. 2020;383:496-498. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32348640/

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Hoe dramaseries artsen kunnen helpen bij morele keuzes

Drie afleveringen van House M.D. of Dexter op een avond kijken, puur voor de ontspanning? Voor zorgprofessionals kan het ook leerzaam zijn. Mediawetenschapper Merel van Ommen onderzocht hoe dramaseries artsen kunnen helpen om beter om te gaan met moreel ingewikkelde situaties.

Onderliggend denkpatroon stuurt voorschrijver bij keuze voor geneesmiddel

Het voorschrijven van geneesmiddelen is een afweging tussen richtlijnen, ervaring en patiëntkenmerken. Indeling in vier voorschrijversprofielen geeft inzicht in de eigen afwegingen. “En het helpt te begrijpen waarom een collega een andere beslissing neemt.”

‘Medicatiebeleid in de laatste levensfase kan beter’

6 op de 10 patiënten in de palliatieve fase krijgt door de huisarts medicatie voorgeschreven die niet langer passend is. Dat blijkt uit een onlangs verschenen factsheet van Nivel en PZNL. “We moeten voorschrijfgewoonten kritisch onder de loep nemen”, zegt Yvonne de Man, senior onderzoeker bij Nivel.

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”