
Wat te doen bij maag- of slokdarmkanker met slechts enkele uitzaaiingen?
Het OMEC-project geeft een strakke definitie van het begrip oligometastasen bij maag- en slokdarmkanker, aldus Peter van Rossum. Dit maakt het mogelijk de meerwaarde te onderzoeken van de lokale behandeling van deze oligometastasen.

Nieuwe techniek om chromosomale afwijkingen op te sporen bij leukemie
Het Radboudumc introduceert als eerste ziekenhuis in Nederland een nieuwe cytogenetische test in de klinische praktijk: ‘optical genome mapping’. Laboratoriumspecialisten Marian Stevens-Kroef en Janneke Weiss zijn laaiend enthousiast en leggen uit waarom.

Minder anastomotische naadlekkages bij gebruik van speciale kleurstof
De inzet van ICG-fluorescerende beeldvorming vermindert het aantal naadlekkages na darmkankerchirurgie met 6%, blijkt uit onderzoek. Deze techniek, ontwikkeld door het LUMC en inmiddels ook in andere ziekenhuizen toegepast, verlaagt complicaties en is kosteneffectief.

Afwachten met opereren bij galstenen in veel gevallen veilig
Galblaasverwijdering is niet altijd noodzakelijk, blijkt uit onderzoek van arts-promovendus Daan Comes. Na vijf jaar was slechts twee derde van de patiënten pijnvrij. “Een terughoudend beleid is, bij de juiste patiënten, mogelijk”, aldus Comes.

Pleidooi voor andere kijk op normaalwaarden bij ijzergebrek
Internist Hilde Roijen pleit voor nieuwe normaalwaarden bij ijzergebreksanemie, vooral bij vrouwen. Ze wil meer focus op ferritine in plaats van Hb. “In de praktijk blijken de meeste vrouwen met moeheidsklachten namelijk niet aan de bepaalde ondergrens te zitten.”

‘Patiënten zijn mijn ‘uithangbord’’
Een pomp die intrathecaal de spierontspanner baclofen toedient, helpt patiënten met spasticiteit. Deze toepassing moet veel bekender worden, meent Eugène Quant. “Ik schat dat slechts 10% van de MS-patiënten die baat hebben bij deze pomp, deze daadwerkelijk krijgt.”

REVIVE-kliniek: ‘Wij zijn serieuze dokters die niet zomaar wat doen’
In de REVIVE-kliniek in Bilthoven opereren KNO-artsen patiënten met migraine. Oprichter Wilbert Boek pareert de kritiek die ontstond over deze behandeling. “De operatie is nog niet te declareren. We besloten om gewoon te laten zien dat deze behandeling effectief is.”

Tumorcellen ‘from outer space’
“We kunnen tumordeposities bij darmkanker niet meer onderschatten als risicofactor voor het ontstaan van uitzaaiingen en het vaststellen van de prognose”, vertelt Nelleke Brouwer. Uit haar onderzoek blijkt dat patiënten met tumordeposities een slechtere prognose hebben.

DNA-First: versnelde diagnose en minder onnodige verwijzingen
DNA-First versnelt DNA-onderzoek bij borstkankerpatiënten, waardoor de behandeling sneller kan starten en onnodige consulten worden vermeden, vertelt Edward Leter. “Met DNA-First doen we bij alle borstkankerpatiënten DNA-onderzoek, ongeacht achtergrond en opleiding.”

Drugsgebruik: ‘Als je er niet naar vraagt, kom je er ook niet achter’
Drugsgebruikers lopen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Hoog tijd dat artsen bij patiënten met pijn op de borst vragen naar middelengebruik, stelt Femke Gresnigt. “Bij roken en alcohol vragen we er ook naar, drugs horen in datzelfde rijtje thuis.”

Immuuntherapie verbetert overleving kleincellig longkanker
Immuuntherapie (in de vorm van durvalumab) na chemoradiotherapie verlengt de overleving van de patiënten aanzienlijk, laten de eerste resultaten van de ADRIATIC-studie zien. Suresh Senan geeft uitleg. “De aanvullende behandeling leidt tot een flinke overlevingswinst.”

De wereld over in strijd tegen antibioticaresistentie
Toenemende antibioticaresistentie is wereldwijd een groeiend probleem. Jeroen Schouten geeft cursussen aan ziekenhuizen in het buitenland om rationeel voorschrijven van antibiotica te bevorderen. “Het gaat het niet alleen om kennis, maar ook om gedragsverandering.”

Internisten verlaten spreekkamer voor preventie
Mesut Savas wil met het nieuwe Preventie Netwerk meer actie vragen voor de dagelijkse gevolgen van een ongezonde leefstijl die in de praktijk te zien zijn. “De animo is hoog om meer aan preventie te doen.”

‘Seksualiteit is een vergeten onderwerp in de spreekkamer’
Henk Elzevier ontwikkelde Stichting Sick and Sex, die artsen helpt om patiënten betrouwbare informatie te bieden op het gebied van seksualiteit. “Als je informeert naar het seksleven van een patiënt, heb je tijd nodig om erop in te gaan. En die ontbreekt vaak.”

Omgeving bepalend voor kans op obesitas en cardiovasculaire aandoeningen
Paul Meijer onderzocht obesogene wijken en de kans die die met zich meebrengen op obesitas en hoge bloeddruk. “Het is belangrijk om te achterhalen welke obesogene factoren in de omgeving van een patiënt een uitdaging vormen en daar het leefstijladvies op aan te passen.”

Een glorieuze toekomst voor de poeptransplantatie
Liz Terveer ziet indicaties voor poeptransplantatie toenemen en vertelt de laatste nieuwtjes over de vele toepassingen die hiervan in het verschiet liggen. “Drie jaar na de behandeling blijken antibioticaresistente bacteriën nog grotendeels weg.”

Eindelijk: een vaste onderzoeksdefinitie voor urineweginfectie
Merel Lambregts hielp een internationale consensus voor de definitie van urineweginfecties voor onderzoek vast te stellen. “Onderzoek naar urineweginfecties is heel belangrijk, met name in het licht van antibioticaresistentie.”

Pilotproject: hartfalenpatiënt tevreden over proactieve zorgplanning
Proactieve zorgplanning wordt niet veel toegepast bij hartfalen. Maar uit een pilotproject blijkt dat patiënten hier wel behoefte aan hebben, vertellen Jenifer Coster en Pauline de Graeff. “We moeten crisiszorg voorkomen, ook in het kader van zinnige zorg.”

‘Dokters voelen zelf de paradox van samen beslissen in de spreekkamer’
Samen beslissen kan patiënten tijdelijk veel stress en onzekerheid bezorgen, blijkt uit onderzoek van Inge Henselmans. “Wij staan helemaal achter de beweging van samen beslissen, maar vonden dat er ook oog moest zijn voor de negatieve aspecten ervan.”

Cranberries bij urineweginfecties effectief, maar niet voor iedereen
Tot voor kort was er weinig degelijk bewijs voor de werkzaamheid van cranberries bij (recidiverende) urineweginfecties. Een onlangs gepubliceerde Cochrane-review toont nu de effectiviteit aan, alhoewel hier kanttekeningen bij te plaatsen zijn.

Zeldzame kanker vraagt om actievere begeleiding
Eline de Heus ziet dat patiënten met een zeldzame kanker meer en betere begeleiding nodig hebben. “Artsen denken vaak ‘deze patiënt kan ik wel zelf behandelen’. Patiënten zouden ervan profiteren als ze sneller worden doorgestuurd naar een expertisecentrum.”

De worsteling van gewichtsverlies: overwinnen van ongezonde prikkels
Jacqui van Kemenade zet zich in voor maatschappelijke veranderingen om obesitas tegen te gaan. Zij stelde de Weeg & Weet-checklist op, waarmee mensen inzicht krijgen in de oorzaken van hun overgewicht of obesitas. Inmiddels vulden meer dan 17.500 Nederlanders die in.

Gesprekskaart over diabetestechnologie
Niet alle mensen met diabetes krijgen dezelfde informatie over de bestaande technologieën. Sasja Huisman ontwikkelde daarom de Diatech-kaart. “Om de gesprekken meer uniform te maken, is de gesprekskaart een goede hulp. Ook helpt het om informatie eenvoudiger te maken.”