
Verhoogd risico op hartfalen na colorectaal carcinoom
Overlevenden van colorectaal carcinoom hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van hartfalen, blijkt uit Nederlands onderzoek. Behandelend artsen en huisartsen moeten zich hiervan meer bewust zijn, vinden de onderzoekers.

Endeldarmkanker: nieuwe resectietechniek laat darmwand intact
“Een nieuwe, meer patiëntvriendelijke techniek om de tumor of het voorstadium daarvan te verwijderen is endoscopische intramusculaire dissectie. Hierbij verwijder je de tumor door tussen de longitudinale en circulaire spierlaag door te snijden”, aldus MDL-arts Jurjen Boonstra.

App helpt eerder complicaties signaleren na grote operatie
Een halvering van complicaties en sterfgevallen. Daarvoor zorgt de app waarmee patiënten na een Whipple-operatie nauwkeurig worden gemonitord op het ontwikkelen van complicaties. Promovenda Jasmijn Smits: “Heel bijzonder dat een appje de zorg zo goed kan verbeteren.”

Eetscore: voedingstool helpt eetgedrag te verbeteren bij darmziekten
“Met Eetscore geven we onze patiënten naast inzicht en advies ook een stuk regie in eigen handen en daarmee is veel winst te behalen”, zegt arts-onderzoeker Carlijn Lamers. Dit naar aanleiding van recent gepubliceerd onderzoek van haar en collega’s van Ziekenhuis Gelderse Vallei, Rijnstate en Wageningen University & Research.

Zoektocht naar factoren die progressie Barrett slokdarm voorspellen
Vanwege een verhoogd risico op adenocarcinoom in de slokdarm staan mensen met Barrett slokdarm onder medische controle. Arts-onderzoeker Esther Klaver ging op zoek naar factoren die laag- en hoogrisico-patiënten van elkaar kunnen onderscheiden.

Causaal verband tussen fructosemetabolisme en darmkanker gevonden
Maastrichtse en Britse onderzoekers hebben een verband gevonden tussen fructosemetabolisme in het lichaam en het ontstaan van darmkanker. Farmacologische remming van ketohexokinase, de eerste stap in het fructosemetabolisme, kan een haalbare benadering zijn om het risico op darmkanker te verminderen.

Gunstige CV-uitkomsten na bariatrische operatie bij ouderen
Een bariatrische operatie gaat gepaard met een lager risico op overlijden, nieuw ontstaan hartfalen of een myocardinfarct. Deze resultaten bij ouderen met obesitas verschenen in JACC.

Educatie voor ontslag uit ziekenhuis maakt stomapatiënten veel zelfstandiger
“Het percentage patiënten met een stoma dat dagelijkse thuiszorg nodig had daalde na de educatie van 80 naar 50 procent”, blijkt uit het promotieonderzoek van chirurg i.o. Tina van Loon.

Serrated polyposis syndroom: hoe te voorkomen dat je de diagnose mist?
Serrated polyposis vormt een verhoogd risico op darmkanker. Anders dan Lynch, FAP en MAP, is serrated polyposis niet via een genetische test op te sporen. De diagnose wordt dan ook regelmatig gemist, constateert MDL-arts Yasmijn van Herwaarden. Zij deed onderzoek om meer zicht te krijgen op de zorgvuldigheid van de diagnostiek van SPS.

IBD: impact op huishoudelijke activiteiten, kinderwens en seksuele relatie
Veel patiënten met inflammatoire darmziekten (IBD) hebben door hun aandoening problemen met huishoudelijke activiteiten als koken, schoonmaken en boodschappen doen. Dit heeft vaak te maken met vermoeidheid. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Emma Paulides, arts-onderzoeker in het Erasmus MC.

‘Maak bij patiënt met PDS meer gebruik van positieve diagnose’
Een andere benadering van het prikkelbare darmsyndroom. Een benadering die uitgaat van een positieve diagnose. Dat is wat prof. dr. Daniel Keszthelyi nastreeft. “De MDL-arts bevestigt allereerst dat de klachten reëel zijn. Daarnaast kun je meteen behandelopties aanbieden.”

Orgaansparende behandeling soms een optie bij patiënt met rectumcarcinoom
Sommige patiënten met rectumcarcinoom kan een grote operatie worden bespaard waarbij het rectum wordt verwijderd. Althans, zonder betrokkenheid van de lymfeklieren of metastasen op afstand. Chirurg i.o. Stijns deed promotieonderzoek naar de veiligheid en effectiviteit van deze aanpak. “Multidisciplinair overleg is cruciaal bij de selectie van patiënten die hiervoor in aanmerking komen.”

Hoe preventieve zorg slimmer in te zetten?
Efficiëntere screening zou kunnen leiden tot betere gezondheid van de patiënt en minder druk op de zorg. Dat zegt hoogleraar gastro-intestinale oncologie Manon Spaander uit het Erasmus MC. “Kanker brengt zoveel verdriet. Het is een grote drijfveer om dat te voorkomen.”

‘Het ontbreekt nog vaak aan tijdige diagnose van maag-darmischemie’
Het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam is door het ministerie VWS erkend als Expertisecentrum Zeldzame Aandoeningen. Tijdige diagnostiek en behandeling is belangrijk bij maag-darmischemie. Maar daar ontbreekt het nog vaak aan. “Wij kunnen patiënten veel kwaliteit van leven teruggeven”, zegt MDL-arts Désiree Leemreis-van Noord.

Alvleesklierkanker: nog veel winst te behalen
Alvleesklierkanker veroorzaakt lange tijd weinig klachten. Bij meer dan de helft van de patiënten is de ziekte bij diagnose al uitgezaaid. Het is de kankervorm met de minst gunstige overlevingscijfers. “Het probleem bij de vele studies van de afgelopen jaren is geweest dat die altijd een one size fits all-aanpak hebben gehanteerd”, aldus Internist-oncoloog Wilmink.

Anuskwartet: ’Mag ik van jou van de Peri-anale abcessen het hoefijzerabces?’
Anale klachten zijn nog altijd taboe. Niet alleen onder patiënten maar ook onder zorgverleners. “Met het Anuskwartet wilden we op een ludieke manier de basiskennis van zorgverleners over aandoeningen van anus, endeldarm en bekkenbodem verbeteren – en daarmee de zorg voor patiënten”, aldus proctoloog en chirurg Charlotte Molenaar.

‘Heb meer aandacht voor het microbioom en probiotica’
“Veel bestaande autoimmuun-aandoeningen op het gebied van de spijsvertering wijzen naar het microbioom en zijn behandelbaar met probiotica”, zegt medisch immunoloog prof. dr. ir. Ger Rijkers. “Helaas zijn probiotica geen geneesmiddelen, maar ook geen voedingsmiddelen. Daardoor zijn veel probiotische bacteriën op de markt niet getest op werkzaamheid.”

Overdiagnostiek maagklachten: wanneer zijn PPI’s of gastroscopie terecht?
Volgens het Zinnige Zorg Verbetersignalement Maagklachten worden protonpompremmers vaak onterecht voorgeschreven. En veel patiënten met maagklachten krijgen onnodig een gastroscopie. MDL-arts Siersema onderschrijft die bevindingen: “Het is belangrijk dat we ons blijven afvragen: is wat we doen wel evidence based?”

‘Klachten na levertransplantatie soms door bijwerking medicatie’
“Levertransplantatiepatiënten en MDL-artsen moesten eerst wennen dat er een transplantatieapotheker meekijkt. Sommige patiënten komen al twintig jaar op controle in het Erasmus, waarom is dan nu ineens een apotheker nodig? Maar inmiddels zijn ze laaiend enthousiast.” Transplantatieapotheker Midas Mulder vertelt over zijn werk op de poli voor levertransplantatiepatiënten.

Verhoogde bloedsuiker in begin zwangerschap al riskant voor baby
Zwangerschapsdiabetes komt steeds vaker voor. Een verhoogde bloedsuiker in het 1e trimester van de zwangerschap leidt al tot hogere risico’s voor de groei van de baby en de gezondheid later. “Hopelijk komt de preconceptiezorg in Nederland meer van de grond”, aldus kinderarts i.o. Madelon Geurtsen.

‘Schande als donorlevers verloren gaan door expertisegebrek’
Concentratie van zorg en het openbaar maken van resultaten zijn cruciaal voor de kwaliteit van de levertransplantatiegeneeskunde, vindt Herold Metselaar, emeritus hoogleraar leverfalen en levertransplantatie. “Je moet altijd streven naar perfectie, daar is de zorg nu niet op ingesteld.”

Respons van HCC op lenvatinib verbetert door toevoegen gefitinib
Ongevoeligheid van HCC voor lenvatinib kan voorkomen worden door het te combineren met gefitinib. Dit ontdekten moleculair kankeronderzoeker René Bernards en collega’s van het Antoni van Leeuwenhoek en uit Shanghai.

Slimme combinatietherapie voor leverkanker voorkomt medicijnresistentie
Leverkanker is wereldwijd een van de meest voorkomende kankersoorten, vooral in China. Onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek en uit Shanghai ontdekten dat ongevoeligheid voor een medicijn tegen leverkanker is te voorkomen door het te combineren met een 2e medicijn.