
Vroege behandeling van artralgie met methotrexaat beïnvloedt ziektemodificatie
Methotrexaat starten in het pre-artritisstadium van gewrichtssymptomen en subklinische ontsteking verandert het ziekteverloop. Dit blijkt uit Nederlands onderzoek waarvan de resultaten door arts-onderzoeker reumatologie Doortje Krijbolder op de EULAR 2022 werden gepresenteerd.

Hoe groot is het risico op ziekenhuisopname bij COVID-19 voor een reumapatiënt?
Zijn risicofactoren voor ziekenhuisopname wegens ernstige COVID-19, zoals een hogere leeftijd en een hoge BMI, ook van toepassing op patiënten met inflammatoire reumatische aandoeningen? En lopen zij meer risico bij COVID-19 door antireumatische immunomodulerende medicatie?

Jicht: kiezen voor behandeling van het serumuraat of van de aanval?
Reumatoloog Tim Jansen onderzoekt wat de meest effectieve, veilige en doelmatige behandelstrategie is bij patiënten met jicht. “Jicht is de meest voorkomende vorm van ontstekingsreuma wereldwijd, waar naar verwachting steeds meer mensen mee te maken krijgen.”

Zoektocht naar goed meetinstrument ziekteactiviteit bij perifere SpA
De meetinstrumenten DAPSA, PASDAS en ASDAS zijn niet bruikbaar om in de kliniek ziekteactiviteit te meten bij perifere Spondyloartritis, concludeert Esther Beckers. “De patiënt zou, afhankelijk van het gebruikte meetinstrument, het risico lopen op over- of onderbehandeling.”

Waardegedreven zorg: ‘We moeten integraler denken en werken’
Gepersonaliseerd kijken naar uitkomsten én naar kosten; dat is de essentie van waardegedreven zorg, vindt reumatoloog Angelique Weel-Koenders. Zij werd eind 2021 hoogleraar Bewijsgestuurde waardecreatie in de patiëntenzorg. “Die benoeming is voor mij een grote waardering voor wat ik tot nu toe gedaan heb en een aanmoediging om mijn toekomstige plannen uit te voeren.”

Kleine stapjes vooruit in kennis over behandeling polymyalgia rheumatica
De meeste patiënten met polymyalgia rheumatica zijn goed geholpen met prednison. Maar wat als dit onvoldoende helpt? Daarover is nog veel onbekend. “Bij de helft van patiënten gezien in de tweede lijn heeft prednison geen of te weinig succes, of heeft de patiënt te veel last van bijwerkingen”, zegt Reumatoloog i.o. Diane Marsman. Zij onderzocht behandelalternatieven.

Internationale reumatologie-erkenning voor Maarten Boers
Reumatoloog Maarten Boers heeft door het American College of Rheumatology de eretitel ACR-master toegekend gekregen. Hij dankt de carrière-onderscheiding aan zijn verdiensten op het vlak van methodologie en prednison.

Let op genderverschillen bij diagnose en behandeling reumatische aandoeningen
“Uit ons onderzoek komt naar voren dat er bij diverse aspecten van reumatische aandoeningen flinke verschillen bestaan tussen mannen en vrouwen. Ook in de respons op de behandeling blijken er genderverschillen”, vertelt reumatoloog prof. dr. Irene van der Horst-Bruinsma. Ze vertelt over de nieuwe inzichten die haar na aan het hart liggen.

‘COVID-tenen’ door overactief afweersysteem
“Dat COVID-tenen vaker vóórkomen bij jongeren dan ouderen komt waarschijnlijk doordat het immuunsysteem bij jongeren krachtiger reageert”, vertelt dermatoloog dr. Annemie Galimont, gespecialiseerd in dit onderwerp. “Dat levert zowel een snellere klaring van het virus op als ook een grotere kans op ‘collateral damage’, in dit geval lokale ontstekingen in de huid.”

Man-vrouwverschillen: ‘Vraag als reumatoloog vaker naar specifieke bijwerkingen’
Hoe kunnen reumatologen oog hebben voor verschillen tussen vrouwen en mannen en de manier waarop zij hun ziekte en behandeling ervaren? “Vrouwen ervaren meer en vaker bijwerkingen van medicatie, waardoor zij ook eerder uit zichzelf stoppen. Daar is vaak te weinig aandacht voor”, zegt Monique Heijmans van het Nivel.

Laat mannen met inflammatoire artritis hun kinderwens niet onnodig lang uitstellen
Onderzoek geeft inzicht in feiten en cijfers rondom vruchtbaarheid bij mannen met reuma. Zij blijken minder kinderen dan gemiddeld te hebben. “Een deel van de mannen die meededen aan het onderzoek was verdrietig dat zij geen kinderen hadden. Sommigen gaven echter aan bewust te hebben afgezien van het vaderschap vanwege hun aandoening”, vertelt promovendus reumatoloog dr. Luis Perez.

Zoeken naar de ‘motor’ achter RA: ACPA-producerende B-cellen tot zwijgen brengen
“De B-cellen die ACPAs aanmaken beschouwen we nu als de motor achter het ziekteproces”, zegt reumatoloog-onderzoeker dr. Hans Ulrich Scherer die een VIDI-beurs heeft ontvangen. “Dat maakt het wellicht mogelijk om te zien welke kenmerken van B-cellen voorspellend zijn voor het ontwikkelen van klinische reumatoïde artritis.”

Mindfulness- en acceptatietherapie niet effectiever bij behandeling fibromyalgie
Volgens onderzoek is therapie voor fibromyalgie, gebaseerd op mindfulness en ziekteacceptatie, niet effectiever dan de standaardtherapie. Maar aanvullend onderzoek moet aantonen of het vroeger in het ziekteproces mogelijk wél effect heeft.

Verwantschap artritis psoriatica en psoriasis vereist betere samenwerking reuma- en dermatoloog
“Het gebruik van de PEST-vragenlijst kan patiëntgerichte samenwerking tussen reumatoloog en dermatoloog vergemakkelijken”, stelt reumatoloog dr. Emmerik Leijten in zijn recente proefschrift.

Kans op artrose verhoogd door vitamine K-antagonisten
Langdurig gebruik van vitamine K-antagonisten – antitrombotica – verhoogt de kans op artrose, ontdekten dr. Cindy Boer en haar promotor dr. Joyce van Meurs van Erasmus MC. Kan vitamine K-suppletie een effectieve vorm van preventie zijn tegen artrose?

Erkenning voor expertise-ontwikkeling in de behandeling van sclerodermie
De afdeling reumatologie van het HagaZiekenhuis kreeg een erkenning van STZ voor de ontwikkelde expertise in het behandelen van sclerodermie. “Veel werk zat in de kwaliteitsverbetering van de zorg voor patiënten”, aldus reumatoloog Anne Schouffoer.

Prof. dr. Van Laar: ‘Stamceltransplantatie was haar enige kans op langere overleving’
Stamceltransplantatie bij patiënten met sclerodermie kan in een relatief vroeg stadium succesvol zijn, constateerde reumatoloog prof. dr. Jaap van Laar. Het leidde tot Europees onderzoek naar de effecten van ‘vroege’ stamceltransplantatie.

EULAR COVID-19-register biedt reflectie en voorbereiding
Het COVID-19-register van EULAR heeft te maken gehad met successen en diverse uitdagingen. Deze ervaringen bieden lessen voor toekomstige pandemieën.

Dr. Tchetverikov: ‘Dit onderzoek geeft een beter beeld van artritis psoriatica en meer zicht op de behandelresultaten’
In acht jaar tijd hebben reumatologen van vijftien behandelcentra in Zuidwest-Nederland gegevens verzameld van ruim achthonderd artritis psoriatica-patiënten. De verzamelde kennis wordt nu ingezet voor gericht onderzoek naar de beste behandeling.

Dr. Van Mulligen: ‘Reumatoloog, onderneem in ieder geval een poging tot RA-medicatie stapsgewijs afbouwen’
Het loont de moeite om RA-medicatie bij lage ziekteactiviteit proberen af te bouwen, zo blijkt uit onderzoek. Na twee jaar was 15% van de patiënten vrij van medicatie in een DMARD-vrije remissie. Maar ook van de overige patiënten bleven de meesten in remissie op minder medicijnen dan voor aanvang van de studie.

Dr. De Jong monitort nieuw leefstijlprogramma bij reuma: ‘Het beoogt allereerst dat mensen zich beter gaan voelen’
Na het succesvolle leefstijlprogramma ‘Keer Diabetes2 Om’ heeft Voeding Leeft nu een programma ontwikkeld voor mensen met reuma. Reumatoloog dr. Pascal de Jong monitort dit programma en licht toe wat het inhoudt.

Zwangerschap geen obstakel voor medicamenteuze behandeling reumatoïde artritis
Met een paar aanpassingen is het mogelijk de medicamenteuze behandeling van vrouwen met reumatoïde artritis tijdens hun zwangerschap te continueren, toonde arts-onderzoeker Jeroen Smeele samen met dr. Radboud Dolhain aan.

Postdoc Raoof: ‘M1-macrofagen onderhouden de pijn, terwijl bij M2-macrofagen de pijn weer weggaat’
Macrofagen, een type immuuncel, spelen een rol bij het ontstaan van chronische pijn bij artrose. Deze immuuncellen bieden ingang voor toekomstige behandeling van chronische pijn. Zo blijkt uit recent onderzoek.