DOQ

Vedolizumab effectief in preventie terugkeer van Crohn na operatie

In Nederland hebben ongeveer 40.000 mensen de ziekte van Crohn. Ongeveer de helft van hen wordt vroeg of laat geopereerd, waarbij meer dan de helft van de patiënten binnen een jaar weer terugkeer heeft van endoscopische ontstekingsactiviteit in de darmen. Hoe kunnen we dat het best voorkomen? Dat vroeg Geert D’Haens, afdelingshoofd en MDL-arts in het Amsterdam UMC, zich af in de REPREVIO-studie.

In het onderzoek is bekeken of het zinvol is patiënten die risico lopen op een snelle terugkeer van activiteit van de ziekte van Crohn, na de operatie te behandelen met vedolizumab. Daarvoor is een dubbelblinde gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie uitgevoerd in ziekenhuizen in Frankrijk, Italië, Nederland en Spanje.

“Vedolizumab is een relatief aantrekkelijk medicijn, omdat het weinig bijwerkingen geeft”

MDL-arts Geert D’Haens

Vedolizumab is een medicijn dat valt onder de anti-integrines. Het middel voorkomt dat specifieke witte bloedcellen richting de darmen worden geleid, waardoor ontsteking ontstaat. Dat is waarom het bij veel patiënten de ziekte van Crohn kan remmen. Het is een middel dat minder bijwerkingen kent dan bijvoorbeeld anti-TNF medicatie, omdat het meer lokaal zijn werk doet, namelijk alleen in de darmen.

Behandelen of afwachten?

“Op dit moment krijgen sommige patiënten na een operatie meteen een behandeling met anti-TNF medicatie, bijvoorbeeld omdat ze risicofactoren hebben voor een snelle terugkeer van ziekteactiviteit. Bij weer andere patiënten kan worden afgewacht omdat er geen risicofactoren spelen”, legt D’Haens uit. “Maar we weten ook dat bij ongeveer de helft van de patiënten binnen een jaar na de operatie de ziekte van Crohn weer actief wordt.”

Risicofactor

“Vedolizumab is een relatief aantrekkelijk medicijn, omdat het weinig bijwerkingen geeft. Daarom wilden we onderzoeken of het zinvol is om bij mensen met een risicofactor voor het snel terugkeren van de ziekteactiviteit, vedolizumab in te zetten na een operatie.”
En hoewel er over de risicofactoren die hierbij een rol kunnen spelen nog discussie kan bestaan – deze zijn nog niet in beton gegoten – werden voor de REPREVIO-studie patiënten geselecteerd die minstens één risicofactor hadden voor snelle terugkeer van een opvlamming. “Deze risicofactoren zijn: roken, darmperforatie als reden voor operatie (want dat wijst op invasieve ziekte), of als een patiënt al meerdere operaties heeft ondergaan”, vertelt D’Haens.

“Starten met vedolizumab is beter dan afwachten of meteen starten met anti-TNF”

Kans op terugkeer

“Vedolizumab verminderde de kans op terugkeer van de ziekte significant in vergelijking met placebo. We hebben endoscopisch gekeken naar de terugkeer van de ziekteactiviteit en die was lager in de groep patiënten die vedolizumab kreeg”, zegt D’Haens. “Ernstig endoscopisch recidief is waargenomen bij 10 van de 43 patiënten in de vedolizumab-groep tegenover 23 van de 37 patiënten in de placebogroep. Ook de ernst van de terugkeer, gemeten met de Rutgeerts-score, was lager in de vedolizumab-groep. De waarschijnlijkheid van een lagere Rutgeerts-score was 77,8% in de vedolizumab-groep.” Deze Rutgeerts-score is een endoscopische gradatie van de ernst van de ziekte. Hoe lager de score, hoe minder kans op terugkeer van symptomen.

“Daarnaast hebben we ook klachten uitgevraagd bij de patiënten, maar daar zijn geen verschillen in gevonden. Een verklaring hiervoor is de korte looptijd van de studie, namelijk zes maanden. De endoscopisch aantoonbare veranderingen ontstaan eerst, ruim voordat de klachten optreden”, legt D’Haens uit.

Veelbelovend

“De resultaten van het onderzoek suggereren dat vedolizumab een goede optie is voor het gebruik na een operatie, voor patiënten met de ziekte van Crohn die een verhoogd risico op snelle terugkeer van de ziekteactiviteit hebben”, concludeert D’Haens. “Starten met vedolizumab is dan beter dan afwachten of meteen starten met anti-TNF.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe naar de EHH

Een oudere obese vrouw presenteert zich op de Eerste Hart Hulp vanwege dyspnoe. Die begon twee weken geleden en was aanvankelijk inspanningsgebonden, nu ook bij platliggen. Ze plast nog maar kleine beetjes sinds drie dagen. Wat is uw diagnose?

Casus: patiënt met progressieve inspanningsdyspneu

Een patiënt presenteert zich met progressieve inspanningsdyspneu. Voorheen was hij in staat om zonder klachten te tennissen, nu ervaart hij kortademigheid bij stevig doorwandelen. Er is geen sprake van hoesten, sputumproductie of koorts. Wat is uw diagnose?

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Cultuur­sensitieve zorg in de praktijk: lessen van Mammarosa

Taal- en cultuurverschillen kunnen de communicatie met zorgverleners flink bemoeilijken. Stichting Mammarosa biedt hierin uitkomst. Samia Kasmi vertelt hoe belangrijk cultuursensitieve communicatie is, en hoe artsen hierin het verschil kunnen maken.

‘Er is een trend naar meer visuele informatie’

“Voor patiënten blijkt de juiste toedieningsroute van een geneesmiddel niet altijd vanzelfsprekend te zijn”, vertellen Yara Mangindaan en Nike Everaarts-de Gruyter. Zij hielpen medicijnpictogrammen te ontwikkelen die ondersteunen bij goed gebruik van geneesmiddelen.

Werkbereidheid bij een crisis niet vanzelf­sprekend

Ziekenhuizen kunnen tijdens een crisis niet blind vertrouwen op hun personeel, concluderen Dennis Barten en Lindsy Engels. Werkbereidheid hangt sterk af van verschillende factoren. “Het is belangrijk om te ontdekken wat nodig is om voor te bereiden op crisissituaties.”

Casus: man met dysfonie­klachten

Een 42-jarige man komt op uw spreekuur met dysfonieklachten, twee maanden geleden ontstaan in een periode van veel hoesten. Aan het einde van de dag worden de klachten erger en het is lastig om een lang gesprek te voeren. Wat is uw diagnose?

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”