Kinderarts-neonatoloog dr. De Jong: ‘Voorlichting over hart- en vaatziekten kan vroeggeborene op latere leeftijd helpen’
Kinderarts-neonatoloog Miranda de Jong van het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht promoveerde op 29 maart aan de Vrije Universiteit Amsterdam op haar proefschrift Endocrine and metabolic consequences of preterm birth during early childhood. De Jong onderzocht of risicofactoren voor hart- en vaatziekten al op jonge leeftijd aantoonbaar zijn bij kinderen die te vroeg geboren werden. Het antwoord luidt: Ja.
Bekend is dat vroeggeboorte op lange termijn gevolgen heeft voor de gezondheid, vooral geboorte vóór een zwangerschapsduur van 32 weken. Volwassenen die te vroeg werden geboren, hebben een verhoogd risico op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type 2. Dr. De Jong: “Een van de oorzaken hiervan is dat er na de geboorte allerlei aanpassingen plaatsvinden in het lichaam van het te vroeg geboren kind, die helpen om te overleven buiten de baarmoeder. Deze aanpassingen veroorzaken echter permanente veranderingen in de hormoonhuishouding en de stofwisseling, die in het latere leven verband houden met hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type 2.”
Vroeggeborene
De Jong onderzocht of de risicofactoren al op peuterleeftijd aantoonbaar zijn. De kinderen in het onderzoek werden allemaal geboren vóór een zwangerschapsduur van 32 weken en hadden een geboortegewicht onder de 1500 gram. Tijdens de eerste twee levensjaren werden een aantal hormonale regelmechanismen gemonitord, evenals de aanwezigheid van onder meer verhoogde bloeddruk, verhoogde triglyceridenwaarde, verlaagde HDL-cholesterolwaarde en verhoogde glucosewaarde. Deze werden vergeleken met eerder verzamelde gegevens van niet te vroeg geboren leeftijdgenootjes.
Hoogte bloeddruk
Op de leeftijd van twee jaar hadden de te vroeg geboren kinderen gemiddeld een hogere glucosewaarde dan kinderen geboren na een normale zwangerschapsduur”, zegt De Jong. “Ook hadden de te vroeg geboren kinderen vaker een verhoogde bloeddruk. Er bleek een verband te bestaan tussen het stresshormoon cortisol en de hoogte van de bloeddruk. Dit kan erop wijzen dat veranderingen in hormonale regelmechanismen al op jonge leeftijd een rol kunnen spelen bij een verhoogde bloeddruk bij te vroeg geboren kinderen.”
Adviezen over leefstijl
Het risico op aandoeningen is dus inderdaad al heel vroeg zichtbaar. De Jong legt uit waarom dit nuttige en belangrijke kennis is. “Nu we dit weten, kunnen we ouders, en later ook de te vroeg geboren kinderen zelf, voorlichten over het risico op hart- en vaatziekten en adviezen geven over leefstijl en voeding. Die adviezen zouden zich vooral kunnen richten op het vermijden van bijkomende risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals overgewicht en roken.” Zij stelt in haar promotieonderzoek dat artsen een belangrijke rol in deze voorlichting en in de screening op risicofactoren hebben. “Niet alleen op de kinderleeftijd, maar ook tijdens de volwassenheid.”