DOQ

Voorspellings­model onderschat risico op hart- en vaatziekten

Het model dat door huisartsen gebruikt wordt om te voorspellen hoe groot het risico is dat iemand binnen tien jaar een hart- of vaatziekte krijgt, onderschat het aantal mensen dat dit ook daadwerkelijk krijgt. Het risico is anderhalf keer zo groot dan het model verwacht, blijkt uit een studie van het Radboudumc. Marion Biermans, epidemioloog en onderzoeker bij de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, over de uitkomsten van de studie.

Om het risico te voorspellen dat iemand een hart- en vaatziekte krijgt, bijvoorbeeld bij mensen die roken of met obesitas, maken huisartsen gebruik van meerdere voorspellingsmodellen. De multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (CVRM) beveelt een bewerking van het internationaal veel gebruikte SCORE-model aan als eerste keuze voorspellingsmodel. Dit bewerkte model, SCORE-FNF (fataal en niet fataal), voorspelt aan de hand van de factoren leeftijd, geslacht, roken, bloeddruk en cholesterol hoe groot het risico op een hart- of vaatziekte is.

“We wilden weten of een model zoals SCORE-FNF voorspelt zoals je zou mogen verwachten. Dat blijkt niet zo te zijn”

Epidemioloog en onderzoeker Marion Biermans

Voorspellende waarde

In haar studie onderzocht Marion Biermans, samen met promovenda Merle Schoofs, de voorspellende waarde van verschillende modellen. Ze maakten daarbij gebruik van de patiëntendatabase uit het Huisartsen Informatie Systeem (HIS) van praktijken uit de regio Nijmegen – Brabant. “Vanaf 2009 hebben we een groep patiënten gevolgd. We wilden weten wat volgens het bewerkte model het risico was dat patiënten binnen tien jaar een hart- of vaatziekte zouden krijgen. Het ging daarbij om patiënten zonder voorgeschiedenis van diabetes of hart- en vaatziekte, waarbij de huisarts alle risicofactoren had gemeten. Volgens SCORE-FNF was het risico 12,2% op een hart- of vaatziekte. In de praktijk kreeg echter 18,6% van deze groep een hartaanval of een andere hart- of vaatziekte binnen tien jaar. Dat is anderhalf keer zo veel als op basis van SCORE-FNF mocht worden aangenomen.”

Gezonde bevolkingspopulatie

Biermans verklaart het verschil doordat SCORE-FNF uitgaat van een gezonde, algemene bevolkingspopulatie. “Dat is echter niet de groep mensen die bij de huisarts komt, daar kom je pas met bepaalde klachten. Daarom hebben wij gekeken naar hoe het model in de dagelijkse praktijk wordt gebruikt, bij mensen waarbij de arts cholesterol en andere waarden heeft bepaald.”
Het is de eerste keer dat onderzoek is gedaan naar dit voorspellingsmodel op het risico op hart- en vaatziekten in de Nederlandse huisartsenpraktijk, legt ze uit. “We wilden weten of een model zoals SCORE-FNF in deze setting voorspelt zoals je zou mogen verwachten. Dat blijkt niet zo te zijn.”

“Huisartsen gebruiken het model om het risico op hart- en vaatziekten met hun patiënten te bespreken en vervolgens samen te beslissen over de behandeling”

Leefstijladviezen

Dat betekent dat er mogelijk sprake is van onderbehandeling van patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten in de huisartsenpraktijk. “Bijvoorbeeld doordat de huisarts onvoldoende leefstijladviezen geeft aan patiënten om hart- en vaatziekten te voorkomen. Want huisartsen gebruiken het model om het risico op hart- en vaatziekten met hun patiënten te bespreken en vervolgens samen te beslissen over de behandeling. Denk aan stoppen met roken, meer bewegen of medicatie. We weten niet hoe groot de groep is die anders mogelijk behandeld zou moeten worden, dat hebben we niet onderzocht, maar het risico op onderbehandeling is aannemelijk.”

“Geef eerder een leefstijladvies dan je misschien van plan was, en schrijf indien nodig tijdig medicatie voor”

Wees proactief, niet terughoudend

Biermans pleit daarom voor aanpassing van SCORE-FNF. “We moeten naar een model waarin specifiek data uit huisartsenpraktijken worden meegenomen. Dan past het beter in de setting waarin je het gaat gebruiken. Dat geeft artsen een veel betrouwbaarder beeld van het risico dat mensen lopen.” Herziening van SCORE-FNF én van de betreffende aanbeveling in de CVRM-richtlijn is echter niet morgen geregeld, daar gaat tijd overheen. Vandaar dat Biermans hoopt dat huisartsen, met deze kennis over onderschatting van het risico, proactiever zullen zijn in hun behandelbeleid bij mensen die vermoedelijk een verhoogd risico lopen op hart- en vaatziekten. “Mijn boodschap is: geef eerder een leefstijladvies dan je misschien van plan was, en schrijf indien nodig tijdig medicatie voor. Wees niet te afwachtend. Denk niet: we kijken het nog een jaartje aan. Daarmee vergroot je mogelijk het risico op hart- en vaatziekten bij patiënten.”  

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx