DOQ

Wat is het effect van een gezond dieet op ADHD?

Welk effect heeft een gezond dieet op kinderen met ADHD op de ADHD-symptomen en emotieregulatieproblemen? En hoe verhoudt zich dit tot het effect van een eliminatiedieet? Orthopedagoog en promovenda Annick Huberts-Bosch, werkzaam bij Karakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie in Nijmegen, vertelt over haar promotieonderzoek en de betekenis van de resultaten.

Veel onderzoek is al gepubliceerd over het effect van een eliminatiedieet bij kinderen met ADHD. Bepaalde voeding wordt uit het dieet geëlimineerd en geleidelijk geherintroduceerd, waardoor duidelijk wordt welke voeding ADHD-gedragingen kan uitlokken. “De resultaten van deze onderzoeken zijn veelbelovend, maar er was nog nooit een vergelijking gemaakt tussen een eliminatiedieet en gezond dieet waarbij actief werd gestuurd op de inhoud van dat dieet. Het eliminatiedieet werd meestal vergeleken met een controlegroep waarbij de ouders wel richtlijnen kregen om hun kinderen gezonde voeding te geven, maar die waren vaak nog wat vrijblijvend”, zegt Annick Huberts-Bosch.

Orthopedagoog en promovenda Annick Huberts-Bosch

TRACE-onderzoek

Om een zuivere vergelijking te kunnen maken tussen een eliminatiedieet en gezond dieet, startte in 2016 het Treatment of ADHD with Care as usual versus an Elimination diet (TRACE)-onderzoek, waarbij Huberts-Bosch in 2017 betrokken raakte. Ze verwacht hierop in 2023 te promoveren. In deze studie zijn drie interventies onderzocht bij kinderen van 5-12 jaar met ADHD: 58 kinderen kregen ‘care as usual’, zoals medicatie en psychologische interventies, 84 kinderen volgden een eliminatiedieet en 81 kinderen kregen een gezond dieet. Alle deelnemers werden een jaar lang gevolgd. Na vijf weken en na één jaar werden onder andere ADHD-symptomen en emotieregulatieproblemen in kaart gebracht. Ouders en leerkrachten vulden vragenlijsten in over deze gedragingen. De resultaten na vijf weken van het onderzoek zijn nog niet officieel gepubliceerd. Huberts-Bosch is nog bezig om dit in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd te krijgen, maar de resultaten van haar onderzoek deelt ze al graag.

“Bij het gezonde dieet werd gestuurd op onder meer een goede balans tussen koolhydraten, eiwitten, vet en zout, waarbij er verschil was tussen een week- en een weekendschema”

Diëtist

Huberts-Bosch: “De kinderen met een dieet kregen vijf weken lang begeleiding van een diëtist. Elke week hadden ze een gesprek met de diëtist over hoe het ging met het volgen van de voedselvoorschriften. Bij het gezonde dieet werd gestuurd op onder meer een goede balans tussen koolhydraten, eiwitten, vet en zout, waarbij er verschil was tussen een week- en een weekendschema. Taart was bijvoorbeeld niet toegestaan gedurende die 5 weken en qua snacks was bijvoorbeeld een zakje of een schaaltje chips maximaal drie keer per week toegestaan. Het voordeel van een gezond dieet is dat dit makkelijker te volgen is dan een eliminatiedieet, dat veel intensiever is qua opzet. Je haalt eerst bepaalde voeding uit het dieet, zoals koemelk, vis, tarwe, additieven zoals kleurstoffen, en brengt de suiker-intake een stuk terug. In de maanden daarna worden de diverse soorten voeding geleidelijk geherintroduceerd, zodat gekeken kan worden bij welke voeding de ADHD-symptomen weer optreden. Dit kan 8 – 12 maanden duren. Kinderen die in de TRACE-studie een dieet volgden, kregen tijdens de eerste vijf weken niet de gebruikelijke behandeling met bijvoorbeeld medicatie en psycho-educatie, omdat we anders niet zuiver de effecten van de diëten op de ADHD-symptomen konden vaststellen.” 

“In ons onderzoek bleek dat een eliminatiedieet niet superieur was”

Verrassend

Na vijf weken maakten de onderzoekers de balans op. De resultaten waren verrassend, volgens Huberts-Bosch. “Op grond van veelbelovende resultaten van eerdere onderzoeken naar het eliminatiedieet hadden we verwacht dat dit superieur zou zijn aan het gezonde dieet om ADHD-symptomen en emotieregulatieproblemen onder controle te houden. Maar in ons onderzoek bleek dat een eliminatiedieet niet superieur was. Een gedeeltelijk tot volledig gunstige respons werd gevonden bij 51% van de kinderen met het gezonde dieet vergeleken met 35% van de kinderen met het eliminatiedieet. Het gezonde dieet bleek op de drie gebieden waar we naar keken – hyperactiviteit/impulsiviteit, emotieregulatieproblemen en aandachtstekort – over de hele linie het beste te scoren. We keken ook naar de zogeheten ‘mixed responders’, waarbij ouders wel vooruitgang zagen en de leerkrachten een verslechtering, of omgekeerd. Bij het eliminatiedieet zagen we significant meer ‘mixed responses’ dan bij het gezonde dieet.”

“De dieetgroepen hadden ook minder klachten die horen bij ADHD, zoals slaap- en darmproblemen”

Minder klachten

In vergelijking met dieetgroepen verbeterden bij de ‘care as usual’-groep de ADHD-symptomen en emotieregulatieproblemen in grotere mate. Maar dat kan komen doordat de respons op dieet langzamer verloopt, zegt Huberts-Bosch. “Daarentegen was de gezondheid na vijf weken in de dieetgroepen beter dan in de ‘care as usual’-groep, bepaald aan de hand van fysiologische parameters, zoals hartslag, bloeddruk en lichamelijke klachten zoals buikpijn. Ook hadden de dieetgroepen minder klachten die horen bij ADHD, zoals slaap- en darmproblemen.”

We moeten deze kinderen nog minstens een jaar volgen om te zien welke langetermijneffecten deze interventies hebben”

Te vroeg

Een harde conclusie kan Huberts-Bosch op dit moment nog niet trekken. “Een gezond dieet onder begeleiding van een diëtist lijkt gunstiger uit te pakken dan een eliminatiedieet. Er is daarom zeker wat te zeggen voor een gezond, matig en gevarieerd eetpatroon voor een gunstig effect op ADHD-symptomen. We moeten alleen deze kinderen nog gedurende een langere periode – minstens een jaar – volgen om te zien welke langetermijneffecten deze interventies hebben. Dus het is nog te vroeg om gezonde voeding als aanbeveling op te nemen in de ADHD-richtlijnen.” 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx