DOQ

Wees extra alert bij maag-darmklachten bij autisme

Volwassenen met autisme of relatief veel autismekenmerken hebben vaker maag-darmklachten dan mensen zonder autisme of mensen met weinig autismekenmerken. Dit bleek uit onderzoek van Eva Warreman, psychiater in opleiding bij het LUMC. “Het is belangrijk dat zorgverleners zich niet blindstaren op de diagnose autisme, maar bij een bredere groep mensen alert zijn op onbegrepen of chronische maag-darmklachten.” Daarnaast bleken factoren als stress, angst, depressie en een slechtere gerapporteerde gezondheid bij autisme geassocieerd met maag-darmklachten.

Uit de literatuur weten we dat volwassenen met autisme vaker maag-darmklachten hebben dan volwassenen zonder autisme, vertelt Eva Warreman (in opleiding tot psychiater bij LUMC en promovenda bij LUMC Curium). Voor het onderzoek dat zij uitvoerde in het kader van haar promotietraject, onlangs gepubliceerd in Autism, werkte Warreman samen met een projectgroep van de Academische Werkplaats Autisme, bestaande uit onderzoekers, zorgverleners en ervaringsdeskundigen met autisme.1 “Uit gesprekken met deze ervaringsdeskundigen, bleek dat veel mensen met autisme inderdaad last hebben van maag-darmklachten. Het heeft een grote invloed op hun kwaliteit van leven en het onderwerp leeft daarom erg binnen de wereld van autisme.” De relatie tussen deze maag-darmklachten en biologische, psychologische en gedragsfactoren bij mensen met (kenmerken van) autisme was echter nog onduidelijk. “We keken in ons onderzoek daarom niet alleen naar het vóórkomen van maag-darmklachten bij volwassenen met (kenmerken van) autisme, maar ook naar welke biologische, psychologische en gedragsfactoren daarmee geassocieerd zijn.”

“Maag-darmklachten kwamen vaker voor in de groep met relatief veel autismekenmerken dan in de groep met minder autismekenmerken”

In opleiding tot psychiater Eva Warreman

Vaker obstipatie, buikpijn, diarree

Voor haar onderzoek heeft Warreman gebruik gemaakt van de Lifelines-cohortstudie die loopt in Noord-Nederland. “Mensen die in dit cohort gevolgd zijn, ontvingen in 2019 een autismevragenlijst. In totaal vulden meer dan 31.000 mensen deze vragenlijst in. Van hen hadden er 309 de diagnose autisme. “Belangrijk is dat we in dit onderzoek niet alleen mensen met een diagnose autisme includeerden, maar ook mensen zonder deze diagnose maar met autismekenmerken. De hypothese was namelijk dat juist deze onderliggende autismekenmerken, en niet zozeer de diagnose, bijdragen aan factoren die geassocieerd zijn met maag-darmklachten.” Van de mensen zonder diagnose autisme werden er 7.783 geïncludeerd in de groep met veel autismekenmerken en eveneens 7.783 in de groep met weinig autismekenmerken.

Warreman: “De resultaten van ons onderzoek bevestigen allereerst de bevindingen van eerdere studies, namelijk dat volwassenen met de diagnose autisme vaker maag-darmklachten hebben dan volwassenen zonder deze diagnose. In onze studie hadden volwassenen met autisme vaker last van obstipatie, buikpijn en diarree. Het voorkomen van maagzuurklachten verschilde niet tussen beide groepen.” Daarnaast bleek dat maag-darmklachten ook vaker voorkwamen in de groep met meer autismekenmerken dan in de groep met minder autismekenmerken. “Ik vond dit erg interessant om te zien. Dit zijn relevante bevindingen voor bijvoorbeeld huisartsen of psychiaters. Het is belangrijk dat zij zich niet blindstaren op de diagnose autisme, maar bij een bredere groep mensen alert zijn op onbegrepen of chronische maag-darmklachten en hierbij eventuele autismekenmerken in acht nemen.”

“Het is belangrijk om aandacht te besteden aan het verminderen van angst, depressie en stress bij mensen met (kenmerken van) autisme”

Samenwerking

Wat betreft de associatie tussen de maag-darmklachten en biologische, psychologische en gedragsfactoren bij volwassenen met autisme bleek dat stress, angst, depressie en slechtere gerapporteerde gezondheid geassocieerd waren met het hebben van maag-darmklachten. “Bij de groep met relatief veel autismekenmerken was minder fysieke activiteit ook statistisch significant geassocieerd met maag-darmklachten.” Volgens Warreman is het dan ook belangrijk om in de zorg – en dat moeten we volgens haar breed zien: de huisartsenzorg, psychiatrie, specialistische zorg – aandacht te besteden aan het verminderen van angst, depressie en stress bij mensen met (kenmerken van) autisme en maag-darmklachten. Uiteraard is het wel belangrijk eerst somatisch aanwijsbare oorzaken voor de maag-darmklachten uit te sluiten.

“We moeten alert zijn op deze klachten en ze tijdig herkennen, juist omdat mensen met autisme zich niet altijd even goed kunnen uiten richting hun zorgverlener. Daarom hebben we ook een flyer2 ontwikkeld met de belangrijkste bevindingen van het onderzoek die patiënten aan zorgverleners kunnen overhandigen.” Volgens Warreman zouden de geassocieerde psychische factoren extra uitgevraagd kunnen worden. “Ik denk dat het belangrijk is om de samenwerking daarin op te zoeken met de huisarts, maag-darm-leverarts en de geestelijke gezondheidszorg (ggz) of psychiater. Het zou nuttig zijn als deze kennis leidt tot een betere integratie van psychische en somatische zorg bij autisme”, aldus Warreman.

Referenties:

1. Warreman EB, Nooteboom LA, Terry MB, et al. Psychological, behavioural and biological factors associated with gastrointestinal symptoms in autistic adults and adults with autistic traits. Autism 2023;13623613231155324.
2. Flyer ‘Onderzoek naar maag-darmklachten bij volwassenen met (kenmerken van) autisme’

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx