Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Griepprik voor artsen: ja of nee?
De griepprik-periode breekt weer aan. En daarmee laait ook de jaarlijkse discussie over wel of geen griepvaccinatie voor artsen en zorgpersoneel weer op. Zorgverleners beschermen kwetsbare patiënten door wel te vaccineren, zeggen voorstanders. Er is onvoldoende bewijs voor de werkzaamheid van het vaccin, menen tegenstanders. Voorstander Ted van Essen (oud-huisarts en -onderzoeker) en tegenstander Luc Bonneux (epidemioloog) lichten hun mening toe.
Tegenstander epidemioloog Luc Bonneux, werkzaam als specialist ouderengeneeskunde in Roosendaal:
‘Geen tsunami aan trials’
Het lastige is: er is geen krachtig bewijs voor het vaccineren van artsen en zorgpersoneel tegen griep. “De meeste besmettingen in een verpleeghuis worden veroorzaakt door contacten met kleinkinderen en met bejaarden onder elkaar”, zegt epidemioloog Bonneux. Maar kinderen en ouderen hoef je ook niet te prikken tegen de griep. De griepvaccinatie is vooral nuttig voor de portemonnee van de huisarts, zo betoogde Joost Zaat, adjunct-hoofdredacteur van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, onlangs. Bonneux is het volledig met Zaat eens. “Er is sowieso geen evidence voor de werking van het griepvaccin. Er is alleen maar bewijs voor lobbyen en manipulatie”, poneert hij stellig. Bonneux noemt het bewijs ex absurdo. “De industrie gelooft er zelf niet eens in. Want waarom zijn er geen uitgebreide trials? Dat is toch een beproefd marketingmiddel. Als er een nieuw middel op de markt komt, volgt er een tsunami aan trials.” De desinformatie over het griepvaccin is de schuld van de driehoek academie, industrie en ambtenarij, aldus Bonneux. “En de industrie is er tenminste open over dat ze geld willen verdienen.” Hij pleit dan ook voor een onafhankelijk onderzoekbureau dat vaccins beoordeeld. Want Bonneux is beslist geen antivaccer. “Dit straalt helaas ook negatief af op de goede vaccins zoals mazelen, polio of HPV.”
Voorstander Ted van Essen – oud-huisarts in Amersfoort – voorheen onderzoeker bij het Julius Centrum van UMC Utrecht en bekend als Dokter Ted bij Omroep Max:
‘Overtuigen, niet verplichten’
Volgens Ted ‘griep is mijn hobby’ van Essen is de keuze voor wel of niet vaccineren vooral een kwestie van ethiek. “Het principe is dat je de patiënt geen schade wilt aanbrengen tenzij je als zorgverlener zelf grote opofferingen moet doen, maar dat is hier niet het geval. De bijwerkingen zijn beperkt.” Hij komt net terug van een congres waar bleek dat er voor het verpleeghuis voldoende evidence is voor de bescherming van de patiënt door het vaccineren van zorgverleners, maar dat er daarbuiten weinig onderzoek is verricht. “Dus we moeten zorgen dat die evidence er komt”, zegt Van Essen. “Het is beter om artsen en zorgverleners te overtuigen dan om griepvaccinatie verplicht te stellen, zoals in de Verenigde Staten.” Overigens is daar nu geen discussie meer, zo laat Van Essen weten. In Nederland voelt hij zich soms roepende in de woestijn. “De vaccinatiegraad onder zorgpersoneel is hier heel laag. Zeker jonge dokters boeit het niet, zo constateer ik in de collegezalen.” Dat komt ook doordat niemand zich probleemeigenaar voelt; de werkgevers niet, maar ook de overheid niet. Er zijn alleen wat voorzichtige initiatieven vanuit ouderenbonden om vaccinatie voor personeel in beleid op te nemen. Van Essen: “Het zou schelen als VWS duidelijk de verantwoordelijkheid bij de huisarts legt. Die kan de doelgroep effectief bereiken. Deze minister denkt dat alleen informeren voldoende is en dat de werkgevers het vervolgens wel oplossen. Ik hoop dat de nieuwe minister daar minder liberaal in is.”
Auteur: Leendert Douma, Journalist