DOQ

Computermodel simuleert rol hersenen bij Tourette

Figuur 1: De belangrijkste hersengebieden die bij Tourette een motorisch tic kunnen genereren/beïnvloeden. Bron: PLOS Comput. Biol. (2017)

Een nieuw computermodel van de hersenen laat zien dat de motorische tics bij het Syndroom van Gilles de la Tourette mogelijk ontstaan uit interacties tussen verschillende delen in de hersenen. En dus niet vanuit een lokale storing, zoals altijd gedacht werd. Het gaat omeen studie van Daniele Calgiore (National Research Council, Italië). De resultaten werden 30 maart gepubliceerd in PLOS Computational Biology.

Motorische tics bij Tourette houden verband met een te veel aan striatale dopamine in de basale ganglia. Uit recente onderzoeken met dierlijke en menselijke hersenen blijkt dat het cerebellum, de thalamus en de cortex mogelijk ook betrokken zijn bij de tics die ontstaan bij Tourette. Met deze onderzoeksgegevens ontwikkelde Caligiore samen met zijn collega’s een computersimulatie van de hersenactiviteit betrokken bij de tic-stoornis. Het gaat daarbij om het ‘basale ganglia-cerebellair-thalamo-corticale’ systeem. Het computermodel reproduceert de neurale activiteit dat verband hield bij de tics bij een aap. Het model liet daarbij zien dat de tic-stoornis mogelijk ook signalen tussen de cortex, basale ganglia en cerebellum betreft.

Model
Door het model aan te passen, werden de resultaten uit de studie zorgvuldig nagebootst en snappen de wetenschappers nu beter hoe de hersenen mogelijk tics genereren. Het model laat zien dat abnormale dopamineactiviteit in de basale ganglia een soort kettingreactie geeft waardoor het thalamo-corticale systeem wordt getriggerd om een tic te geven. Het model laat ook zien dat de verbinding tussen de basala gangla en het cerebellum (In de aap-studie) mogelijk het cerebellum de mogelijkheid geeft om de productie van de motorische tic te beïnvloeden.

Dysfuncties
Daniele: ‘Het betreft de eerste poging om via een computermodel de rol van de basale ganglia en cerebellaire anatomische verbanden te bestuderen.’ De wetenschappers zagen ook dat het model is te gebruiken om het aantal tics dat wordt gegenereerd bij dysfuncties te bepalen in het circuit dat de basala ganglia, thalamus, cortex en cerebellum verbindt. De voorspellingen faciliteren tevens de mogelijkheid om nieuwe hersengebieden te identificeren die mogelijk als doel kunnen dienen voor behandelingen om motorische tics bij deze patiënten met Tourette te reduceren.

Simulaties
Volgens Caligiore kun je met computermodellen virtuele patiënten bouwen, waarbij je ook via simulaties potentiele nieuwe therapieën kunt testen. Caligiore: ‘De simulaties kosten minder dan echte testen, en er zijn geen ethische implicaties. Na de simulatie kunnen dergelijke veelbelovende therapeutische interventies in gericht onderzoek met echte patiënten. Het zou daarbij fijn zijn om mensen met Tourette van hun tics af te helpen.‘

 

Bron: journals.plos.org/ploscompbiol

Caligiore D, Mannella F, Arbib MA, Baldassarre G (2017) Dysfunctions of the basal ganglia-cerebellar-thalamo-cortical system produce motor tics in Tourette syndrome. PLoS Comput. Biol. 13(3): e1005395. doi:10.1371/journal.pcbi.1005395

Afbeedling 1: PLOS Comput. Biol. (2017)

AUTEUR: LENNARD BONAPART

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: vrouw met hevige diarree en kortademigheid

Een vrouw klaagt over hevige diarree en kortademigheid. Daarnaast voelt zij zich zwak en is zij 10 kg afgevallen in de laatste 3 maanden. Wat is uw diagnose?

Videoconsult vs. fysiek consult: waar zitten de verschillen?

Broer en zus Martijn Stommel en Wyke Stommel onderzochten de verschillen tussen video- en fysieke consulten. Dit kan helpen bij goede implementatie van videoconsulten. “Patiënten moeten soms lang reizen. Dat is belastend, het kost tijd en meestal moet iemand mee.”

Zeven routes naar een veerkrachtig zorgsysteem

Ons zorgstelsel kan duurzamer en menselijker terwijl ook kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid geborgd zijn, meent Steven de Waal in zijn boek. “De zorginstelling verandert in een platform: minder managers en meer horizontaal management tussen zorgprofessionals.”

Wat als… jouw onderzoek plotseling is geasso­cieerd met de tabaks­industrie?

De farmaceut die het promotieonderzoek van Wytse van den Bosch financierde, werd plotseling overgenomen door een tabaksmultinational. Wat doe je dan als onderzoeker? “Door deze indirecte affiliatie ben je plotseling niet meer welkom op wetenschappelijke congressen.”

Meer rolmodel­len nodig in het medisch onderwijs

“De gezondheidszorg moet een afspiegeling zijn van de samenleving, dat is nu niet zo”, vindt Rashmi Kusurkar, hoogleraar inclusie en motivatie in medisch onderwijs. Er is behoefte aan meer inclusiviteit en diversiteit binnen het medisch onderwijs.

Zo deal je met de onzin van influencers in je spreekkamer

Patiënten vertrouwen influencers soms meer dan hun eigen arts. Jolanda van Boven en Annemie Galimont vertellen over hun ervaringen hiermee in de spreekkamer en hoe hiermee om te gaan. “Wees als arts alert dat je de patiënt goed voorlicht over de mogelijke gevolgen.”

‘Kunst kan de zorg transformeren’

Om de problemen van het overbelaste zorgsysteem het hoofd te bieden, moet kunst een structurele plaats krijgen, pleit Tineke Abma. “We willen duurzame programma’s van bewezen interventies vergoed door de zorgverzekeraar.”

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”