DOQ

Nieuwe stand kniegewricht in opkomst

De knie-osteotomie is, volgens een onderzoek van Utrechtse orthopeden, in opkomst in ons land. Omdat er geen nationaal register is voor knie-osteotomieën, blijft echter onduidelijk hoe vaak orthopedisch chirurgen de techniek toepassen. Daarom interviewden de onderzoekers van het UMC Utrecht orthopedisch chirurgen over het gebruik van de techniek.

Bij een knie-osteotomie verandert de orthopedisch chirurg de stand van het been rond de knie om de belasting op het kniegewricht te optimaliseren en de noodzaak van een knieprothese uit te stellen. De behandeling is vooral geschikt voor patiënten met een unicompartimentele knie-artrose.

“Ik pleit ervoor dat organisaties samenwerken bij het starten van een register voor gewrichtssparende behandelingen”

Technisch geneeskundige Chien Nguyen

Enquête

Uit een online enquête onder de 222 leden van de Dutch Knee Society blijkt dat 60 van de 86 respondenten daadwerkelijk knie-osteotomieën uitvoeren. Alle 60 voeren tibiakop osteotomieën uit, 63,3% ook een distale femorale osteotomie en 30% een dubbele osteotomie. In totaal voerden de 60 orthopeden jaarlijks 1250 van deze operaties uit. De onderzoekers zagen belangrijke verschillen in de toegepaste criteria voor de selectie van patiënten, de klinische werkzaamheden, de chirurgische technieken en de postoperatieve strategieën. Deze resultaten tonen de noodzaak aan voor meer standaardisatie van deze praktijken op basis van beschikbaar bewijs.
Liefst ziet Chien Nguyen, eerste auteur van de Utrechtse studie en technisch geneeskundige van het UMC Utrecht, dat er een nationaal register voor knie-osteotomieën komt. “Er zijn internationale voorbeelden van zulke registers, met daaraan gekoppeld werkgroepen die actief de verzamelde data verwerken. Deze werkgroepen kunnen sturen op basis van de verzamelde chirurgische resultaten en meest recente literatuur.”

“Internationaal gezien hoort Nederland bij de koplopers als het om knie-osteotomieën gaat”

Cijfers

Internationaal gezien hoort Nederland bij de koplopers als het om knie-osteotomieën gaat. Ter vergelijking met de 1250 operaties van 60 deelnemende artsen: in Zweden kregen in 2019 176 patiënten zo’n operatie. In het Verenigd Koninkrijk ging het om 1776 in drie jaar tijd. Duitsland is koploper met ruim 4000 van deze operaties in 2013. De cijfers uit deze landen zijn afkomstig uit nationale registers rondom knie-osteotomieën. De cijfers zijn completer dan de Nederlandse, in ons land ontbreekt een register waardoor de Utrechtse onderzoekers op een enquête aangewezen waren om de cijfers boven water te krijgen.
In hun discussie beschrijven de onderzoekers dat de leeftijd van de patiënten die voor de operatie in aanmerking komen steeds lager wordt. De patiënt met een (matige) unicompartimentele knieartrose is in het ideale geval jonger dan 60 jaar en heeft een BMI van maximaal 30. Interessant is dat zowel de leeftijdsgrens als de maximale BMI van Nederlandse patiënten per ziekenhuis varieert. Sommige chirurgen houden zelfs helemaal geen rekening met de BMI. Het is overigens wel zo dat onderzoek naar de invloed van leeftijd en BMI op het falen van de behandeling tegenstrijdige resultaten oplevert.

“Uit de enquêtes van de Utrechtse onderzoekers blijkt dat Nederlandse orthopeden minder oog hebben voor PROMs”

Follow-up

De follow-up van de patiënt lijkt een ondergeschoven kindje van de zorg voor mensen die een knie-osteotomie ondergingen. Hoewel er in de wetenschappelijke literatuur al geruime tijd aandacht is voor de follow-up, was het de UK Knee Osteotomy consensus Group die in 2021, als eerste, de follow-up meenam in haar registratie. Uit de enquêtes van de Utrechtse onderzoekers blijkt dat Nederlandse orthopeden minder oog hebben voor PROMs en in hun follow-up met name varen op radiologisch- en lichamelijk onderzoek.
Nguyen tot slot: “Ik pleit ervoor dat organisaties als de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) en het Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten samenwerken bij het starten van een register voor gewrichtssparende behandelingen.”

Referentie: Nguyen HC, Rietbroek JD, van Egmond N, et al. Current clinical practice of knee osteotomy in the Netherlands. Knee. 2023;41:292-301. 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”