UMC Utrecht

‘Toen ik weer een witte jas aan mocht, telde ik weer mee als mens’
Vluchtelingstudenten kunnen in het UMCU hun geneeskundestudie afmaken. Dit helpt hen, maar is ook zinvol voor de Nederlandse arts, vertelt Eva Stortelder. “Er is heel veel behoefte. Het gaat om honderden potentiële collega’s die toegang tot het medisch netwerk willen.”

Voorspellend model voor tinnitus laat rol zien van comorbiditeiten
Maaike Rademaker hielp een voorspellingsmodel te ontwikkelen voor de aanwezigheid van tinnitus en klachten die daarbij horen. “Je zou dankzij het model als behandelaar kunnen voorsorteren, door bijvoorbeeld voorlichting te geven over het vermijden van lawaaischade.”

Stappenplan voor moeilijk te behandelen reumatoïde artritis
Moeilijk te behandelen patiënten met reumatoïde artritis zijn gebaat bij een stapsgewijze benadering in hun behandeling, aldus Nadia Roodenrijs. “Het is belangrijk om patiënten met andere klachten en therapie-ontrouwe patiënten te identificeren.”

Wegen de voordelen van JAK-remmers op tegen de nadelen?
Het CBG adviseert geen JAK-remmers voor te schrijven aan reumapatiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziektes. Jaap van Laar onderschrijft dit, maar roept wel op reëel te blijven. “Laten we bepalen voor welke patiënten deze middelen nog wél zinvol kunnen zijn.”

‘Praten over medische fouten begint met je kwetsbaar opstellen’
Tijdens de Adrienne Cullen-lezing deelde Shirin Bemelmans-Lalezari tips om te praten over medische missers. “Openheid over zaken die anders lopen dan verwacht is altijd goed: je functioneert ook als rolmodel voor jonge collega’s.”

Nieuwe stand kniegewricht in opkomst
De gewrichtssparende knie-osteotomie is in opkomst in ons land, melden onderzoekers van het UMC Utrecht. Liefst ziet onderzoeker Chien Nguyen dat er een nationaal register voor knie-osteotomieën komt, dat voor standaardisering van de ingreep kan zorgen.

De kracht van verhalen
Om patiënten te begrijpen is meer nodig dan goede medische vaardigheden. “Narratieve geneeskunde, het gebruik van kunst, van verhalen vertellen, kan daarbij helpen,” denkt Megan Milota, docent Narratieve geneeskunde.

Nieuwe theorie over het nut van gapen
Gapen is van alle tijden en toch is er geen goed begrip over het waarom van de gaap. Een nieuwe Nederlandse hypothese stelt dat gapen de spieren rondom de luchtwegen herpositioneert en zo de zuurstofvoorziening op lange termijn garandeert. Deze hypothese krijgt wel de nodige weerstand.

ACT voor zorgprofs: vergroot je psychologische flexibiliteit
Acceptance and Commitment Therapy kan nuttig zijn voor zorgprofessionals. In de spreekkamer én bij de begeleiding van jonge collega’s. “ACT maakt psychologisch flexibeler, je kunt meer leven vanuit je waarden”, aldus neuro-chirurg en ACT-trainer Peter Willems.

1e onderzoek wereldwijd naar cochleair implantaat bij tinnitus
Kelly Assouly, promovenda bij de afdeling KNO van UMC Utrecht, denkt op basis van observationeel onderzoek dat een cochleair implantaat verlichting kan bieden aan mensen met ernstige tinnitus als primaire klacht.

Hoe verminder je onjuist medicatiegebruik bij ouderen?
“10 tot 30% van de ziekenhuisopnames bij ouderen in Nederland hangt samen met geneesmiddelengebruik; de helft daarvan is potentieel vermijdbaar”, zegt ziekenhuisapotheker Bastiaan Sallevelt. Wat is nodig om te voorkomen dat ouderen opnieuw in het ziekenhuis komen door onjuist medicatiegebruik?

Zeldzame reumatische ziekten verdienen meer aandacht
Ruim 12.000 mensen in Nederland hebben een zeldzame reumatische ziekte. “Zij hebben vaak te maken met diagnostische vertraging en een beperkt aantal medicijnen geregistreerd voor de behandeling van hun aandoening.” Hoogleraar reumatologie Jaap van Laar vertelt hoe Stichting ARCH en consortium DRIMID dit willen veranderen.

IMPACT: minder dure en belastende behandeling kraakbeen knie
Kraakbeen in de knie herstellen tegen lagere kosten en minder belasting van de patiënt. Het UMC Utrecht ontwikkelde een nieuwe behandeling. Orthopedisch chirurg Roel Custers vertelt er meer over.

Epilepsiechirurgie: laatste redmiddel of waardevolle extra optie?
“De kunst wordt het destilleren van een elektrografische handtekening voor epilepsie”, denkt Maeike Zijlmans. Zij is neuroloog en hoogleraar Geavanceerde Neurofysiologie bij Epilepsiechirurgie, UMC Utrecht.

‘Sport en beweging als onderdeel van het receptenblokje’
“Kan sport of beweging voor deze patiënt van belang zijn? Die vraag zou bij iedere arts net zo’n automatisme moeten zijn als: welke diagnostiek zet ik in en welke medische interventie is geschikt?” Dat zegt Fred Hartgens, hoogleraar klinische sportgeneeskunde UMC Utrecht.

Hulp van computermodel bij afbouw reumamedicatie
Hoe kunnen patiënten met RA met behulp van kunstmatige intelligentie stapsgewijs hun medicatie afbouwen op geleide van de ziekteactiviteit, zodat opvlammingen zoveel mogelijk worden voorkomen? Arts-onderzoeker Sina Fadaei en epidemioloog dr. Paco Welsing van de afdeling reumatologie van het UMC Utrecht onderzoeken het.

Veel nieuwe data en inzichten over borstkanker tijdens zwangerschap
Zwangere vrouwen hebben vaker HER2-positieve of triple-negatieve borstkanker, met een slechtere prognose. “We dachten dat de toegenomen hormonenstroom tijdens de zwangerschap waarschijnlijk de oorzaak van de borstkanker zou zijn, maar kennelijk is dat niet zo”, zegt medisch oncoloog Britt Suelmann.

‘Ook buiten het ziekenhuis kun je als arts van waarde zijn’
Voormalig internist-infectioloog Joop Arends is medeoprichter en -eigenaar van stichting Happi App. “Nu ik fulltime zorgondernemer ben is mijn kwaliteit van leven beter geworden.”

Zes-favoriete-woordenmodel biedt brede blik op kinderen met een beperking
Een arts die écht onderkent hoe het leven met een beperking is, kijkt verder dan naar het medisch probleem alleen. Dat stelt hoogleraar en hoofd kinderrevalidatiegeneeskunde Jan Willem Gorter van het UMC Utrecht. Zijn zes-favoriete-woordenmodel draagt daar inmiddels wereldwijd aan bij.

‘Wiskundig model kan bij epilepsiepatiënten succeskans van chirurgie vergroten’
“Je kunt tijdens een operatie een matje met elektroden op de hersenschors leggen, die je stimuleert. Die data kan je in het model stoppen om de computer te laten bepalen wat de meest effectieve manier is om de epilepsie te stoppen. Daarmee kun je gericht tegen de neurochirurg zeggen: je moet ook deze plekken weghalen, of deze juist niet”, vertelt neuroloog dr. Frans Leijten.

Samen beslissen met de patiënt leidt tot betere zorg
Zorgverleners overschatten de mate waarin zij samen met de patiënt beslissen. En minstens een kwart van de patiënten vindt samen beslissen met de arts lastig. Naar aanleiding van de campagne Samen Beslissen vertellen 3 artsen hoe het beslisproces anders en beter kan.

Hartritmestoornissen beter voorspellen met rekentool
Hoe hoog is het risico dat patiënten met aritmogene cardiomyopathie binnen 1 – 5 jaar een hartritmestoornis ontwikkelen? Dit is te voorspellen met de ARVC Risk Calculator, ontwikkeld door cardioloog i.o. dr. Anneline te Riele. “Dit draagt dat bij aan de juiste zorg voor de juiste patiënt.”

Prof. dr. Van Laar: ‘Stamceltransplantatie was haar enige kans op langere overleving’
Stamceltransplantatie bij patiënten met sclerodermie kan in een relatief vroeg stadium succesvol zijn, constateerde reumatoloog prof. dr. Jaap van Laar. Het leidde tot Europees onderzoek naar de effecten van ‘vroege’ stamceltransplantatie.