DOQ

UMC Utrecht

Schimmelinfecties opsporen via celvrij DNA in het bloed

Emmy Wesdorp ontwikkelde een veelbelovende test om schimmelinfectie bij kinderen met kanker op te sporen via celvrij DNA in het bloed. “Hiermee kunnen we schimmelinfecties uiteindelijk mogelijk sneller opsporen en monitoren, wellicht zonder invasieve procedures.”

Veel kanker in de toekomst door CT-scans

Een recente analyse wijst op tienduizenden toekomstige kankergevallen door CT-scans. Cardio-thoracaal radioloog Firdaus Mohamed Hoesein pleit voor zorgvuldig gebruik: “Alleen als het écht nodig is en met een zo laag mogelijke dosis.”

‘Behandeling van acuut myocard­infarct is niet bij iedere oudere zinvol’

Een dotterbehandeling is niet altijd zinvol bij oudere patiënten met een myocardinfarct, stelt klinisch geriater Marielle Emmelot-Vonk. “Wat heeft dotteren voor zin als de oudere er in zijn dagelijks functioneren niet door verbetert, maar juist verslechterd?”

Protocollen helpen bij intraveneuze toegang bij kinderen

Bij kinderen is intraveneuze toegang uitdagend door kleine vaten, onrust en beperkte hulpmiddelen. Esther de Wit geeft enkele tips om de succeskans te vergroten. “Omdat de meeste artsen niet vaak een kind hoeven te prikken, wordt hier weinig ervaring mee opgedaan.”

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Intrathecale morfine versnelt herstel na keizersnede

Door de (spinale) anesthesie tijdens een keizersnede uit te breiden met een kleine dosis morfine herstelt de moeder sneller van de operatie, vertelt Oscar van den Bosch. “Het belangrijkste doel is dat de vrouw zo snel mogelijk voor zichzelf en haar baby kan zorgen.”


Betere eczeemzorg door Nationaal Constitutio­neel Eczeem Project

Anne-Moon van Tuyll van Serooskerken en Inge Haeck startten het Nationaal Constitutioneel Eczeem Project om eczeemzorg te verbeteren. “We wilden betrouwbare informatie over constitutioneel eczeem uniformeren en toegankelijker maken voor patiënten en zorgverleners.”

Nanodeeltjes naar de placenta: de toekomst?

Gynaecoloog Titia Lely werkt aan therapie met nanodeeltjes tegen hoge bloeddruk in de zwangerschap. “Dankzij deze innovatieve manier kunnen we voorkomen dat het middel bij het kind komt en dat het kind schade oploopt.”

Echo erbij en prikken maar

Marije Hoekendijk heeft het ‘Handboek Vascular Access’ geschreven waarin ze onder andere pleit voor infuus prikken met hulp van een echo. “Na het bestuderen van de literatuur ben ik me veel bewuster geworden van het risico op infecties bij normale infusen.”

Visceraal buikvet bij kinderen verhoogt risico op latere hart- en vaatziekten

Meer visceraal buikvet bij kinderen leidt tot een dikkere en stuggere vaatwand op latere leeftijd, wat kan bijdragen aan een hoger risico op hart- en vaatziekten, vertelt Isabelle van der Linden. “Juist bij kinderen is er een uitgelezen kans voor preventiestrategieën.”

Langer plezier van je eigen knie

Roel Custers en Paco Welsing hopen met kniedistractie een alternatief te bieden voor jonge mensen met knieartrose. Deze techniek laat het kraakbeen herstellen. “Inmiddels staat kniedistractie hoog aangeschreven. Het enige obstakel is nog dat het niet vergoed wordt.”

RSV-vaccinatie komt eraan: wanneer en waarom?

Het kabinet heeft aangekondigd dat een vaccinatie tegen het respiratoir syncytieel virus (RSV) opgenomen zal worden in het Rijksvaccinatieprogramma. Professor Louis Bont legt uit waarom deze vaccinaties hard nodig zijn. “Onze kinder-IC’s liggen deze winter weer vol.”

Winst in levensjaren met persoonlijke aanpak bijwerk­ingen immuun­therapie

De onderzoeksgroep van Karijn Suijkerbuijk ontdekte dat prednison het effect van immuuntherapie bij kanker onderdrukt. Prednison is vaak nodig voor de bijwerkingen, maar zou persoonlijker ingezet moeten worden. “Mijns inziens moet de richtlijn worden aangepast.”

Het Calamiteiten­­hospi­taal: in dertig minuten opera­tioneel na een ramp 

Mirjam de Jong vertelt hoe het Calamiteitenhospitaal in Utrecht bij een ramp razendsnel operationeel wordt gemaakt en hoe het een cruciale rol speelt in de nationale zorg. “Bij een grote groep slachtoffers moet je bedenken hoe je zoveel mogelijk levens kunt redden.”

Pijn bij IC-opname is geas­socieerd met hoger risico op psycho­pathologie

Het hebben van pijn voorafgaand aan en na een IC-opname geeft een hogere kans op psychopathologie, stellen Mienke Rijsdijk en haar mede-onderzoekers. “Dit kan bijdragen aan vroegtijdige identificatie van patiënten die risico lopen op psychopathologie.”

Omgeving bepalend voor kans op obesitas en cardio­vasculaire aandoeningen

Paul Meijer onderzocht obesogene wijken en de kans die die met zich meebrengen op obesitas en hoge bloeddruk. “Het is belangrijk om te achterhalen welke obesogene factoren in de omgeving van een patiënt een uitdaging vormen en daar het leefstijladvies op aan te passen.”

Nierpatiënten vaak uitgesloten van cardio­vasculair klinisch onderzoek

In onderzoek naar cardiovasculaire medicatie worden nierpatiënten vaak niet geïncludeerd, terwijl zij nu juist wel de mensen zijn die dergelijke medicijnen nodig hebben, vertelt Julia Colombijn. “Het is niet onaannemelijk dat medicatie bij nierpatiënten anders werkt.”

Snelle analyse bepaalt type hersen­tumor binnen enkele uren

Een nieuwe techniek kan tumorweefsel analyseren om de soort tumor te bepalen binnen anderhalf uur. Daardoor kan tijdens de operatie behandelbeleid worden bepaald, aldus Evert-Jan Kooi. “Deze ontwikkeling kan voor alle tumorgroepen een enorme impact hebben.”

Spoort de huisarts straks actief hart- en vaatziektes vroeg­tijdig op?

Vroegtijdige opsporing in de huisartsenpraktijk leidt tot meer én eerdere diagnostiek van hart- en vaatziektes bij risicopatiënten, constateerde Amy Groenewegen onlangs. “Wanneer ze niet tijdig worden onderkend, verergeren ze en leiden ze tot ziekenhuisopnames.”

‘Niet behandelen is ook een optie’

Existentieel behandelen gaat ervan uit dat een patiënt pas een weloverwogen beslissing kan maken als hij álle gevolgen kent. Tatjana Seute onderzoekt hoe dit het beste ingezet kan worden in de praktijk. “Het is belangrijk dat je als arts weet wie je tegenover je hebt.”

Is epilepsiechirurgie bij MS het overwegen waard?

Nicole van Klink pleit, aan de hand van casussen, dat epilepsiechirurgie bij MS-patiënten wellicht een extra behandelmogelijkheid zou kunnen zijn. “Een hersenoperatie is een zwaar traject, maar kan de kwaliteit van leven verbeteren.”

AI: vroegtijdige detectie, betere zorg voor extreem premature baby’s

Extreem premature baby’s lopen verhoogd risico op problemen met cognitie, gedrag of motoriek op latere leeftijd. Maria Luisa Tataranna hielp een AI te ontwikkelen die deze langetermijnsuitkomsten kan voorspellen. “Als je dit vroegtijdig weet, kun je je baby trainen.”

Biologicals voor AD bij kinderen: Praktische uit­dagingen en kennis­hiaten

Behandeling met biologicals wordt steeds belangrijker bij kinderen met matige tot ernstige atopische dermatitis. Welke vragen en hiaten in de kennis spelen er nog en wat moet onderzocht worden? En welke praktische uitdagingen tellen hier mee?





Mensen met IBD minder moe door leefstijl­inter­ventie

Chronische vermoeidheid is een belangrijk symptoom bij IBD. Jeroen Maljaars en Roberta Loveikyte lieten zien dat een leefstijlprogramma vermoeidheid bij IBD-patiënten flink kan verminderen. Deelnemers voelden zich fitter én accepteerden hun ziekte beter.

AI signaleert longkanker vier maanden eerder dan de huisarts

Huisartsen kunnen longkanker vier maanden eerder signaleren door een algoritme los te laten op hun medische dossiers. Henk van Weert en Martijn Schut noemen dit het begin van een revolutie in de spreekkamer: “Hoe vroeger je erbij bent, hoe sneller je kunt behandelen.”

Hypertrofische cardio­myo­pathie: lagere levenskwaliteit, hogere kosten

Stephan Schoonvelde en collega’s toonden aan dat hypertrofische cardiomyopathie gepaard gaat met forse ziektelast en hoge kosten, vooral bij symptomatische patiënten onder de 60. Dat vraagt om kosteneffectieve interventies die de kwaliteit van leven verbeteren.

Biopsie bij onverklaarde hersen­aandoeningen is zinvol en relatief veilig

Robin van Steenhoven onderzocht de waarde van hersenbiopsie bij onverklaarde neurologische aandoeningen. Het blijkt vaker zinvol én veiliger dan vaak wordt gedacht. “Bij ongeveer driekwart van de patiënten veranderde de behandelstrategie door het biopt.”

MijnFertiCoach: nieuwe leefstijlapp voor subfer­tiele stellen

Jesper Smeenk testte de leefstijlapp MijnFertiCoach bij subfertiele stellen. Binnen enkele maanden zagen hij en zijn team duidelijke leefstijlverbeteringen. “De app bespaart ons tijd, die wij anders kwijt zouden zijn aan counseling en coaching op de polikliniek.”

Onderzoek naar kinder­doser­ingen heeft prioriteit

Artsen schrijven kinderen vaak medicijnen voor zonder officiële indicatie. Dat brengt risico’s met zich mee, stelt Tjitske van der Zanden, die promoveerde op off-labelgebruik en kinderdoseringen. Haar BRAVO-model helpt zorgverleners bij een verantwoorde afweging.

Schimmelinfecties opsporen via celvrij DNA in het bloed

Emmy Wesdorp ontwikkelde een veelbelovende test om schimmelinfectie bij kinderen met kanker op te sporen via celvrij DNA in het bloed. “Hiermee kunnen we schimmelinfecties uiteindelijk mogelijk sneller opsporen en monitoren, wellicht zonder invasieve procedures.”

Onlinetool voor astmaconsult biedt structuur en zorgadvies op maat

Met de AsthmaOptimiser krijgen praktijkondersteuners direct behandeladvies én de mogelijkheid om astmapatiënten makkelijk te verwijzen, aldus Janwillem Kocks. “Maar er werd niet meteen doorverwezen; praktijkondersteuners gingen eerst zelf met de adviezen aan de slag.”

Gepersonaliseerde zorg kan cochleaire implantaat uitkomsten verder verbeteren

Zowel slechthorenden als hun omgeving ervaren een flinke toename van de kwaliteit van leven na het plaatsen van een cochleaire implantaat (CI), concludeert audioloog Nikki Philpott (Radboud UMC). Het personaliseren van de training na de CI-plaatsing kan het effect ervan mogelijk nog verbeteren.