DOQ

UMC Utrecht

Snelle analyse bepaalt type hersen­tumor binnen enkele uren

Een nieuwe techniek kan tumorweefsel analyseren om de soort tumor te bepalen binnen anderhalf uur. Daardoor kan tijdens de operatie behandelbeleid worden bepaald, aldus Evert-Jan Kooi. “Deze ontwikkeling kan voor alle tumorgroepen een enorme impact hebben.”

Spoort de huisarts straks actief hart- en vaatziektes vroeg­tijdig op?

Vroegtijdige opsporing in de huisartsenpraktijk leidt tot meer én eerdere diagnostiek van hart- en vaatziektes bij risicopatiënten, constateerde Amy Groenewegen onlangs. “Wanneer ze niet tijdig worden onderkend, verergeren ze en leiden ze tot ziekenhuisopnames.”

‘Niet behandelen is ook een optie’

Existentieel behandelen gaat ervan uit dat een patiënt pas een weloverwogen beslissing kan maken als hij álle gevolgen kent. Tatjana Seute onderzoekt hoe dit het beste ingezet kan worden in de praktijk. “Het is belangrijk dat je als arts weet wie je tegenover je hebt.”

Is epilepsiechirurgie bij MS het overwegen waard?

Nicole van Klink pleit, aan de hand van casussen, dat epilepsiechirurgie bij MS-patiënten wellicht een extra behandelmogelijkheid zou kunnen zijn. “Een hersenoperatie is een zwaar traject, maar kan de kwaliteit van leven verbeteren.”

AI: vroegtijdige detectie, betere zorg voor extreem premature baby’s

Extreem premature baby’s lopen verhoogd risico op problemen met cognitie, gedrag of motoriek op latere leeftijd. Maria Luisa Tataranna hielp een AI te ontwikkelen die deze langetermijnsuitkomsten kan voorspellen. “Als je dit vroegtijdig weet, kun je je baby trainen.”

Biologicals voor AD bij kinderen: Praktische uit­dagingen en kennis­hiaten

Behandeling met biologicals wordt steeds belangrijker bij kinderen met matige tot ernstige atopische dermatitis. Welke vragen en hiaten in de kennis spelen er nog en wat moet onderzocht worden? En welke praktische uitdagingen tellen hier mee?


‘Toen ik weer een witte jas aan mocht, telde ik weer mee als mens’

Vluchtelingstudenten kunnen in het UMCU hun geneeskundestudie afmaken. Dit helpt hen, maar is ook zinvol voor de Nederlandse arts, vertelt Eva Stortelder. “Er is heel veel behoefte. Het gaat om honderden potentiële collega’s die toegang tot het medisch netwerk willen.”

Voorspellend model voor tinnitus laat rol zien van comorbi­di­teiten

Maaike Rademaker hielp een voorspellingsmodel te ontwikkelen voor de aanwezigheid van tinnitus en klachten die daarbij horen. “Je zou dankzij het model als behandelaar kunnen voorsorteren, door bijvoorbeeld voorlichting te geven over het vermijden van lawaaischade.”

Stap­pen­plan voor moeilijk te behan­delen reuma­toïde artri­tis

Moeilijk te behandelen patiënten met reumatoïde artritis zijn gebaat bij een stapsgewijze benadering in hun behandeling, aldus Nadia Roodenrijs. “Het is belangrijk om patiënten met andere klachten en therapie-ontrouwe patiënten te identificeren.”

Wegen de voordelen van JAK-remmers op tegen de nadelen?

Het CBG adviseert geen JAK-remmers voor te schrijven aan reumapatiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziektes. Jaap van Laar onderschrijft dit, maar roept wel op reëel te blijven. “Laten we bepalen voor welke patiënten deze middelen nog wél zinvol kunnen zijn.”

‘Praten over medische fouten begint met je kwetsbaar opstellen’

Tijdens de Adrienne Cullen-lezing deelde Shirin Bemelmans-Lalezari tips om te praten over medische missers. “Openheid over zaken die anders lopen dan verwacht is altijd goed: je functioneert ook als rolmodel voor jonge collega’s.”

Nieuwe stand kniegewricht in opkomst

De gewrichtssparende knie-osteotomie is in opkomst in ons land, melden onderzoekers van het UMC Utrecht. Liefst ziet onderzoeker Chien Nguyen dat er een nationaal register voor knie-osteotomieën komt, dat voor standaardisering van de ingreep kan zorgen.

De kracht van verhalen

Om patiënten te begrijpen is meer nodig dan goede medische vaardigheden. “Narratieve geneeskunde, het gebruik van kunst, van verhalen vertellen, kan daarbij helpen,” denkt Megan Milota, docent Narratieve geneeskunde.

Nieuwe theorie over het nut van gapen

Gapen is van alle tijden en toch is er geen goed begrip over het waarom van de gaap. Een nieuwe Nederlandse hypothese stelt dat gapen de spieren rondom de luchtwegen herpositioneert en zo de zuurstofvoorziening op lange termijn garandeert. Deze hypothese krijgt wel de nodige weerstand.

ACT voor zorgprofs: vergroot je psychologische flexibiliteit

Acceptance and Commitment Therapy kan nuttig zijn voor zorgprofessionals. In de spreekkamer én bij de begeleiding van jonge collega’s. “ACT maakt psychologisch flexibeler, je kunt meer leven vanuit je waarden”, aldus neuro-chirurg en ACT-trainer Peter Willems.

1e onderzoek wereldwijd naar cochleair implantaat bij tinnitus

Kelly Assouly, promovenda bij de afdeling KNO van UMC Utrecht, denkt op basis van observationeel onderzoek dat een cochleair implantaat verlichting kan bieden aan mensen met ernstige tinnitus als primaire klacht.

Hoe verminder je onjuist medicatie­gebruik bij ouderen?

“10 tot 30% van de ziekenhuisopnames bij ouderen in Nederland hangt samen met geneesmiddelengebruik; de helft daarvan is potentieel vermijdbaar”, zegt ziekenhuisapotheker Bastiaan Sallevelt. Wat is nodig om te voorkomen dat ouderen opnieuw in het ziekenhuis komen door onjuist medicatiegebruik?

Zeldzame reumatische ziekten verdienen meer aandacht

Ruim 12.000 mensen in Nederland hebben een zeldzame reumatische ziekte. “Zij hebben vaak te maken met diagnostische vertraging en een beperkt aantal medicijnen geregistreerd voor de behandeling van hun aandoening.” Hoogleraar reumatologie Jaap van Laar vertelt hoe Stichting ARCH en consortium DRIMID dit willen veranderen.

IMPACT: minder dure en belastende behandeling kraakbeen knie

Kraakbeen in de knie herstellen tegen lagere kosten en minder belasting van de patiënt. Het UMC Utrecht ontwikkelde een nieuwe behandeling. Orthopedisch chirurg Roel Custers vertelt er meer over.

Epi­lepsie­chirur­gie: laatste redmiddel of waarde­volle extra optie?

“De kunst wordt het destilleren van een elektrografische handtekening voor epilepsie”, denkt Maeike Zijlmans. Zij is neuroloog en hoogleraar Geavanceerde Neurofysiologie bij Epilepsiechirurgie, UMC Utrecht.

‘Sport en beweging als onderdeel van het recepten­blokje’

“Kan sport of beweging voor deze patiënt van belang zijn? Die vraag zou bij iedere arts net zo’n automatisme moeten zijn als: welke diagnostiek zet ik in en welke medische interventie is geschikt?” Dat zegt Fred Hartgens, hoogleraar klinische sportgeneeskunde UMC Utrecht.

Hulp van computermodel bij afbouw reumamedicatie

Hoe kunnen patiënten met RA met behulp van kunstmatige intelligentie stapsgewijs hun medicatie afbouwen op geleide van de ziekteactiviteit, zodat opvlammingen zoveel mogelijk worden voorkomen? Arts-onderzoeker Sina Fadaei en epidemioloog dr. Paco Welsing van de afdeling reumatologie van het UMC Utrecht onderzoeken het.

Veel nieuwe data en inzichten over borstkanker tijdens zwangerschap

Zwangere vrouwen hebben vaker HER2-positieve of triple-negatieve borstkanker, met een slechtere prognose. “We dachten dat de toegenomen hormonenstroom tijdens de zwangerschap waarschijnlijk de oorzaak van de borstkanker zou zijn, maar kennelijk is dat niet zo”, zegt medisch oncoloog Britt Suelmann.





Wil je in de toekomst een goede apo­theker zijn? Verdiep je dan in AI

Digitale toepassingen gaan in de toekomst een groot onderdeel zijn van de werkzaamheden in de apotheek, verwacht Claudia Rijcken. Apothekers moeten zich hierop oriënteren. “Apothekers die zich niet verdiepen in AI, zullen uiteindelijk minder goede apothekers zijn.”

We weten het nu zeker: koeling bij dotteren werkt niet.

Mohamed El Farissi onderzocht, met behulp van een nieuwe techniek voor lokale koeling, of koeling bij dotteren nou écht werkt of niet. Nee, was het antwoord. “We hadden graag een andere uitkomst gezien.” De infusietechniek heeft mogelijk nog wel andere toepassingen.

Hoger risico op herpes zoster met JAK-remmer

Mischa Pier en Laura Boekel vonden een verhoogd risico op herpes zoster bij SLE-patiënten en patiënten die JAK-remmers of corticosteroïden gebruiken. “Er is meer aandacht nodig in de praktijk voor het risico op herpes zoster en de mogelijke voordelen van vaccinatie.”

Nog veel hidra­denitis suppurativa-patiënten zijn niet gediag­nosti­ceerd

Met ruim 2% is de prevalentie van hidradenitis suppurativa hoger dan eerder gedacht. Silke Bouwman vond dat de huidaandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd én samenhangt met leefstijl. “Gemiddeld duurt het een jaar of zeven voordat de diagnose wordt gesteld.”

De worsteling van gewichts­verlies: overwinnen van ongezonde prikkels

Jacqui van Kemenade zet zich in voor maatschappelijke veranderingen om obesitas tegen te gaan. Zij stelde de Weeg & Weet-checklist op, waarmee mensen inzicht krijgen in de oorzaken van hun overgewicht of obesitas. Inmiddels vulden meer dan 17.500 Nederlanders die in.

Goede communicatie in de operatiekamer kan veiligheid verbeteren

Anne van Dalen deed onderzoek naar de communicatie in operatiekamers en geeft praktische tips hoe deze verbeterd kan worden. “Het kan heel waardevol zijn om met het complete operatieteam, dus alle verschillende disciplines bij elkaar, samen te oefenen.”

Op zoek naar een nieuwe gouden standaard

Onderzoek naar 3D-virtual reality-beoordeling van vernauwingen in de kransslagaders door Sulayman el Mathari en Jolanda Kluin belooft precisie en verbeterde patiëntuitkomsten. "Er zijn grensgevallen waarbij een extra beoordeling noodzakelijk is.”

‘Extra ogen die over je schouder meekijken’

Gebruik van een algoritme bij colonoscopie leidt tot detectie van wel 40% meer poliepen dan zonder assistentie van het algoritme. Het houdt je bij de les, vertelt Michiel Maas. “Het is alsof er iemand over je schouder meekijkt en steeds vraagt: ‘Heb je dat gezien?’”

‘Betrouw­baardere wijze van nierfunctie­bepaling draagt bij aan betere behandeling’ 

Edouard Fu ontdekte een aanzienlijk betrouwbaardere methode om de nierfunctie bij ouderen in te schatten. “De impact op de praktijk is enorm. Wereldwijd worden er miljoenen creatininetesten gedaan om de nierfunctie te meten.”