
Regeneratief materiaal bestrijdt botkanker lokaal
Chirurgen kunnen bij het verwijderen van bottumoren holtes opvullen met regeneratieve materialen die chemotherapie bevatten, vertelt Jeroen van den Beucken. “De kanker blijft vaker weg en patiënten hebben minder bijwerkingen.”

Gezondheidsschade door anabole steroïden: ‘Dit is geen hype die overwaait’
Het recreatief gebruik van anabole steroïden neemt toe, met grote gezondheidsrisico’s als gevolg, waarschuwt Pim de Ronde. Hij pleit voor betere voorlichting en onderzoekt interventies om het gebruik te verminderen en de schade te beperken.

Vrouwen minder profijt van ARB’s op cardiovasculair gebied
Bij patiënten met diabetes type 2 en nierziekte zijn ARB’s even effectief tegen nierfalen bij mannen en vrouwen. Op cardiovasculair gebied hebben mannen echter meer baat. Hiddo Lambers Heerspink: “Dit onderstreept het belang om sekse-specifieke effecten van nieuwe therapieën te onderzoeken.”

Congenitale NDI: ‘Patiënten plassen tot wel 20 liter per dag’
Congenitale NDI is een zeldzame, erfelijke aandoening met grote gevolgen voor het dagelijks leven. De onbekendheid van de aandoening bemoeilijkt diagnostiek en behandeling, dus Nine Knoers en Elena Levtchenko namen het initiatief om te komen tot een consensusdocument.

Desensitisatie biedt uitkomst bij allergie voor anti-tumormedicatie
Bij allergische reacties op anti-tumormedicatie kan een desensitisatiebehandeling tijdelijke tolerantie creëren, waardoor behandeling alsnog mogelijk is. “Het is echt gepersonaliseerde geneeskunde”, vertelt Evelien Hutten.

Kwetsbaarheid bij patiënten met hoofd-halskanker vereist specifiek zorgpad
Julius de Vries benadrukt het belang van zorgpaden voor kwetsbare oudere kankerpatiënten. Zijn onderzoek toont aan dat kwetsbaarheid de risico’s en kwaliteit van leven beïnvloedt, maar met gerichte screening en ondersteuning is zorg op maat mogelijk.

Latere inzet CDK4/6-remmers bespaart geld en verbetert zorg
De SONIA-studie toont aan dat later starten met CDK4/6-remmers bij uitgezaaide borstkanker net zo effectief is als direct starten, maar met minder bijwerkingen en een besparing van €45 miljoen per jaar. “Betere zorg hoeft niet duurder te zijn.”

‘Ik ben een beetje klaar met de vraag hoe veilig AI is’
Daan Geijs onderzoekt hoe AI kan helpen bij het beoordelen van huidkanker en zo veel routinematig werk uit handen kan nemen. Hij ziet AI als cruciaal om de zorg efficiënter te maken. “Nederland heeft het in zich om koploper te zijn bij AI-toepassingen in de zorg.”

Hemodiafiltratie overtreft standaard hemodialyse op alle punten
Hemodiafiltratie (HDF) verwijdert meer afvalstoffen dan standaard hemodialyse en leidt tot minder (cardiovasculaire) sterfte. Daarnaast vertraagt het de afname van kwaliteit van leven. Peter Blankestijn, Michiel Bots en Robin Vernooij vertellen over het klinisch voordeel van HDF.

Wat te doen bij maag- of slokdarmkanker met slechts enkele uitzaaiingen?
Het OMEC-project geeft een strakke definitie van het begrip oligometastasen bij maag- en slokdarmkanker, aldus Peter van Rossum. Dit maakt het mogelijk de meerwaarde te onderzoeken van de lokale behandeling van deze oligometastasen.

Nieuwe techniek om chromosomale afwijkingen op te sporen bij leukemie
Het Radboudumc introduceert als eerste ziekenhuis in Nederland een nieuwe cytogenetische test in de klinische praktijk: ‘optical genome mapping’. Laboratoriumspecialisten Marian Stevens-Kroef en Janneke Weiss zijn laaiend enthousiast en leggen uit waarom.

Minder anastomotische naadlekkages bij gebruik van speciale kleurstof
De inzet van ICG-fluorescerende beeldvorming vermindert het aantal naadlekkages na darmkankerchirurgie met 6%, blijkt uit onderzoek. Deze techniek, ontwikkeld door het LUMC en inmiddels ook in andere ziekenhuizen toegepast, verlaagt complicaties en is kosteneffectief.

Afwachten met opereren bij galstenen in veel gevallen veilig
Galblaasverwijdering is niet altijd noodzakelijk, blijkt uit onderzoek van arts-promovendus Daan Comes. Na vijf jaar was slechts twee derde van de patiënten pijnvrij. “Een terughoudend beleid is, bij de juiste patiënten, mogelijk”, aldus Comes.

Pleidooi voor andere kijk op normaalwaarden bij ijzergebrek
Internist Hilde Roijen pleit voor nieuwe normaalwaarden bij ijzergebreksanemie, vooral bij vrouwen. Ze wil meer focus op ferritine in plaats van Hb. “In de praktijk blijken de meeste vrouwen met moeheidsklachten namelijk niet aan de bepaalde ondergrens te zitten.”

‘Patiënten zijn mijn ‘uithangbord’’
Een pomp die intrathecaal de spierontspanner baclofen toedient, helpt patiënten met spasticiteit. Deze toepassing moet veel bekender worden, meent Eugène Quant. “Ik schat dat slechts 10% van de MS-patiënten die baat hebben bij deze pomp, deze daadwerkelijk krijgt.”

REVIVE-kliniek: ‘Wij zijn serieuze dokters die niet zomaar wat doen’
In de REVIVE-kliniek in Bilthoven opereren KNO-artsen patiënten met migraine. Oprichter Wilbert Boek pareert de kritiek die ontstond over deze behandeling. “De operatie is nog niet te declareren. We besloten om gewoon te laten zien dat deze behandeling effectief is.”

Tumorcellen ‘from outer space’
“We kunnen tumordeposities bij darmkanker niet meer onderschatten als risicofactor voor het ontstaan van uitzaaiingen en het vaststellen van de prognose”, vertelt Nelleke Brouwer. Uit haar onderzoek blijkt dat patiënten met tumordeposities een slechtere prognose hebben.

DNA-First: versnelde diagnose en minder onnodige verwijzingen
DNA-First versnelt DNA-onderzoek bij borstkankerpatiënten, waardoor de behandeling sneller kan starten en onnodige consulten worden vermeden, vertelt Edward Leter. “Met DNA-First doen we bij alle borstkankerpatiënten DNA-onderzoek, ongeacht achtergrond en opleiding.”

Drugsgebruik: ‘Als je er niet naar vraagt, kom je er ook niet achter’
Drugsgebruikers lopen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Hoog tijd dat artsen bij patiënten met pijn op de borst vragen naar middelengebruik, stelt Femke Gresnigt. “Bij roken en alcohol vragen we er ook naar, drugs horen in datzelfde rijtje thuis.”

Immuuntherapie verbetert overleving kleincellig longkanker
Immuuntherapie (in de vorm van durvalumab) na chemoradiotherapie verlengt de overleving van de patiënten aanzienlijk, laten de eerste resultaten van de ADRIATIC-studie zien. Suresh Senan geeft uitleg. “De aanvullende behandeling leidt tot een flinke overlevingswinst.”

De wereld over in strijd tegen antibioticaresistentie
Toenemende antibioticaresistentie is wereldwijd een groeiend probleem. Jeroen Schouten geeft cursussen aan ziekenhuizen in het buitenland om rationeel voorschrijven van antibiotica te bevorderen. “Het gaat het niet alleen om kennis, maar ook om gedragsverandering.”

Internisten verlaten spreekkamer voor preventie
Mesut Savas wil met het nieuwe Preventie Netwerk meer actie vragen voor de dagelijkse gevolgen van een ongezonde leefstijl die in de praktijk te zien zijn. “De animo is hoog om meer aan preventie te doen.”

‘Seksualiteit is een vergeten onderwerp in de spreekkamer’
Henk Elzevier ontwikkelde Stichting Sick and Sex, die artsen helpt om patiënten betrouwbare informatie te bieden op het gebied van seksualiteit. “Als je informeert naar het seksleven van een patiënt, heb je tijd nodig om erop in te gaan. En die ontbreekt vaak.”