DOQ

Farmacologie

 
Andere vakgebieden

Wil je in de toekomst een goede apo­theker zijn? Verdiep je dan in AI

Digitale toepassingen gaan in de toekomst een groot onderdeel zijn van de werkzaamheden in de apotheek, verwacht Claudia Rijcken. Apothekers moeten zich hierop oriënteren. “Apothekers die zich niet verdiepen in AI, zullen uiteindelijk minder goede apothekers zijn.”

De worsteling van gewichts­verlies: overwinnen van ongezonde prikkels

Jacqui van Kemenade zet zich in voor maatschappelijke veranderingen om obesitas tegen te gaan. Zij stelde de Weeg & Weet-checklist op, waarmee mensen inzicht krijgen in de oorzaken van hun overgewicht of obesitas. Inmiddels vulden meer dan 17.500 Nederlanders die in.

3D-printen in apotheek in opmars

Met 3D-printen kunnen geneesmiddelen op maat worden bereid. Apotheker Arwin Ramcharan is bezig met het testen van een printer. “Je kunt er allerlei geneesmiddelen heel nauwkeurig mee doseren. Je kunt sterktes maken die niet standaard in de handel zijn.”

Nieuwe richtlijn helpt apo­thekers bij opbouw patiënten­dossier

Een richtlijn helpt apothekers bij de opbouw en beheer van een patiëntendossier. Dit zorgt voor goede continuïteit van de farmaceutische patiëntenzorg, vertelt Sylvia Blind. “Welke apotheker is eindverantwoordelijk voor het patiëntendossier?”

‘We tekenen elk jaar maar weer braaf bij het kruisje’

Jilani Sayed ondervindt in zijn werk als apotheker veel hinder van de aanhoudende en steeds erger wordende medicijntekorten. Dit levert veel frustratie voor zowel apothekers als patiënten. “De overheid moet ingrijpen, maar geeft de zorgverzekeraars vrij spel.”

Op zoek naar de juiste balans tussen effectiviteit en bijwerkingen

Bij welke dosis van oncolytica de balans tussen effectiviteit en bijwerkingen optimaal is, kan per patiënt verschillen. Lisa van der Heijden wil hiervoor meer aandacht. “De focus in het onderzoek ligt momenteel vaak op de maximale dosis die een patiënt kan verdragen.”


Patiënten delen medicatie­wensen slechts beperkt met zorg­verlener

Patiënten zijn opvallend vaak ontevreden over hun medicatie, maar delen dat niet altijd met hun apotheker of huisarts, bleek uit onderzoek van Anke Lambooij. “Vaak denken mensen dat stoppen niet mogelijk is of ze weten überhaupt niet dat er een gesprek mogelijk is.”

‘Nog lange weg naar gelijke toegang tot nieuwe kankermedicatie’

De toegang tot nieuwe kankergeneesmiddelen verschilt sterk tussen Europese landen. Hoe komt dit, en hoe is dit gelijk te trekken? Onderzoeker Wim van Harten vertelt over de bevindingen. “De farmaceutische industrie heeft een grote invloed op deze verschillen.”

‘Vaccineren sluit prima aan bij de expertise van de apotheker’

Apotheker Maartje Oosterhoff zet tegenwoordig zelf vaccinaties. Ze vindt dat prima passen bij de expertise van apothekers en de mogelijkheden die een apotheek biedt. “Ik wil in de loop van volgend jaar ook reisvaccinaties gaan geven.”

Geen effect of ernstige bijwerking? Wees bedacht op genetische mutatie

Mirjam de With vond dat genetische mutaties in enzymen die oncolytica metaboliseren het risico op bijwerkingen tijdens de behandeling verhogen. “Wees alert als een patiënt ongewoon heftig reageert op een chemokuur of andere medicatie.”

‘Apothekers zouden zelf geneesmiddelen moeten kunnen voorschrijven’

Agressie aan de balie doordat een geneesmiddel niet leverbaar is of een patiënt niet het geneesmiddelmerk krijgt waar deze op rekende. Apotheker Renate Bosma en haar team hebben er dagelijks mee te maken.“We moeten met zijn allen wat meer begrip voor elkaar gaan krijgen.”

Gepants: een ommekeer in de migraine­zorg?

De medicamenteuze behandeling van migraine is aan het veranderen dankzij de komst van de CGRP-remmers, sinds kort aangevuld met de gepants. Hans Carpay vertelt wat deze middelen voor de migrainezorg kunnen betekenen en weerlegt zorgen over de vergoeding hiervan.

Adjuvante immuun-checkpoint­remmers onder de loep

Adjuvante behandeling van kanker met immuun-checkpointremmers levert te weinig gezondheidswinst op in verhouding tot de kosten, stelt Sahar van Waalwijk. “Je stelt patiënten bloot aan ernstige of levenslange bijwerkingen, zonder dat ze baat hebben van de behandeling.”

‘Mediwiet’ vereist toezicht van arts en apotheker

De Transvaal Apotheek in Den Haag is gespecialiseerd in medicinale cannabis. Arwin Ramcharan vertelt dat de ‘mediwiet’ steeds vaker wordt voorgeschreven. “De cannabisplantjes voldoen aan de strengste eisen, een garantie die je bij de coffeeshop niet hebt.”

Migraine­patiën­ten krijgen nog te vaak opio­ïden

Artsen schrijven vaak opioïden voor aan migrainepatiënten met acute klachten. Echter krijgen bij langdurig gebruik de nadelen de overhand, vertelt Gisela Terwindt. “In de hoofdpijnrichtlijnen staat niet voor niets dat het gebruik van opioïden vermeden moet worden.”

Zwolse zieken­huis­­apothe­kers werpen dam op tegen medicatie­verspilling

Door de werkwijze aan te passen hebben ziekenhuisapothekers in Isala Zwolle medicatieverspilling met 90% weten te reduceren. Douwe van der Meer: “Er is een soort maatschappelijk momentum gekomen. Je moet kunnen verantwoorden waarom je dingen weggooit.”

Wegen de voordelen van JAK-remmers op tegen de nadelen?

Het CBG adviseert geen JAK-remmers voor te schrijven aan reumapatiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziektes. Jaap van Laar onderschrijft dit, maar roept wel op reëel te blijven. “Laten we bepalen voor welke patiënten deze middelen nog wél zinvol kunnen zijn.”

Selectiever inzetten oncolytica voor betere overleving

Ondanks de komst van veel nieuwe oncolytica is de overleving bij kanker slechts beperkt toegenomen. Sabine Siesling en Agnes Jager onderzochten de overlevingswinst bij gemetastaseerde kanker. “Oncolytica moeten nog selectiever worden ingezet.”

Ook gecombineerde N=1 studies leveren betrouwbaar bewijs

Als het niet mogelijk is de waarde van een therapie te onderzoeken in een randomised clinical trial (RCT), bijvoorbeeld doordat de betreffende aandoening zeer zeldzaam is, dan biedt een gecombineerde N=1 studie een goed alternatief, zo toonde Bas Stunnenberg aan.

Agendeer afbouwen van antidepressiva

Christiaan Vinkers doet onderzoek naar het afbouwen van antidepressiva en adviseert patiënten en zorgverleners over afbouwen. “Vaak wordt ook gedacht dat er weinig mogelijkheden zijn om af te bouwen in kleine doseerstapjes. Daar ligt een rol voor apothekers.”

Steeds meer apothekers zetten in op verbetering leefstijl

Rogier Larik is kartrekker van de groeiende beweging van Leefstijlapothekers. “Een gezondere leefstijl kan leiden tot minder gebruik van medicatie of zelfs tot geheel afbouwen”

Geïnspireerd door dankbare patiënten

Als poliklinisch apotheker op Aruba is Sabine Brown-van der Wal de verbindende schakel tussen de eerste en tweede lijn. “Het eiland is te klein om ruzie met elkaar te maken. Integendeel: met onderlinge samenwerking zetten we onszelf op de kaart.”

Registreer bariatrische chirurgie als contra-indicatie

Het consequent vastleggen van de contra-indicatie bariatrische chirurgie gebeurt nog veel te weinig, constateert ziekenhuisapotheker Cedric Lau. “Daarom krijgen patiënten mogelijk geneesmiddelen die vermeden of anders gedoseerd hadden moeten worden.”