
Ouderen met hiv gebaat bij integrale zorg
Oudere hiv-patiënten hebben baat bij samenwerking tussen hiv-behandelaren, geriaters en apothekers, ontdekten David Burger en David Jansen. “Omdat het vaak vooral draait om de hiv-medicatie, kan er minder oog zijn voor bijvoorbeeld cognitieve achteruitgang.”

‘Stel ouderen gerust over hun statinegebruik’
Statines hebben géén negatieve invloed op spierkracht, spiermassa en spierfunctie bij ouderen van 75+, ontdekte Dalia Fazel. “De slechte naam van statines is niet gebaseerd op enig wetenschappelijk bewijs.”

Promoveren met z’n tweeën: artsenstel onderzocht spierklachten door medicijnen
Beweging helpt mogelijk tegen spierklachten veroorzaakt door tyrosinekinaseremmers en statines, ontdekten Lando Janssen en Eline Allard. “Alle beetjes beweging dragen bij aan de gezondheid. Daarvoor is geen hoog-intensieve lichaamsinspanning nodig.”

De PENG-blokkade: een waardevolle palliatieve optie bij heupfracturen
Jan Willem Kallewaard ziet de PENG-blokkade als waardevolle palliatieve optie bij kwetsbare ouderen met een heupfractuur. “Dit kan zowel kort- als langdurig volledige pijnstilling bieden en heeft een positieve invloed op de kwaliteit van leven en de nachtrust.”

‘Impliciete sturing kan samen beslissen verstoren’
Het proces van samen beslissen kan worden verstoord door onbewuste aansturing op een bepaalde behandeling, aldus Anneleen Timmer en Suzanne Festen. “Misschien gaan veel behandelaars er onbewust vanuit dat de patiënt alles op alles wil zetten om de ziekte te bestrijden.”

Ruime meerderheid van de volwassenen wil dementierisico weten
Jacqueline Claus en Frank Wolters ontdekten dat twee derde van de volwassenen hun risico op dementie wil weten, terwijl geen enkel predictiemodel hiervoor in de spreekkamer wordt gebruikt. “De respondenten wilden het risico vooral weten vanwege familiaire belasting.”

Obstructief slaapapneu treft niet alleen zware, oude mannen
In het Nederlands Slaap Instituut zien Lisette Venekamp en haar collega’s veel patiënten met obstructieve slaapapneu. Toch wordt deze aandoening vaak gemist door collega-artsen. “Ook vrouwen en mensen zonder overgewicht kunnen slaapapneu hebben.”

Niet opereren is ook goede zorg
Traumachirurg Detlef van der Velde wil meer aandacht voor de traumageriatrie en voor het leven van ouderen die iets breken. “In een ziekenhuis maken we aannames over de behoeften van ouderen na een breuk die helemaal niet hoeven te kloppen.”

Kwetsbaarheid bij patiënten met hoofd-halskanker vereist specifiek zorgpad
Julius de Vries benadrukt het belang van zorgpaden voor kwetsbare oudere kankerpatiënten. Zijn onderzoek toont aan dat kwetsbaarheid de risico’s en kwaliteit van leven beïnvloedt, maar met gerichte screening en ondersteuning is zorg op maat mogelijk.

Minder PIM’s bij dementiepatiënten met migratieachtergrond
Ondanks andere verwachtingen ontdekte Bianca Strooij dat niet-passende medicatie minder vaak wordt voorgeschreven aan dementiepatiënten met een migratieachtergrond dan bij de patiënten zonder migratieachtergrond. “Mogelijk worden gedragsproblemen minder herkend.”

Het duizelt menig oudere
Het is belangrijk bij ouderen actief te vragen naar het optreden van duizeligheid, stelt Tjasse Bruintjes. Vooral ook omdat er in veel gevallen een goede behandeling voorhanden is. “Het idee overheerst nog dat duizeligheid op oudere leeftijd ‘erbij hoort’.”

Wel of niet opereren bij heupfractuur: hoe beslis je dat?
Niet opereren van een heupfractuur bij oudere, kwetsbare patiënten bleek eerder al een reële optie. Bart Spaetgens onderzocht hoe de beslissing hiertoe tot stand komt. “De wens van de patiënt speelde in slechts een derde van de gevallen een doorslaggevende rol.”

SPING-blok biedt pijnstilling en kwaliteit van leven
Kwetsbare patiënten met een proximale heupfractuur in de palliatieve fase kunnen, aangezien opereren vaak geen optie is, dankzij het SPING-blok een goede pijnbehandeling krijgen. Miriam van der Velden: “Juist bij deze patiënten is kwaliteit van leven enorm belangrijk.”

Schakel tijdig logopedist in bij parkinson
Behandeling van slik- en stemproblemen bij mensen met parkinson schiet tekort. KNO-arts Michel van Hooren pleit ervoor meer patiënten naar een logopedist door te verwijzen. “Een eenmalig logopedisch consult voor iedere patiënt met parkinson, dat is mijn ideale wereld.”

Huidtest meet kwetsbaarheid van hart- en vaatchirurgische patiënten
Met nieuwe biomarkers voor kwetsbaarheid kan het chirurgische risico worden ingeschat van oudere patiënten die vaat- of hartchirurgie nodig hebben. Rosa Smoor verteld over de huidtest: “We zochten naar makkelijkere metingen die al in het ziekenhuis beschikbaar zijn.”

Ondervoeding bij ouderen vaak onbekend, onbehandeld en onbelicht
Een kwart van de Nederlandse ouderen loopt een hoog risico op ondervoeding en 3% is daadwerkelijk ondervoed, constateert Emiel Hoogendijk. “Vooral preventie van ondervoeding van thuiswonende, alleenstaande ouderen is een lastige klus.”

Veranderend gedrag hoort bij beginnende dementie
Uit onderzoek van psycholoog Willem Eikelboom blijkt dat gedragsverandering al optreedt in de vroege fase van dementie. “Neuropsychiatrische symptomen moeten worden erkend als een integraal onderdeel van de vroege fase van alzheimer.”

‘Het ontbreekt nog vaak aan tijdige diagnose van maag-darmischemie’
Het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam is door het ministerie VWS erkend als Expertisecentrum Zeldzame Aandoeningen. Tijdige diagnostiek en behandeling is belangrijk bij maag-darmischemie. Maar daar ontbreekt het nog vaak aan. “Wij kunnen patiënten veel kwaliteit van leven teruggeven”, zegt MDL-arts Désiree Leemreis-van Noord.

‘Kennelijk kan infectie met coronavirus een klinisch beeld veroorzaken dat lijkt op Parkinson’
“Als we nú stappen zetten, zoals sommige bestrijdingsmiddelen verbieden, luchtvervuiling terugdringen en een gezonde leefstijl promoten, kan dat over twintig jaar leiden tot aantoonbare krimp in het aantal Parkinsongevallen”, bepleit neuroloog prof. dr. Bas Bloem. Hij schreef samen met neuroloog dr. Jorrit Hoff het boek ‘De Parkinsonpandemie: een recept voor actie’.

Onderzoek naar tau-eiwit hoopgevend voor eerder ingrijpen bij alzheimer
“We falen in de behandeling van de ziekte van Alzheimer, omdat we te laat optreden en ons hebben gericht op andere biomarkers, zoals bèta-amyloïd”, zegt associate professor dr. Heidi Jacobs. Ze heeft samen met collega’s ontdekt hoe ze de locus coeruleus, en eventuele accumulatie van het tau-eiwit, in beeld kunnen brengen met MRI-scans. “Door ons te richten op het tau-eiwit kunnen we mogelijk vroeger succesvol ingrijpen.”

Cardiovasculair en metabool risicomanagement verlaagt ook kans op depressie
Schade aan kleine bloedvaatjes in het brein en verhoogde bloedsuikerwaarden kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling van depressie op latere leeftijd. Aandacht voor leefstijl vermindert het risico op hart- en vaatziekten, diabetes én de kans op depressie, aldus promovenda Anouk Geraets.

Beter bijwerkingen voorspellen bij de behandeling van ouderen met kanker
Het Comprehensive Geriatric Assessment kan ernstige bijwerkingen bij 70-plus-patiënten die chemo krijgen niet voorspellen. “Maar je kunt het wél inzetten om een oudere patiënt voorafgaand aan de kankerbehandeling in zo goed mogelijke conditie te krijgen”, zegt internist-oncoloog Kathelijn Versteeg.

Lage morfinedosis ook geschikt voor COPD-patiënt die nog níet in stervensfase is
Longartsen zetten morfine nauwelijks in als behandeling voor ernstige kortademigheid bij COPD, terwijl dat wel werkt. “Daarom is het zo belangrijk dat artsen goed geïnformeerd zijn en kennis hebben van relevante studies”, zegt dr. Daisy Janssen, specialist ouderengeneeskunde.