DOQ

Prof. dr. Olde Rikkert: ‘We waarschuwen ermee dat de corona-infectie bij kwetsbare ouderen ook atypisch kan beginnen’

Hoogleraar geriatrie prof. dr. Marcel Olde Rikkert deelt op zijn website de ziektegeschiedenis van een oudere man met corona-infectie om te waarschuwen dat corona bij kwetsbare ouderen ook atypisch kan beginnen met koorts en een val, acute verwardheid of functieverlies, zonder hoesten of benauwdheid.

“In deze bizarre coronatijd is naast de coronaziekte zelf, ook de onzekerheid over de afloop slopend. Voorkom je door sociale isolatie dat je ziek wordt, of krijg je het later alsnog? En als je ziek wordt, overleef je het dan? Meer dan we gewoon waren, legt de coronaziekte onze kwetsbaarheid bloot en de onzekerheid over hoe ons levensverhaal afloopt. Daar word je stil van, of je nu oud of jong bent, in de zorg werkt of niet.”

Beetje verward

“Zo maakte recent het verhaal van een aardige 82 jarige heer veel indruk op ons. Hij had in het begin geen last van kortademigheid of hoestklachten, zoals je zou verwachten bij corona. Nee, hij was een beetje verward geworden en gevallen. Dat was niets voor hem, want ondanks zijn Parkinson was hij scherp van geest en viel hij niet. Sterker nog, hij bokste zelfs nog eens per week met veel plezier om in conditie te blijven. Hij kreeg echter toch koorts vijf dagen na start van de ziekte en werd bij ons opgenomen.”

“We hebben geen idee waar dit gaat eindigen en ik mis hem enorm”

(Foto: Pixabay)

Belang van persoonlijke verhalen

“Toen ik hem vroeg om toestemming om over zijn ziektegeschiedenis te schrijven, gaf hij die meteen. Omdat hij zelf in het onderwijs had gewerkt wist hij hoe belangrijk persoonlijke verhalen daarbij zijn. Zijn stemming bleef goed die dagen, hoewel hij onzeker was over de afloop. Hij zei het zo: “Momenteel voel ik me moe en kortademig. De dokters hebben gezegd dat ik het coronavirus heb. Echt grote zorgen heb ik niet, mijn vrouw echter wel. Mijn grote vraag is hoe dit verhaal gaat eindigen…”. Zijn vrouw leek ook ziek, had minder klachten, maar leed met hem mee: “We hebben geen idee waar dit gaat eindigen en ik mis hem enorm.”

Kwetsbaar

“Diezelfde onzekerheid legt grote druk op ons als artsen en verpleegkundigen. Bij bekende ziektes kunnen we geruststellen of in ieder geval goed informeren. Bij start van de corona-epidemie konden we geen van beide. We wisten niet wie het kwetsbaarst was. Later bleek al snel dat vooral  zorgafhankelijke ouderen erg gevoelig zijn voor een coronainfectie. Dat maakt veel oude mensen angstig, maar ook hun hulpverleners en vooral zwangere verzorgenden. Wat zou het doen aan hun kindje, wanneer ze besmet zouden raken door hun werk?”

“Bij bekende ziektes kunnen we geruststellen of in ieder geval goed informeren. Bij start van de corona-epidemie konden we geen van beide”

Niet heel fit, niet heel kwetsbaar

“Soms kun je angst verminderen met geruststellende feiten. De vele fataal aflopende coronaziektes bemoeilijken dat. Zwangeren kunnen we gelukkig wel geruststellen. Corona heeft bij verreweg de meeste zwangerschappen geen nadelige effecten voor moeder of kind. En fitte ouderen herstellen ook vaak goed. Onze meneer van 82 jaar zat er tussen in: hij was niet heel fit, maar ook niet heel kwetsbaar. Eerst had hij weinig klachten, maar daarna werd hij toch meer benauwd. Op zijn 14e ziektedag overleed hij alsnog plotseling. Iedereen was er kapot van, zijn vrouw natuurlijk het meest. Wat hadden we deze lieve, levendige man nog graag enkele jaren gegund. Tot overmaat van ramp zat zijn zoon vast in Amerika en mocht niet overkomen.”

Onzekerheid

“Deze ziektegeschiedenis hebben we nadien ter lering verder verteld. We waarschuwen ermee dat de corona-infectie bij kwetsbare ouderen ook atypisch kan beginnen met koorts en een val, acute verwardheid of functieverlies, zonder hoesten of benauwdheid. Zo putten we hoop uit de bereidheid van deze oudere onderwijzer om zijn verhaal te delen. Hoop op snellere herkenning, en beter behandeling. Hoop dat we onze corona-angst en onzekerheid de baas worden.”

Bron: website hoogleraar geriatrie prof. dr. Marcel Olde Rikkert
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Tussen de spreekkamer en het schetsboek: arts met beeld als tweede taal

Aios dermatologie Loes Vos maakt naast haar werk medische illustraties. Voor collega’s, patiënten én landelijke campagnes vertaalt ze complexe informatie naar helder beeld. “Ik teken bijna bij elk consult wel iets uit.”

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”