App ‘voorspelt’ longaanval: ‘COPD-patiënt rommelt thuis in feite maar wat aan’

Patiënten met COPD herkennen slechts in de helft van de gevallen een (naderende) longaanval. Terwijl snel handelen vanwege het progressieve karakter juist noodzaak is. Een nieuwe app helpt patiënten thuis in een vroeg stadium een exacerbatie herkennen. Ook geeft het behandeladvies, zonder tussenkomst van een arts. “Patiënten krijgen via de zelftest met de app te zien of er een longaanval dreigt. Hoe sneller ze deze bestrijden, hoe kleiner de kans op complicaties.”

Erik Bischoff werkt als huisarts in Nijmegen en is als onderzoeker verbonden aan het Radboudumc. Hij werkt daar samen met COPD-patiënten, longartsen, huisartsen en onderzoekers aan de ontwikkeling van de ‘slimme zelftest voor adem’. “De eerste stappen hiertoe dateren van een jaar of zes geleden. We zijn als huisartsen samen met longartsen gaan onderzoeken hoe we COPD-patiënten op een veel praktischer manier thuis konden begeleiden, met aandacht voor longaanvallen die een wat ondergeschoven kindje waren binnen de COPD-zorg. Dit terwijl we weten dat deze vaak voorkomen en mensen het lastig vinden om dergelijke aanvallen zelf te herkennen en actie te ondernemen.” Inmiddels is de slimme zelftest voor adem een feit en dingt zelfs mee naar de Medische Inspirator Prijs, een publieksprijs van ZonMw.

Forse impact
Het is van groot belang om bij een longaanval snel en accuraat te handelen. “Een aanval kan in potentie leiden tot een ziekenhuisopname en dat wil je zoveel mogelijk voorkomen, zowel voor de patiënt zélf als in het kader van kostenbesparing in de zorg”, zegt Bischoff. “Tijdens het project ontdekten we dat er op dit punt nog veel winst te behalen viel. Bij ongeveer de helft van de longaanvallen probeert de patiënt deze thuis op te lossen en rommelt in feite maar wat aan. Terwijl elke aanval een forse impact heeft op de kwaliteit van leven. COPD is een progressieve aandoening en een longaanval leidt tot een snellere achteruitgang.”

Patiënten komen in de regel een- of tweemaal per jaar op controle voor hun aandoening bij de huisarts of longarts. “Verder hopen we dat ze komen als ze een longaanval hebben, maar zoals gezegd gebeurt dit maar in ongeveer de helft van de gevallen. Vandaar dat we dachten: daar moeten we een laagdrempelige oplossing voor verzinnen.”

 

 

 

 

 

Erik Bischoff, huisarts en onderzoeker

 

Klachten ‘vertalen’ naar app
Eerst is samen met patiënten en artsen een inventarisatie gemaakt van alle klachten en veranderingen die kunnen optreden bij een longaanval. Door informatica-specialisten van het Radboud is vervolgens berekend welke factoren het belangrijkst zijn. “Denk aan hoesten, slijmvorming, benauwdheid en koorts. Het is echter geen simpele optelsom van factoren. Voor iedere patiënt kunnen deze factoren zich onderling anders verhouden tijdens een longaanval. Via kunstmatige intelligentie hebben we een model ontwikkeld waarmee we voor individuele patiënten vrij exact kunnen voorspellen wat het risico is op een longaanval. Een patiënt die de app gebruikt, moet een tiental vragen beantwoorden en enkele metingen doen: temperatuur, longfunctie en zuurstofverzadiging. Daar rolt de voorspelling uit die vervolgens direct wordt gekoppeld aan een persoonlijk behandeladvies.”

Puffers verhogen
Deze combinatie, een persoonlijke voorspelling én een behandeladvies, maakt de app volgens Bischoff uniek. “Een behandeladvies kan variëren van het verhogen van puffers, starten met antibiotica of snel een bezoek brengen aan de arts. Zo zijn we in staat om er in een vroegtijdig stadium bij te zijn om erger te voorkomen. Uit tests is gebleken dat de patiënttevredenheid hoog is en er ook aantoonbaar winst is als het gaat om de duur van een longaanval.”

Vergoed door zorgverzekeraars?
Het plan is om de app volgend jaar via de bekende app-stores op de markt te brengen. “We zijn in gesprek met de zorgverzekeraars om de kostenbesparingen uit te rekenen, waaruit wellicht de mogelijkheid voortkomt om de app in de vergoedingen op te nemen. De Medische Inspirator Prijs winnen, is voor ons erg belangrijk. We worden daarbij gesteund door het Longfonds, de Long Alliantie Nederland, huisartsen en longartsen,” aldus Bischoff.

Stem hier op de slimme zelftest voor adem voor de Medische Inspirator Prijs. Op de website staat ook een video van de app.

Auteur: Reinold Vugs, Journalist

 

Lees meer over: