Havendokters: kleine praktijk, groot in patiënt­contact

“Ik heb zó’n leuk gesprek gehad met een patiënt.” Vrijwel dagelijks zeggen Heleen Sijtsema of collega-praktijkhouder Margreet Teelken dat tegen elkaar. De huisartsen kunnen de hoeveelheid tijd en aandacht aan patiënten besteden die hen voor ogen stond. Sijtsema: “De andere doelen waren autonomie en een gezonde leefstijl, zowel voor dokter als patiënt.”

Ben je huisarts en twijfel je over het praktijkhouderschap? Zie je op tegen bijvoorbeeld managementtaken en personeelsbeleid? Heleen Sijtsema (42) en Margreet Teelken (47) laten zien: er bestaan ook andere scenario’s. Sijtsema: “Je kunt met een mammoettanker varen, maar ook met een klein bootje. Je kunt kiezen voor een groot pand en team, maar ook voor iets kleinschaligs. Margreet en ik hebben dat laatste gedaan. We zijn kleiner dan een normpraktijk, maar daardoor ook wendbaarder dan die mammoettanker. We staan zelf zoveel mogelijk aan het roer. Een voorbeeld? Het wordt voor de huisarts steeds lastiger doktersassistenten en andere medewerkers te vinden. Wij hébben geen personeel en zijn daardoor minder afhankelijk van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.”

Holistische blik

In Havendokters zijn elementen samengekomen waarover Sijtsema en Teelken, ooit gelijktijdig in opleiding tot huisarts, al lang filosofeerden. Het gaat bijvoorbeeld niet per se om de afwezigheid van doktersassistenten, zodat het praktijkcontact van de patiënt altijd verloopt via een huisarts. Een ander voorbeeld is de nadruk op gezonde leefstijl, zingeving en de holistische blik. Een mooi bewijs van dat laatste is de aanleiding voor de eerste afspraak. Sijtsema: “Iedereen die zich inschrijft bij onze praktijk, krijgt een uitnodiging voor een intakegesprek. We nemen dan samen met de patiënt de episodelijst door. Ook spreken we over het gezin en hobby’s, dus over wat iemand belangrijk vindt in het leven.”

Op tenen lopen

Na de afronding van de huisartsopleiding in 2009 nam Sijtsema als waarnemer een kijkje in vele keukens. “Ik zag dat veel collega’s op hun tenen lopen. Vanwege onder meer administratie, vergaderingen, nascholingen, HAP-diensten en het gezinsleven hebben ze het te druk. Ik liet mijn ambitie varen om praktijkhouder te worden. Daarnaast ging ik minder werken. Na de geboorte van mijn eerste kind werd dat drie dagen per week, na de geboorte van de volgende twee dagen en in 2017 laste ik zelfs een sabbatical in. Zo leerde ik dat mijn identiteit uit meer bestaat dan het beroep van huisarts. Dat gaf een gevoel van vrijheid. Omdat het mijn passie is om anderen te helpen, besloot ik na mijn sabbatical toch verder te gaan als huisarts en alsnog praktijkhouder te worden, maar dan wel op mijn eigen manier.”

“Ik heb geen onderhoudsmedicatie voorgeschreven, maar gesprekken gevoerd om de oorzaak van de klachten te achterhalen”

Jeugdtrauma’s

Dat betekent onder meer: klachten niet per definitie zien als uitingen van een ziekte, maar op zoek gaan naar een mogelijke andere oorzaak. Sijtsema: “Denk aan ongezonde leefstijl, gebrek aan zingeving of financiële problemen. Zo zag ik ooit een vrouw met migraineklachten. Dan kun je onderhoudsmedicatie voorschrijven en ben je als arts snel klaar. Maar liever ga ik samen op zoek naar wat er achter de klacht ligt. Tijdens een aantal gesprekken kwam naar boven dat deze mevrouw meerdere jeugdtrauma’s had. Daardoor sliep ze slecht, wat de migraine verergerde. Ik heb de patiënt naar een psychotherapeut verwezen die EMDR biedt. Geleidelijk werd ze stabieler en hebben we de onderhoudsmedicatie in de la kunnen houden.”

“De meeste dokters managen hun spreekuur en agenda in plaats van dat ze nagaan wat er precies speelt bij de patiënt”

Lonen

De tijdsinvestering in de gesprekken zou op den duur moeten lonen, omdat de patiënt niet meer bij de huisarts terugkeert voor medicatie tegen migraine. Sijtsema: “Ik denk dat veel artsen het liefst op deze manier zouden willen werken, maar dat hun agenda het niet toelaat. De meeste dokters managen hun spreekuur en agenda in plaats van door te vragen naar wat er precies speelt bij de patiënt. En vanwege dit tijdgebrek, zullen sommigen besluiten meer ondersteunend personeel in dienst te nemen. Waarna je dus een medewerker hebt die je moet ‘managen’.”

E-consult

Bij Havendokters schrijven zich mensen in die hechten aan autonomie, mensen die bijvoorbeeld online de touwtjes in handen nemen. Ze kunnen zelf afspraken plannen en uitslagen inzien en ze voeren e-consulten. Sijtsema: “Ons terugbelsysteem gaat ook uit van zelfstandigheid. Heb je met spoed zorg nodig? Dan bel je ons via de spoedlijn. Zo niet, dan spreek je een boodschap in voor de huisarts of boek je een terugbelafspraak. Elke werkdag heeft de huisarts twee tijdsblokken om terug te bellen. Soms kunnen we telefonisch geruststellen en is praktijkbezoek niet nodig. Overigens blijken veel 50-plussers zich aangetrokken te voelen door onze gedachte van autonomie.”

“Wij hebben geen ander financieringsmodel”

Bekostiging

Een consult bij Havendokters duurt in principe 15 minuten. Hoe is de bekostiging van de praktijk geregeld? Sijtsema: “Wij hebben geen ander financieringsmodel dan andere praktijken. Het lange directe patiëntcontact is mogelijk dankzij onze lage kosten. Zo huren we een kleine ruimte in een fysiotherapiepraktijk en hebben we geen personeelskosten. Voor de ict en ondersteuning zijn we lid van de coöperatie Flexdokters, een not for profit-organisatie waaraan we een tarief per ingeschreven patiënt betalen. We hopen met circa 400 patiënten al uit de rode cijfers te kunnen komen.”

Lees meer over: