DOQ

Nieuwe MRI-techniek laat in 3D-model hartafwijkingen ongeboren kind zien

Met een MRI kan een gedetailleerd beeld worden gemaakt van het hart van een ongeboren kind. Het Wilhelmina Kinderziekenhuis van het UMC Utrecht, heeft deze nieuwe techniek als eerste toegepast in Nederland. Dankzij deze MRI is het nu mogelijk om voor de geboorte een 3D-model van het kinderhart maken. Foetaal cardioloog dr. Trinette Steenhuis: “Met deze nieuwe kennis kunnen we nog beter in kaart brengen welke behandeling nodig is, welke complicaties te verwachten zijn en wat de invloed op de levenskwaliteit van het kind is.”

Eén op de honderd kinderen in Nederland wordt geboren met een hartafwijking. Bij zo’n tweederde van de kinderen die in het Wilhelmina Kinderziekenhuis met een hartafwijking worden geboren, was deze afwijking al op de 20-weken echo te zien. Op deze echo is niet altijd precies zichtbaar wat er afwijkend is. In die gevallen kan het maken van een MRI-scan de oplossing zijn, waarmee een gedetailleerd 3D-model gemaakt kan worden van het hart van het ongeboren kind. Dit model geeft meer duidelijkheid over de hartafwijking en biedt de mogelijkheid om al voor de geboorte een veilig en gericht behandelplan op te stellen.

Bij kinderen en volwassenen was het al mogelijk om met 3D-technologie een gedetailleerd 3D-model van hart en bloedvaten te maken. Daarmee hebben cardiologen als het ware een plattegrond van het hart in handen. Daarmee weten ze precies hoe het bloed door het hart stroomt.

Minder stress

“Met deze MRI-techniek kunnen we nu ook zo’n plattegrond van het hart van een ongeboren kindje maken. Dit is alleen nodig als we niet genoeg hebben aan een echo, omdat de afwijking niet goed te zien is, of omdat de afwijking complex is” vertelt kindercardioloog Heynric Grotenhuis. “Met deze nieuwe kennis kunnen we nog beter in kaart brengen welke behandeling nodig is, welke complicaties te verwachten zijn en wat de invloed op de levenskwaliteit van het kind is. Niet alleen voor ons als behandelaren, maar vooral ook voor de ouders van het kind is dit van groot belang”, licht foetaal cardioloog Trinette Steenhuis toe. “In een periode die toch al spannend en onzeker is, weten zij straks beter wat ze kunnen verwachten. Door die verwachtingen al voor de geboorte met ouders te bespreken en ze mee te nemen in het proces, kunnen we spanning en stress bij hen verminderen.”

Foetale cardiologie

De eerste scan in Nederland is gemaakt van een moeder bij 34 weken zwangerschap. “Met de resultaten van de scan hebben we een 3D-model kunnen maken van het hart en de bloedvaten van haar baby. De scan liet een afwijkende aorta zien, die te klein was in verhouding tot de rest van het lichaam. Op de echo was deze afwijking niet goed te zien. Nu konden we zowel de artsen als de ouders erop voorbereiden dat er vrij snel na de geboorte een operatie nodig was”, licht Heynric toe. Vrouwen die bij de 20-weken echo te horen hebben gekregen dat er mogelijk sprake is van een hartafwijking, kunnen binnen drie werkdagen op de poli foetale cardiologie terecht voor vervolgonderzoek. De kindercardiologen en gynaecologen in het WKZ houden hier een gezamenlijk spreekuur. Voor vrouwen bij wie de vervolg-echo niet toereikend is, kan de foetale MRI-scan vanaf nu gebruikt worden bij het vaststellen van met name complexe aangeboren hartafwijkingen.

Hoogcomplexe zorg

Van de kinderen met een aangeboren hartafwijking, heeft ongeveer één derde een ernstige hartafwijking waarbij snel handelen na de geboorte van groot belang is. “We verwachten dat een foetale MRI vooral voor die groep van belang gaat zijn. Met de nieuwe scan wordt de hoogcomplexe zorg die nodig is voor deze kinderen beter te plannen en kunnen we risico’s verminderen. Naar schatting gaat het daarbij om enkele tientallen scans per jaar in Utrecht alleen.” Tot nu toe werd de MRI-scan nog maar op enkele plaatsen in de wereld toegepast, in Europa alleen in het Verenigd Koninkrijk. De huidige techniek is door de afdelingen kindercardiologie, radiologie en gynaecologie in het UMC Utrecht ontwikkeld samen met hun partnerziekenhuis, het King’s College London in het Verenigd Koninkrijk. “Het mooie aan deze techniek is dat het kan worden gebruikt op al bestaande MRI-apparaten. Er is alleen aangepaste software nodig en je hebt specifieke kennis nodig om deze toe te passen”, vertelt radioloog Tim Leiner.

Screening

Het is de bedoeling dat UMCU deze techniek ook aan andere ziekenhuizen ter beschikking gaat stellen die foetale screening doen van aangeboren hartafwijkingen. Naar verwachting kunnen jaarlijks enkele honderden scans in heel Nederland gebruikt worden om een aangeboren hartafwijking al tijdens de zwangerschap beter in kaart te brengen.

Bron: UMC Utrecht
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?