DOQ

Spoedzorg­keten: de com­mu­nicatie kan beter

In het ziekenhuis wordt alles gedaan om patiënten met een ernstige infectie of sepsis te redden. Maar hoe vergaat het de patiënt voordat deze op de eerste hulp komt? SEH-arts en promovendus Gideon Latten laat zien dat er in de spoedketen, van huisarts via ambulance tot SEH, informatie verloren gaat, dat het tellen van de ademfrequentie lastig is en dat huisartsen bijzonder goed inschatten wie ze moeten verwijzen.

“Mensen worden niet ziek op het moment dat ze het ziekenhuis binnenkomen en toch richt het onderzoek naar ernstige infecties en sepsis zich vooral op de zorg in het ziekenhuis”, zegt Gideon Latten, SEH-arts van het Zuyderland ziekenhuis in Heerlen. “We wilden weten wat er aan het bezoek aan de SEH voorafging.”

“Zorgverleners schrijven niet altijd iets over de urgentie in de status en ze zijn het niet altijd met elkaar eens”

SEH-arts Gideon Latten

Meningsverschillen

Bij maar 5% van alle patiënten die met een mogelijke sepsis op de SEH komen, vinden Latten en collega’s een vermelding van urgentie of sepsis in alle drie de statussen; die van de huisarts, de ambulanceverpleegkundige en de arts op de SEH. Latten: “Zorgverleners schrijven niet altijd iets over de urgentie in de status. En nog vervelender: ze zijn het niet altijd met elkaar eens.”
Het verschil van mening tussen hulpverleners is verklaarbaar, zo illustreert de SEH-arts aan de hand van een voorbeeld. “Een patiënt met koorts krijgt van de huisarts of in de ambulance paracetamol waardoor de temperatuur daalt. Op de SEH meten we vervolgens eenmalig de temperatuur en is de conclusie dat de patiënt geen koorts heeft. Dat is niet terecht, de koorts is immers eerder in het zorgtraject wel degelijk gemeten en dus had de patiënt koorts.”

“Het viel op dat een kleine afwijking van de werkelijke ademfrequentie al tot een andere sepsis-score leidt”

Ademfrequentie meten

De koorts kan door paracetamol dalen. Maar hoe zit het met de rest van de vitale functies?  De artsen volgden patiënten met de diagnose sepsis gedurende het verblijf op de SEH en zagen de diagnose, op basis van vitale waarden, fluctueren. Dan weer wel, dan weer geen sepsis. Hoe kan dit, vroeg Latten zich af. Worden vitale functies bijvoorbeeld niet goed gemeten?
De onderzoekers lieten 448 zorgverleners de ademfrequentie bepalen aan de hand van enkele filmpjes waarop een proefpersoon met verschillende frequenties ademt. Een kwart van de zorgverleners kwam tot verkeerde waarden. “Het viel op dat een kleine afwijking van de werkelijke ademfrequentie al tot een andere sepsis-score leidt. We pleiten er daarom voor de ademfrequentie met bijvoorbeeld een timer of klokje te meten.”*

“De huisarts schat op de HAP goed in wie spoedzorg in het ziekenhuis nodig heeft en wie niet”

Inschatting huisarts

Uit het onderzoek van Latten blijkt dat in 80% van de gevallen de huisarts de patiënt met de verdenking op een ernstige infectie, al dan niet per ambulance (60%), naar de SEH stuurt. De patiënt is dan al drie dagen ziek en een derde van hen kreeg al antibiotica. “Ik zou niet graag in de schoenen van de huisarts staan, want deze verwijst naar de SEH op basis van weinig gegevens: een paar vitale waarden, het verhaal van de patiënt en een niet-pluisgevoel”, zegt Latten.
Op de HAP in Heerlen en Maastricht keken Latten en zijn collega’s naar de zorg voor 108 patiënten die zich met koorts meldden. De dienstdoende huisarts stuurde 40% van deze patiënten naar de SEH. Het ziekenhuis nam 90% van de verwezen patiënten op. Van de 60% van patiënten die de huisarts niet doorstuurde, kwam binnen een week 1 op de 7 alsnog in het ziekenhuis terecht. “Bij deze laatste groep mensen zagen we geen sterfte”, zegt hij. “De huisarts schat op de HAP dus goed in wie spoedzorg in het ziekenhuis nodig heeft en wie niet.”

Keten verbeteren

Latten’s onderzoek komt voort uit een samenwerking tussen SEH-artsen, huisartsen en acute internisten in de regio Zuid-Limburg. De onderzoekers zijn nog niet klaar met hun werk. Latten: “We inventariseerden wat er gebeurt in de acute zorgketen, nu willen we weten waarom het gebeurt en hoe we de keten kunnen verbeteren. Dat is belangrijk gelet op de aanstaande reorganisatie van de Nederlandse acute zorg keten.”

* video’s ademhalingsfrequentie: Zelf ervaren of je de ademfrequentie goed telt? De filmpjes zijn via deze link te vinden.

Referentie: Latten, GHP. Infection and sepsis in the Dutch acute care chain. 2022; proefschrift Universiteit Maastricht.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?


0
Laat een reactie achterx