DOQ

Welke impact heeft LAS op wachtlijsten long­transplan­tatie?

In 2014 is in Nederland de Lung Allocation Score (LAS) in gebruik genomen. Onderzoek naar deze score laat zien dat na de invoering ervan het aantal longtransplantaties per jaar en de mortaliteit op de wachtlijst niet significant veranderd zijn.1 “We zagen wel dat na invoering van de LAS de kans om een longtransplantatie te ondergaan groter was geworden voor patiënten met longfibrose”, aldus Thijs Hoffman, longarts in opleiding in het St. Antonius en eerste auteur van dit onderzoek.

Na de Verenigde Staten en Duitsland was Nederland het derde land waar de LAS werd ingevoerd. Waar vóór de invoering van deze score met name de tijd op de wachtlijst bepalend was voor hoe hoog iemand op de lijst stond, wordt er met de LAS veel meer rekening gehouden met patiëntkenmerken, zoals de diagnose en leeftijd, en resultaten van aanvullend onderzoek, zoals de longfunctie en zuurstofgehalte in het bloed. “Hiermee weerspiegelt de LAS veel beter welke patiënten het meeste baat kunnen hebben bij een longtransplantatie”, zegt Hoffman.

Longarts i.o Thijs Hoffman

Positieve resultaten

Twee eerdere studies naar het effect van de LAS op de wachtlijst (uit de Verenigde Staten en Duitsland) lieten positieve resultaten van de invoering van deze score zien.2,3 “Het aantal patiënten dat kwam te overlijden op de wachtlijst nam in deze studies af en het aantal longtransplantaties nam toe – ondanks dat het aantal beschikbare donorlongen gelijk bleef. Daarnaast nam de overleving van patiënten na transplantatie toe. In Nederland wilden we ook graag uitzoeken wat het effect van de invoering van de LAS op de wachtlijst was.” Hiervoor hebben Hoffman en collega’s gegevens uit de Nederlandse transplantatiedatabase van de periode voor invoering van de score vergeleken met de jaren erna (tot en met 2019). In totaal ging het hierbij om gegevens van 1.276 patiënten.

“We zagen geen verschil in het aantal mensen dat overleed op de wachtlijst”

Longfibrose

Omdat in deze studie alleen de data voor invoering vergeleken zijn met de data na invoering, is niet met zekerheid te zeggen dat de bevindingen puur het resultaat zijn van het invoeren van de LAS, vertelt Hoffman. Mogelijk spelen andere zaken ook een rol. “Maar in onze studie zagen we wel een vermindering van het aantal mensen op de wachtlijst na invoering van de LAS. Het aantal longtransplantaties bleef echter gelijk. Ook zagen we geen verschil in het aantal mensen dat overleed op de wachtlijst. Deze bevindingen verschillen dus van de resultaten van de Amerikaanse en Duitse studies”, zegt hij. Verder viel op dat het aantal longfibrosepatiënten dat een transplantatie onderging, hoger was ná invoering dan vóór invoering van de LAS. “Aangezien er in totaal niet meer longtransplantaties waren uitgevoerd na invoering van de LAS, was de kans op een longtransplantatie voor patiënten met een andere longaandoening, bijvoorbeeld COPD of longemfyseem, dus afgenomen.”

“De vraag is echter of de huidige score de achteruitgang van patiënten met bijvoorbeeld COPD voldoende weergeeft”

Redelijk concept

Waar de verschillen tussen het Nederlandse onderzoek en de studies uit Duitsland en de Verenigde Staten vandaan komen, is Hoffman niet helemaal duidelijk. “Mogelijk speelt het feit dat wij een iets andere analysemethode hebben gebruikt, hier een rol bij. Ook het oude wachtlijstsysteem was in Nederland anders dan in Duitsland en de Verenigde Staten.” Het concept achter de LAS lijkt in ieder geval redelijk, laat Hoffman weten. “De vraag is echter of de huidige score de achteruitgang van patiënten met bijvoorbeeld COPD voldoende weergeeft.” Bepaalde parameters van de LAS zijn mogelijk representatiever voor de ernst van longfibrose dan voor andere longaandoeningen. In de Verenigde Staten is de score dan ook inmiddels aangepast. “Ik verwacht dat de LAS in Europa – en dus ook in Nederland – aangepast gaat worden. Hopelijk kunnen we hiermee de allocatie van donorlongen verbeteren, overlijden er minder mensen op de wachtlijst en hebben mensen na transplantatie zo lang mogelijk baat van de donorlongen.”

Referenties:

  1. Hoffman TW, Hemke AC, Zanen P, et al. Waiting list dynamics and lung transplantation outcomes after introduction of the lung allocation score in The Netherlands. Transplant Direct. 2021;7:e760.
  2. Egan TM, Edwards LB. Effect of the lung allocation score on lung transplantation in the United States. J Heart Lung Transplant. 2016;35:433–439.
  3. Gottlieb J, Smits J, Schramm R, et al. Lung transplantation in Germany since the introduction of the lung allocation score. Dtsch Arztebl Int. 2017;114:179–185.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx