Artikelen van Bianca Hagenaars
Minder allergieën: ‘beetje modder, minder zeep en wat gezonde chaos’
Het aantal mensen met een allergie neemt toe. Hoe komt dit en is dit tij te keren? Allergoloog Hanneke Oude Elberink geeft uitleg en praktische adviezen. “We zien een wereldwijde trend die we niet louter op een verhoogde perceptie kunnen afschuiven.”
‘Allergie of nie?’: beoordeling van antibiotica in de allergiebanner
Hanneke Oude Elberink geeft adviezen om onterechte vermelding van antibiotica-allergieën in de allergiebanner tegen te gaan. “Als een patiënt aangeeft allergisch te zijn voor antibiotica, vraag dan de aard van de klachten goed uit.”
Ervaringen RA-patiënt rond methotrexaatgebruik in kaart gebracht
Reumatoïde artritis-patiënten die methotrexaat gebruiken, ervaren gebruiksproblemen en zorgen. Victor Huiskes en Mirthe Oude Lansink onderzochten welke dit zijn. “Het ging om veel meer dan alleen bijwerkingen. Zo meldden patiënten ook praktische problemen.”
Vier kenmerken voor betere herkenning artritis psoriatica
Tamara van Hal formuleerde vier eenvoudige kenmerken waarmee dermatologen mogelijke artritis psoriatica kunnen identificeren. “Ons onderzoek laat zien dat dermatologen bij bepaalde gewrichtsklachten extra alert moeten zijn op mogelijke PsA.”
Pijn bij IC-opname is geassocieerd met hoger risico op psychopathologie
Het hebben van pijn voorafgaand aan en na een IC-opname geeft een hogere kans op psychopathologie, stellen Mienke Rijsdijk en haar mede-onderzoekers. “Dit kan bijdragen aan vroegtijdige identificatie van patiënten die risico lopen op psychopathologie.”
Chronische laaggradige inflammatie: leefstijl ook belangrijk bij reuma
Het aanpakken van chronische laaggradige inflammatie, bijvoorbeeld door leefstijlinterventies, kan reumatische aandoeningen verbeteren, vertelt Inge van den Oever. “Vaak zijn reumapatiënten bang om te bewegen. Maar juist die inflammatie is slecht voor de gewrichten.”
Pilotproject: hartfalenpatiënt tevreden over proactieve zorgplanning
Proactieve zorgplanning wordt niet veel toegepast bij hartfalen. Maar uit een pilotproject blijkt dat patiënten hier wel behoefte aan hebben, vertellen Jenifer Coster en Pauline de Graeff. “We moeten crisiszorg voorkomen, ook in het kader van zinnige zorg.”
Chronische rugklachten? Diagnose axiale spondyloartritis nu sneller vast te stellen
Floris van Gaalen vond dat een betrouwbare diagnose van axiale spondyloartritis al mogelijk is na een eerste bezoek aan de reumatoloog wegens chronische rugpijn. En dat kan veel winst leveren. “We kunnen de ontstekingen die de klachten veroorzaken vrij goed behandelen.”
Is etniciteit een achterhaalde parameter bij longfunctietests?
De discussie houdt aan: zorgt etniciteit als factor voor spirometrie voor onderdiagnose bij astma of COPD? Lisette van den Bemt legt uit hoe het zit. “Het gebruik van etniciteit in de zorg moeten we beperken. Voor spirometrie is dit mogelijk op termijn niet meer nodig.”
Huid-op-huidcontact van invloed op microbioom van voldragen baby’s
Huid-op-huidcontact tussen moeders en hun voldragen baby’s heeft effect op het darmmicrobioom van de baby’s, vertelt Carolina de Weerth. “Bij voldragen baby’s is veel minder onderzoek gedaan naar het effect van huid-op-huidcontact dan bij premature baby’s.”
Hoger risico op herpes zoster met JAK-remmer
Mischa Pier en Laura Boekel vonden een verhoogd risico op herpes zoster bij SLE-patiënten en patiënten die JAK-remmers of corticosteroïden gebruiken. “Er is meer aandacht nodig in de praktijk voor het risico op herpes zoster en de mogelijke voordelen van vaccinatie.”
‘Geneesmiddel met een compleet nieuw werkingsmechanisme binnen RA’
Wat waren interessante ontwikkelingen binnen reumatoïde artritis in het afgelopen jaar? Reumatoloog Diane van der Woude zocht dit uit. “We zullen toch een keer moeten discussiëren over het mogelijk eerder geven van biologicals.”
‘Window of opportunity’ bij artritis psoriatica?
Bij reumatoïde artritis lijkt er een ‘window of opportunity’ te bestaan. Is dit ook het geval voor artritis psoriatica? Selinde Snoeck Henkemans zocht het uit. “Er is nog veel winst te halen in het herkennen van PsA en het verkorten van de tijd tot diagnose.”
Onnodig veel tanden en kiezen getrokken bij hoofd-halskanker
Bij patiënten die bestraling krijgen voor hoofd-halstumoren worden onnodig veel tanden en kiezen preventief getrokken, ontdekte Doke Buurman. Dit heeft grote impact op hun leven. “Driekwart van de tanden en kiezen is onnodig verwijderd.”
Positieve effecten van longrevalidatie bij ernstig astma blijven behouden
De positieve effecten van longrevalidatie bij patiënten met ernstige vorm van astma blijven op langere termijn behouden, ontdekte Bram van den Borst. “Het kan een heel zinvolle toevoeging zijn aan tweedelijnszorg voor patiënten met ernstig astma.”
Aanbevelingen voor diagnose en behandeling van ziekte van Still
Er zijn nog geen geaccepteerde richtlijnen voor de behandeling van de volwassen vorm van de ziekte van Still. Nederlandse experts hebben nu aanbevelingen gedaan voor de diagnose en behandeling. “NSAID’s kunnen gegeven worden aan patiënten met een verdenking op AOSD.”
Glutenvrij dieet niet aan te raden bij endometriose
Er is onvoldoende bewijs dat het eten van gluten van invloed is op endometriose, vonden Fred Brouns en Velja Mijatovic. “Vrouwen met endometriose zoeken vaak naar mogelijke aanvullende oplossingen tegen de aanhoudende klachten, waaronder dieetmaatregelen.”
‘Het geven van onderwijs binnen de ERS kent vele aspecten’
Marieke Duiverman ontving een Teaching Award van de European Respiratory Society als erkenning voor haar toegewijde bijdrage aan de ontwikkeling van educatieve content. “We zoeken een balans in presentatoren, zodat niet alleen gerenommeerde leden presentaties houden.”
Prednisonvrije remissie met eenmalig rituximab bij PMR
Aatke van der Maas vond dat het eenmalig toedienen van rituximab bij ongeveer 50% van de PMR-patiënten na één jaar leidt tot een prednisonvrije remissie. “De resultaten zijn dermate hoopvol dat we begin dit jaar gestart zijn twee nieuwe studies naar rituximab bij PMR.”
Eenzaamheid en psychiatrische aandoeningen bij atopische dermatitis
Atopische dermatitis geeft patiënten een grotere kans op verschillende psychiatrische aandoeningen, vond een cross-sectionele studie binnen de Lifelines Cohortstudie. Ook gaven AD-patiënten aan dat de aandoening van invloed is op hun sociale leven.
De tien belangrijkste onderzoeksvragen voor kinderen met IBD
Kinderen, ouders en zorgverleners hebben samen de tien belangrijkste onderzoeksvragen vastgesteld voor kinderen met IBD. Jasmijn Jagt en Menne Scherpenzeel vertellen over het belang van deze onderzoeksagenda. “Onderzoek vraagt bij kinderen om een heel andere aanpak.”
Primeur met augmented reality-bril bij plaatsen schouderprotese
Orthopeed Wilmar de Goede was de eerste in Europa die een augmented reality-bril gebruikte bij het plaatsen van een schouderprothese. “Je moet je wel realiseren dat op de plek van de virtuele knop ook de neus van de operatieassistent tegenover je kan zitten.”
Wees extra alert bij maag-darmklachten bij autisme
Volwassenen met autisme of veel autismekenmerken hebben vaker last van maag-darmklachten, aldus Eva Warreman. Hier komen ook vaak psychologische klachten bij kijken. “We moeten alert zijn op deze klachten, juist omdat deze mensen dit soms moeilijk kunnen uiten.”
Pijn bij handartrose op groepsniveau stabiel over de tijd
Over de ontwikkeling van pijn bij handartrose is nog veel onduidelijk. Coen van der Meulen identificeerde drie verschillende pijntrajecten. “Als we kunnen inschatten of de pijn stabiel zal blijven of mogelijk zal verbeteren, is dat een geruststellende boodschap.”
Mediterraan eetpatroon heeft positief effect bij melanoom
Laura Bolte deed onderzoek naar het effect van het eetpatroon van een patiënt met gevorderd melanoom op immunotherapie. “Het volgen van een mediterraan voedingspatroon kreeg een hoge score en een patroon met meer bewerkt voedsel, rood vlees en frisdrank een lage.”
Leidende rol voor reumatoloog bij kosteneffectief inzetten b/tsDMARDs
Een team van experts binnen de reumatische aandoeningen, waaronder Céleste van der Togt, formuleerde samen verschillende aandachtspunten die reumatologen kunnen helpen bij het kosteneffectief voorschrijven van b/tsDMARDs in de dagelijkse praktijk.
Zo betrek je patiënten beter bij reuma-onderzoek
Hoe kunnen de bijdragen van reumatische patiënten beter gekoppeld worden aan de behoeftes van onderzoekers op dit gebied? Casper Schoemaker geeft enkele praktische aanbevelingen: “Kijk naar de specifieke kwaliteiten en kennis van deze patiënten.”
Ongebaande paden bij artritis psoriatica
Het promotieonderzoek van Michelle Mulder richtte zich op het optimaliseren van diagnostiek, monitoring en behandeling bij PsA. “Wat mij erg verbaasde, is dat we eigenlijk niet goed weten wat de juiste eerstelijnsbehandeling is.”
Voorspelmodel voor heupartrose
Kunnen we over een aantal jaar voorspellen wie heupartrose krijgt en wie niet? Als het aan orthopeed Rintje Agricola ligt wel. Daarom zette hij het World COACH consortium op. “Samenvoegen van gegevens uit cohortstudies geeft inzicht welke variabelen écht belangrijk zijn.”
Left is right bij refluxklachten
Jeroen Schuitenmaker, in opleiding tot MDL-arts, hoopt dat slapen op de linkerzijde onderdeel gaat worden van leefstijladvies bij refluxklachten. “Mijn onderzoek laat namelijk zien dat hierdoor nachtelijke klachten afnemen.”
Wees alert op hart- en vaatziekten bij COPD
COPD-patiënten hebben een verhoogd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten. “Dit geldt met name voor de periode net na een longaanval”, vertelt dr. Sami Simons, longarts in het Maastricht Universitair Medisch Centrum+.
Hoge deelname drie screeningsprogramma’s kanker
Onderzoekers van Erasmus MC analyseerden hoeveel vrouwen deelnamen aan alle screenings-programma’s voor kanker, en welke factoren hierbij van invloed waren. Kennis over hun deelname aan deze programma’s kan gebruikt worden om de participatie te verbeteren.
Neoadjuvante immuuntherapie effectief bij MMR-deficiënt coloncarcinoom
“Het indrukwekkendst was dat bijna alle patiënten (99%) een pathologische respons hadden. 95% had een complete of bijna complete respons en 67% een pathologische complete respons. Echt een fantastisch resultaat”, zegt internist-oncoloog Chalabi.
Prevalentie treatable traits varieert enorm tussen astma en COPD
De prevalentie van treatable traits varieert enorm bij patiënten met astma, COPD of astma plus COPD. Dit laat een analyse van het NOVELTY-cohort zien op basis van data van wereldwijd meer dan 11.000 patiënten.
Betere uitkomsten bij hartfalen met normale LVEF
Patiënten met hartfalen en een normale LVEF zijn vaker vrouw, hebben minder vaak ischemische hartziekte en betere klinische uitkomsten. Dit blijkt uit een eerste studie naar karakteristieken en klinische uitkomsten van patiënten met hartfalen, waaraan ook het UMCG meedeed.
Lage dosis prednisolon veilig voor oudere RA-patiënten
Oudere patiënten met actieve reumatoïde artritis kunnen veilig een lage dosis prednisolon gebruiken naast reumamedicatie. Dit blijkt uit de GLORIA-studie. “Het aantal bijwerkingen lag wel iets hoger, maar daarbij betrof het voornamelijk milde tot matige infecties”, zegt promovenda Linda Hartman.
Hoger risico op astma door lagere luchtweginfecties op jonge leeftijd
Een meta-analyse op basis van gegevens van meer dan 150.000 Europese kinderen wijst erop dat met name lagere luchtweginfecties geassocieerd zijn met een verhoogd risico op astma en een verminderde longfunctie op de schoolleeftijd.
Behandelen in vroege fase RA verandert ziektebeloop
“Een tijdelijke behandeling met methotrexaat bij patiënten met artralgie die klinisch verdacht zijn voor reumatoïde artritis in wording zorgt voor minder klachten”, zegt promovenda Doortje Krijbolder van LUMC. Dit blijkt uit de TREAT-EARLIER-studie.
Meer tijd en aandacht voor psoriasispatiënt door innovatieve technieken
Aio dermatologie Mirjam Schaap onderzocht met welke technieken de behandeling beter is af te stemmen op de activiteit van psoriasis. “Mogelijk kunnen we dan de medicatie verhogen of de patiënt adviseren intensiever te smeren, vóór we met het blote oog zien dat de psoriasis uitbreidt.”
Diagnose basaalcelcarcinoom mogelijk zonder biopt
Bij ruim 65% van de patiënten in de experimentele groep was de onderzoeker met OCT zeker van de diagnose en kon een biopt vermeden worden. Dermatoloog Klara Mosterd: “Een verrassend hoog percentage, waarmee het inzetten van OCT ook kosteneffectief bleek.”
Jaarlijks screenen bij hoog risico alvleesklierkanker blijkt zinvol
“Na vijf jaar was 32% van de patiënten met alvleesklierkanker in dit screenings- programma nog in leven. In de algemene bevolking is de vijfjaarsoverleving bij alvleesklierkanker 5 tot 10%”, aldus arts-onderzoeker Derk Klatte.
‘Stilzitten is geen optie’
Marjolein Drent, als longarts gespecialiseerd in zeldzame longaandoeningen, nam begin juni afscheid van de patiëntenzorg. Maar met pensioen gaat zij nog lang niet.
Samen werken aan preventie dermatologische bijwerkingen kanker
“Met hoofdhuidkoelingen kun je haaruitval bij chemotherapie verminderen, met koelingen van de handpalmen en voetzolen rem je hand-voetsyndroom en nagelafwijkingen”, aldus onco-dermatoloog Annemie Galimont.
Hoe gezondheidsvaardig is de reumapatiënt?
“De achtergrond van de reumapatiënt kunnen we niet veranderen, maar we kunnen wel proberen onze zorgverlening aan te passen”, zegt promovendus Mark Bakker. Hij onderzoekt de rol van gezondheidsvaardigheden in de reumatologische praktijk.
Belangrijke rol voor EGFR-TKI’s bij betere overleving longkanker
“Ons onderzoek laat zien dat de beschikbare eerstelijnsbehandelingen echt een enorme impact hebben op de overleving van stadium IV NSCLC-patiënten met een EGFR-mutatie”, aldus onderzoeker Mieke Aarts (IKNL) en radioloog Deirdre Ten Berge (Erasmus MC).
Hoe roepen we scabiës een halt toe?
Hoe kan het almaar groeiende aantal scabiësbesmettingen worden teruggedrongen? Behalve tijdige behandeling hamert dermatoloog Patrick Kemperman op de saneringsmaatregelen. “Mensen met een scabiësbesmetting moeten hier écht goede en eenduidige uitleg over krijgen. Anders blijven ze elkaar besmetten.”
Hoe groot is het risico op ziekenhuisopname bij COVID-19 voor een reumapatiënt?
Zijn risicofactoren voor ziekenhuisopname wegens ernstige COVID-19, zoals een hogere leeftijd en een hoge BMI, ook van toepassing op patiënten met inflammatoire reumatische aandoeningen? En lopen zij meer risico bij COVID-19 door antireumatische immunomodulerende medicatie?
NGID: uniek landelijk consortium voor huidonderzoek
“Bij NGID staat de patiënt echt centraal. Daarom kijken we behalve naar klinische en moleculaire data ook naar sociale en psychologische aspecten: de mens als geheel”, aldus dr. Marieke Seyger en dr. Rob Vreken. NGID is het 1e landelijke dermatologieconsortium gericht op ontwikkeling en toepassing van hightech biomarkeronderzoek voor 6 inflammatoire huidaandoeningen.
KNO-arts Henk Blom voor drie jaar gastprofessor Universiteit Antwerpen
“Laser-tonsillotomie onder lokale verdoving blijkt een prima oplossing voor een grote groep mensen. Zij hebben minder pijn van de ingreep, zijn sneller weer thuis en aan het werk”, zegt KNO-arts prof. dr. Blom naar aanleiding van een Belgisch-Nederlandse studie.
‘Het is nog niet zeker of digitalisering leidt tot efficiënte, houdbare zorg’
In zijn nieuwe hoedanigheid van bijzonder hoogleraar Health System Innovation wil Huib Cense helpen de kwaliteit van zorg verder te verbeteren. “Ik zie het als een opdracht voor mezelf om twee werelden, de geneeskunde en economie/bedrijfskunde, bij elkaar te brengen. We kunnen van elkaar leren.”
Samenwerking neurovasculaire teams LUMC en HMC leidt tot snellere zorg op juiste plek
“Voor mensen met een herseninfarct is het belangrijk dat zij zo snel mogelijk op de juiste plek behandeld worden”, zegt Ellis van Etten, neuroloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Om dit mogelijk te maken hebben het LUMC en Haaglanden Medisch Centrum (HMC) de krachten gebundeld.
Welke impact heeft LAS op wachtlijsten longtransplantatie?
In 2014 is in Nederland de Lung Allocation Score (LAS) in gebruik genomen. “Onderzoek naar deze score laat zien dat de kans om een longtransplantatie te ondergaan groter is geworden voor patiënten met longfibrose”, aldus Thijs Hoffman, longarts in opleiding in het St. Antonius en 1e auteur van dit onderzoek.
Stembandproblemen goed te behandelen onder lokale verdoving
De toekomst van de keel-, neus- en oorheelkunde ligt volgens KNO-arts Bas Op de Coul voor een belangrijk deel in de kleinere setting van zelfstandige behandelcentra (ZBC). “Veel behandelingen hoeven niet persé in het ziekenhuis gedaan te worden. Bij stembandproblemen bijvoorbeeld is een groot deel van de klachten inmiddels onder lokale verdoving goed te behandelen.”
Chronisch hoesten: nieuwe inzichten, andere opties voor behandeling
“Voorheen zagen we chronische hoest vooral als onderdeel van een andere aandoening”, zegt longarts Jan Willem van den Berg. “Tegenwoordig zien we het meer als een eigen ziektebeeld, als een aandoening van het zenuwstelsel.” Dit leidt tot een andere benadering. Zo valt ook op te maken uit de richtlijn van de European Respiratory Society (ERS) uit 2020, waaraan Van den Berg meeschreef.
Krachtenbundeling ziekenhuizen voor betere zorg chronisch hartfalen
Steeds meer mensen krijgen chronisch hartfalen. Elf ziekenhuizen in de regio Groot-Rijnmond hebben de handen ineengeslagen voor betere zorg. “Zo hopen we bijvoorbeeld patiënten tijdiger de juiste therapie te kunnen bieden”, zeggen de cardiologen Robert van der Boon en Mireille Emans.
‘Belet met therapeutic drug monitoring resistentie tegen tbc-behandeling’
De helft van de tbc-behandelaren wereldwijd past therapeutic drug monitoring (TDM) toe. UMCG-longarts Onno Akkerman wil een toename. “Want TDM betekent: goede effectiviteit met minimale toxiciteit, waarbij de concentratie van de geneesmiddelen hoog genoeg is om behandelresistentie tegen te gaan.”
Operatie heeft meerwaarde bij chronische rhinosinusitis met neuspoliepen
Patiënten met een chronische neusbijholteontsteking met neuspoliepen hebben een betere levenskwaliteit nadat ze als aanvulling op medicamenteuze behandeling een endoscopische neusbijholteoperatie hebben ondergaan. Dat blijkt uit onderzoek van onder anderen KNO-arts in opleiding Evelijn Lourijsen.
Aanzienlijk minder seroom met andere hechttechniek bij borstamputaties
Seroom is een complicatie bij vrouwen met borstkanker die een borstamputatie of okselklierdissectie hebben ondergaan. Uit het promotieonderzoek van aios Britt ten Wolde blijkt dat seroom tot wel 75% verminderd kan worden met een andere hechttechniek: quilten. “Een simpele techniek waarbij de chirurg de huid onderhuids aan de spierlaag hecht. De gedachte is dat zich zo geen vocht kan verzamelen tussen spierlaag en huid.”