Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Van Mourik: ‘Transkatheter aortaklepvervanging net zo goed geschikt voor oudere als jongere patiënten’
Is deze patiënt gebaat bij vervanging van de aortaklep via de lies? Het antwoord wordt niet bepaald door de kalenderleeftijd van de patiënt, want ouderen ondervinden gemiddeld evenveel voordeel van de ingreep als jongeren. Maar het is de biologische leeftijd die telt, achterhaalde Martijn van Mourik.
Martijn van Mourik is technisch geneeskundige binnen de afdeling Cardiologie van het Amsterdam UMC – locatie AMC. Begin dit jaar promoveerde Van Mourik op een onderzoek naar de transkatheter aortaklepvervanging (TAVI).

TAVI
Hij schetst de aanleiding: “Bij patiënten met aortaklepstenose heeft de TAVI – oftewel vervanging van de aortaklep via de bloedvaten, voornamelijk via de lies – zich in korte tijd ontwikkeld van experimentele tot routinematige behandeling binnen een aantal Nederlandse ziekenhuizen. In 2005 werd de ingreep voor het eerst verricht in ons land. De voornaamste reden was dat een open-hart-operatie te veel risico’s met zich meebracht voor de betreffende patiënt. Maar in de loop der jaren zijn cardiologen en hartchirurgen de TAVI ook gaan uitvoeren bij mensen die minder risico lopen bij een open-hart-operatie.”
Voorspellende factoren
Hij vervolgt: “Met mijn onderzoek wilde ik voorspellende factoren vinden voor uitkomsten en overleving. Welke patiënten zijn het meest gebaat bij een TAVI? Wie hebben minder kans op complicaties en wie meer? Wanneer wordt besloten een patiënt uit die laatste categorie toch een TAVI te laten ondergaan, zou je hem kunnen voorlichten over de te verwachten complicaties.”Van Mourik baseerde zijn onderzoek op een aantal studies, zowel retrospectieve als prospectieve. Hij verzamelde vooral gegevens van toenmalige AMC-patiënten met aortaklepstenose, maar ook data die beschikbaar waren via andere ziekenhuizen, zoals het UMC Utrecht, het UMC Groningen en Engelse en Italiaanse onderzoekscentra. De promovendus inventariseerde onder meer de gezondheid na de operatie en de eventuele comorbiditeit.
Gemiddeld 83 jaar
De belangrijkste resultaten? Van Mourik: “De TAVI is een heel veilige en steeds betere methode om een hartklep te vervangen. De behandeling is net zo goed geschikt voor oudere als jongere patiënten: de gemiddelde leeftijd van de onderzochte patiënten is 83. Het is dus onnodig je te laten leiden door iemands kalenderleeftijd. De uitkomsten zijn wél slechter bij mensen met andere aandoeningen, zoals chronisch longlijden, nierfalen of een slechte pompfunctie van het hart. Dergelijke ziekten bepalen mede de biologische leeftijd, en dát is dus wel een factor om rekening mee te houden.”Wat betekenen deze onderzoeksresultaten voor de klinische praktijk? Van Mourik: “We hebben nu het bewijs dat meer patiënten in aanmerking komen voor deze behandeling. Het gaat niet alleen om ouderen, maar ook om jongeren bij wie tot dusver soms eerder zou zijn besloten tot een open-hart-operatie. In de praktijk nemen we deze verschuiving al waar.”
Beste behandelkeuze
Binnen het Amsterdam UMC zijn inmiddels medische protocollen aangepast. Van Mourik: “Patiënten die maximale zorg nodig hebben, krijgen die vanzelfsprekend. Maar onze afdeling Cardiologie werkt volgens de minimalist approach. We streven naar – als het veilig en verantwoord is – een vroeg ontslag van patiënten en een minimale workflow rondom hen. Onderzoeken als die van mij helpen de verschillende groepen vooraf beter in kaart te krijgen. We krijgen er bijvoorbeeld steeds meer zicht op wie een open-hart-operatie nodig heeft, met de daarbij horende belasting, en wie een TAVI kan ondergaan, waarbij vaak slechts sprake is van plaatselijke verdoving.”