DOQ

Effecten van SGLT2-remming op cardiale en renale parameters

De placebogecontroleerde Empire HF-trial evalueerde de effecten van de SGLT2-remmer empagliflozine bij patiënten met hartfalen met een verminderde ejectiefractie (HFrEF). In JAMA Cardiology verscheen een analyse naar de effecten linkerventrikelvolumes, massa en functioneren en in The Lancet. Diabetes & Endocrinology een analyse van de renale uitkomsten.

In de afgelopen jaren hebben meerdere cardiovasculaire uitkomststudies aangetoond dat natrium-glucose cotransporter 2 (SGLT2)-remmers bij patiënten met type 2-diabetes mellitus (T2DM) de ontwikkeling van hartfalen kunnen voorkomen en de levensduur van patiënten zonder hartfalen kunnen verlengen. In vervolgonderzoek zijn vergelijkbare effecten gevonden bij patiënten met manifest hartfalen.

Het primaire doel was om het effect op het NT-proBNP te onderzoeken. Secundaire eindpunten waren onder meer cardiale biomarkers, functioneren en hemodynamica, metabole en renale parameters, niveau van dagelijks activiteiten en kwaliteit van leven.

(Foto: Pixabay)

Cardiale uitkomsten

Een verkennende post-hoc analyse evalueerde de uitkomsten van 190 patiënten. Van hen had 51,1% ischemische HFrEF en 12,6% had T2DM; de gemiddelde linkerventrikelejectiefractie was 29%. De behandeling met empagliflozine resulteerde in een significante afname van de linkerventrikel eindsystolische volume-index (-4,3 ml/m2; p = 0,04), de linkerventrikel eind-diastolische volume-index (-5,5 ml/m2; p = 0,03) en de linker atriale volume-index (-2,5 ml/m2; p = 0,04) in vergelijking met placebo na 12 weken. Er was geen verandering in linkerventrikelejectiefractie (1,2%; p = 0,32). Deze bevindingen waren consistent tussen subgroepen.

Renale uitkomsten

In de Empire HF Renal-studie zijn de effecten van empagliflozine op het geschatte extracellulaire volume, het geschatte plasmavolume en de gemeten glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) onderzocht bij patiënten met HFrEF. Van de 391 gerekruteerde patiënten werden 120 (31%) willekeurig toegewezen aan empagliflozine of placebo. 105 patiënten (88%) hadden geen diabetes.

Behandeling met empagliflozine resulteerde in een afname van het geschatte extracellulaire volume (gecorrigeerd gemiddeld verschil -0,12 liter; p = 0,00056), het geschatte plasmavolume (-7,3%; p <0,0001) en de gemeten glomerulaire filtratiesnelheid (-7,5 ml/min; p = 0,00010) in vergelijking met placebo. Veranderingen in het vloeistofvolume kunnen een belangrijk mechanisme zijn dat ten grondslag ligt aan de gunstige klinische effecten van SGLT2-remmers.

Vijf van de 60 patiënten (8%) in de empagliflozine-groep en drie van de 60 patiënten (5%) in de placebogroep hadden één of meerdere ernstige adverse events.

Conclusies

In bovengenoemde kleine kortetermijnanalyse ging empagliflozine gepaard met een bescheiden afname van het linkerventrikel- en linkeratriumvolume, maar er was geen effect op de ejectiefractie. De andere analyse toonde dat bij HFrEF-patiënten empagliflozine resulteerde in een afname van het geschatte extracellulaire volume, het geschatte plasmavolume en de gemeten GFR na 12 weken. Er moet nader onderzocht worden wat de effecten van SGLT2-remming zijn bij een langere behandelduur.


Referenties: Omar M, Jensen, Ali M, et al. Associations of Empagliflozin With Left Ventricular Volumes, Mass, and Function in Patients With Heart Failure and Reduced Ejection Fraction: A Substudy of the Empire HF Randomized Clinical Trial. JAMA Cardiol. 2021;e206827.doi: 10.1001/jamacardio.2020.6827. Online ahead of print. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33404637/, https://jamanetwork.com/journals/jamacardiology/article-abstract/2774809
Jensen J, Omar M, Kistorp C, et al. Effects of empagliflozin on estimated extracellular volume, estimated plasma volume, and measured glomerular filtration rate in patients with heart failure (Empire HF Renal): a prespecified substudy of a double-blind, randomised, placebo-controlled trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2021;9:106-116. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33357505/, https://www.thelancet.com/journals/landia/article/PIIS2213-8587(20)30382-X/fulltext

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?