DOQ

Repo­neren of niet repo­neren, dat is de vraag

Reponeren van de pols is een pijnlijke en tijdrovende klus op de SEH. Hoe zinvol is die ingreep bij patiënten bij wie de chirurg een week later die botdelen toch aan elkaar schroeft? Voor een wetenschappelijk antwoord op deze vraag startte arts-onderzoeker Bas Derksen onlangs de RECORDED studie.

Je zit op je fiets en zoeft met een aangename snelheid over de weg. Eén moment van onoplettendheid en dan is het gebeurd. Je smakt tegen het asfalt en onmiddellijk voel je een stekende pijn in je rechter pols. Dat je hand een onnatuurlijke hoek maakt met je onderarm doet het ergste vermoeden. De röntgenfoto op de spoedeisende hulp bevestigt je vermoeden: een gebroken pols of nauwkeuriger gezegd: een breuk in je spaakbeen. Eén troost: je bent niet de enige die dit overkomt; jaarlijks belanden in Nederland zo’n 26.000 mensen op de SEH met een gebroken pols.

“Het reponeren is een behoorlijk pijnlijke ingreep”

Arts-onderzoeker Bas Derksen

Alleen bij complexe breuken

“Bij een polsbreuk zijn de gebroken botdelen meestal ten opzichte van elkaar verschoven”, weet Derksen mede op basis van zijn eerdere ervaring als assistent chirurgie. “In het verleden bestond de standaardbehandeling bij veel polsbreuken daarom uit het zo goed mogelijk weer op hun oorspronkelijke plaats brengen van de botdelen, het zogeheten reponeren. Daarna werd de pols ingegipst om de botdelen aan elkaar te laten groeien. Alleen bij complexe breuken werd de patiënt verwezen voor een operatie. Dan zet de chirurg de botdelen met schroeven en/of plaatjes op de juiste manier aan elkaar.”

Toename van polsoperaties

De afgelopen jaren is uit diverse studies gebleken dat opereren ook bij minder complexe polsbreuken beter is. Derksen: “Zonder operatie ontstaan er op termijn gemiddeld meer klachten. Vaak doordat de botdelen in de weken na het reponeren weer iets van elkaar verschuiven. Bovendien duurt het zonder operatie langer voordat de patiënt de pols weer als vanouds kan gebruiken.” Dit nieuwe inzicht heeft inmiddels geleid tot een toename van het aantal polsoperaties wegens een breuk. Wat echter – mede uit gewoonte – (nog) niet is veranderd, is dat de pols op de SEH standaard wordt gereponeerd. “De vraag is hoe zinvol het is de pols op de SEH te reponeren als een week later de chirurg de botdelen alsnog aan elkaar schroeft,” formuleert Derksen de centrale vraag van het promotieonderzoek waarmee hij recent is gestart. “Daarbij moet je weten dat het reponeren een behoorlijk pijnlijke ingreep is, ondanks lokale verdoving. Bovendien kost het reponeren de nodige tijd en menskracht; beide schaars op de SEH.”

“Bij één onderzoeksgroep wordt de gebroken pols op de SEH alleen in het gips gezet”

RECORDED studie opgezet

Om zijn onderzoeksvraag van een wetenschappelijk onderbouwd antwoord te kunnen voorzien, heeft Derksen samen met zijn begeleider, traumachirurg Niels Schep, de RECORDED studie opgezet. “Hierbij verdelen we ruim 130 patiënten met een polsbreuk die in aanmerking komen voor een operatie in twee groepen. Bij de ene groep vindt als vanouds reponeren van de pols op de SEH plaats, bij de andere groep niet. Bij die laatste groep wordt de gebroken pols op de SEH alleen in het gips gezet. Dit om de breuk tot de operatie te stabiliseren en zo de pijn te verminderen. We laten beide groepen patiënten pijndagboekjes bijhouden vanaf de behandeling op de SEH. Na de operatie houden de deelnemers ook een jaar lang bij hoe het functieherstel van de pols verloopt.”

“Het ziekenhuis kan met het weglaten van het reponeren naar verwachting tijd, geld en menskracht besparen”

Stichting BeterKeten

Om een beetje tempo te kunnen maken, heeft Derksen, zelf werkzaam in het Maasstadziekenhuis, ook de andere 5 ziekenhuizen van de stichting BeterKeten (Albert Schweizer Ziekenhuis, Erasmus MC, Franciscus Gasthuis & Vlietland, IJsselland ziekenhuis, Ikazia ziekenhuis) betrokken bij de studie. “Dat betekende eerst een jaar lang alle ziekenhuizen langs om afspraken te maken hoe zij de studie-opzet het beste kunnen integreren in hun dagelijkse praktijkvoering van de SEH.” De inclusie van patiënten verloopt inmiddels voorspoedig en Derksen hoopt over een kleine twee jaar de uitkomsten van het onderzoek wereldkundig te kunnen maken. “Onze hypothese is dat het weglaten van het reponeren bij patiënten die een week later geopereerd worden, de patiënten minder pijn oplevert en hen minder tijd op de SEH kost. Het ziekenhuis kan met het weglaten van het reponeren naar verwachting tijd, geld en menskracht besparen.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe naar de EHH

Een oudere obese vrouw presenteert zich op de Eerste Hart Hulp vanwege dyspnoe. Die begon twee weken geleden en was aanvankelijk inspanningsgebonden, nu ook bij platliggen. Ze plast nog maar kleine beetjes sinds drie dagen. Wat is uw diagnose?

Casus: patiënt met progressieve inspanningsdyspneu

Een patiënt presenteert zich met progressieve inspanningsdyspneu. Voorheen was hij in staat om zonder klachten te tennissen, nu ervaart hij kortademigheid bij stevig doorwandelen. Er is geen sprake van hoesten, sputumproductie of koorts. Wat is uw diagnose?

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Cultuur­sensitieve zorg in de praktijk: lessen van Mammarosa

Taal- en cultuurverschillen kunnen de communicatie met zorgverleners flink bemoeilijken. Stichting Mammarosa biedt hierin uitkomst. Samia Kasmi vertelt hoe belangrijk cultuursensitieve communicatie is, en hoe artsen hierin het verschil kunnen maken.

‘Er is een trend naar meer visuele informatie’

“Voor patiënten blijkt de juiste toedieningsroute van een geneesmiddel niet altijd vanzelfsprekend te zijn”, vertellen Yara Mangindaan en Nike Everaarts-de Gruyter. Zij hielpen medicijnpictogrammen te ontwikkelen die ondersteunen bij goed gebruik van geneesmiddelen.

Werkbereidheid bij een crisis niet vanzelf­sprekend

Ziekenhuizen kunnen tijdens een crisis niet blind vertrouwen op hun personeel, concluderen Dennis Barten en Lindsy Engels. Werkbereidheid hangt sterk af van verschillende factoren. “Het is belangrijk om te ontdekken wat nodig is om voor te bereiden op crisissituaties.”

Casus: man met dysfonie­klachten

Een 42-jarige man komt op uw spreekuur met dysfonieklachten, twee maanden geleden ontstaan in een periode van veel hoesten. Aan het einde van de dag worden de klachten erger en het is lastig om een lang gesprek te voeren. Wat is uw diagnose?

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”