DOQ

Marten Dooper

Na een studie biologie/biochemie aan de toenmalige Katholieke Universiteit Nijmegen en een promotietraject aan de Rijksuniversiteit Groningen besloot ik halverwege de jaren negentig mijn aandacht te verleggen van het doen van medisch wetenschappelijk onderzoek naar het schrijven over medisch wetenschappelijk onderzoek. Dat doe ik sindsdien met veel plezier voor diverse opdrachtgevers waaronder medische vakbladen, websites en diverse dagbladen.
Daarbij ben ik niet alleen geïnteresseerd in het heden maar ook in het (medische) verleden. Dat laatste mondde onder andere uit in het boek 'Van pleister tot kunstnier', een reis naar de oorsprong van 28 medische verworvenheden.

Artikelen van Marten Dooper

Nog veel hidra­denitis suppurativa-patiënten zijn niet gediag­nosti­ceerd

Met ruim 2% is de prevalentie van hidradenitis suppurativa hoger dan eerder gedacht. Silke Bouwman vond dat de huidaandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd én samenhangt met leefstijl. “Gemiddeld duurt het een jaar of zeven voordat de diagnose wordt gesteld.”

‘Extra ogen die over je schouder meekijken’

Gebruik van een algoritme bij colonoscopie leidt tot detectie van wel 40% meer poliepen dan zonder assistentie van het algoritme. Het houdt je bij de les, vertelt Michiel Maas. “Het is alsof er iemand over je schouder meekijkt en steeds vraagt: ‘Heb je dat gezien?’”

Minder kilo’s, scherper van geest

Amanda Kiliaan vond dat bariatrische chirurgie niet alleen een effectieve manier om af te vallen is, ook de cognitie verbetert er langdurig door. “Mensen gaven aan dat ze het gevoel hadden dat ze ‘scherper’ waren. Ook was er sprake van minder depressieve symptomen.”

Waarde lokale behandeling longoligo­metastasen van darm­kanker onduidelijk

Het klinisch nut van de lokale behandeling van een beperkt aantal uitzaaiingen in de longen bij patiënten met darmkanker is onduidelijk, constateert Martijn van Dorp. “Lokale behandeling van deze patiënten zou eigenlijk in studieverband moeten gebeuren.”

Onderzoek naar vroege miskramen kan NIPT en IVF verbeteren

70% van alle vroege miskramen zijn het gevolg van genetische afwijkingen in het embryo, ontdekte Masoud Zamani Esteki. Deze kennis kan zowel de NIPT als de keuze van embryo’s voor IVF verbeteren. “Je kunt zien of de genetische afwijking ook in de foetus aanwezig is.”

Sekseverschillen in behandeleffectiviteit bij artritis psoriatica

Vrouwen met artritis psoriatica reageren anders op een behandeling met een TNF-alfa remmer dan mannen. Dit kan uiteindelijk leiden tot een meer gepersonaliseerde behandeling, stellen Irene van der Horst-Bruinsma en Pasoon Hellamand.

Ademtest moet diagnostiek bij CMI vergemakkelijken

Chronische maag-darmischemie (CMI) is een relatief zeldzame aandoening. De ontwikkeling van een nieuwe test moet de diagnostiek van CMI gemakkelijker maken en daardoor versnellen, leggen Desirée Leemreis-van Noord en Eva Bocharewicz uit.

Blaaskanker­zorg niet in ieder ziekenhuis hetzelfde

De zorg voor patiënten met blaaskanker verschilt tussen Nederlandse ziekenhuizen. Dit leidt soms tot verschillen in oncologische uitkomsten, constateerde Lisa van Hoogstraten. “Een deel van de patiënten is mogelijk een levensverlengde behandeling is onthouden.”

Praktische hand­leiding over ziekte van Morbihan

Om hun collega’s te helpen de zeer zeldzame ziekte van Morbihan te herkennen en te behandelen, plozen dermatologen Esther van Zuuren en Mireille van der Linden alle wetenschappelijke publicaties over de aandoening uit. “De ziekte van Morbihan is een diagnose bij uitsluiting.”

De urologie – en dus de uroloog – verandert

Toenemende superspecialisatie en een andere indeling van de medische specialismen maken dat de uroloog zoals we die nu kennen over een jaar of 15 waarschijnlijk niet meer bestaat. Michael van Balken, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Urologie, geeft uitleg.

Er valt wat te kiezen bij een blindedarm­ontsteking

Dat bij een blindedarmontsteking een snelle operatie de enige en beste behandeloptie is, is een achterhaald idee. Antibiotica kunnen bij een ongecompliceerde blindedarmontsteking de operatie uit- of vaak zelfs afstellen, legt onderzoeker Jochem Scheijmans uit.

Benader oudere patiënt met dikkedarmkanker multidisciplinair

Tot voor kort werden oudere patiënten met dikkedarmkanker geacht een intensieve behandeling niet aan te kunnen. Stijn Ketelaers laat zien dat dit beeld inmiddels is gekanteld. “We moeten breder kijken dan alleen naar de mortaliteit en morbiditeit.”

Mannen met Klinefelter syndroom bovengemiddeld gediscrimineerd

Een op de vijf mannen met Klinefelter syndroom ervaart discriminatie, constateert Sebastian Franik. “Het is zaak de mannen met Klinefelter – en ook hun ouders – voor te lichten en voor te bereiden op de mogelijke sociale gevolgen van de aandoening.”

Repo­neren of niet repo­neren, dat is de vraag

Reponeren van de pols is een pijnlijke en tijdrovende klus op de SEH. Hoe zinvol is die ingreep als de chirurg een week later die botdelen aan elkaar schroeft? Bas Derksen: “Het ziekenhuis kan naar verwachting tijd, geld en menskracht besparen.”

Kwaliteits­verbeter­ingen van de prostaat­ectomie

Een kwaliteitsverbeterprogramma bij het Prostaatkankernetwerk Nederland heeft geleid tot diverse verbeteringen van de prostaatectomie, vertelt Hans Veerman. “Met een 3-D model van de prostaat konden urologen beter aangeven of een zenuwsparende operatie mogelijk was.”

Pas op! Je artritis psoriatica gaat op­vlammen

Jolanda Luimen en Ilja Tchetverikov ontwikkelen een digitale assistent die de plotselinge opvlammingen van artritis psoriatica al in een vroeg stadium signaleert en de patiënt waarschuwt. “De patiënt krijgt een signaal van de app en kan vervolgens maatregelen nemen.”

Kleur bekennen in de zorg

Elke zorgverlener heeft een set aan drijfveren bij het uitvoeren van hun werk. Inzicht in die drijfverenprofielen kan bijdragen aan een betere werksfeer en meer werkplezier, stelt het boek ‘Who Cares?’ Susanne Mulder heeft hier ervaring mee opgedaan in haar vakgroep.

‘Ik ben blij met het medi­cali­seren van obesitas’

Kinderendocrinoloog Edgar van Mil is blij dat obesitas inmiddels wordt beschouwd als een ziekte. Het behandelen van kinderen met overgewicht noemt hij maatwerk. “Ik denk niet dat een tiener de gevolgen van een maagverkleining kan overzien.”

Geslachts­bevestigende ingrepen tegenwoordig meer op maat

Bij geslachtsbevestigende interventies is het tegenwoordig mogelijk de uitkomst af te stemmen op de wensen van de persoon. Tim van de Grift: “De zorgvrager is nu meer betrokken bij de afweging tussen de wensen en het risico op complicaties dat iemand bereid is te nemen”

‘Familie­onderzoek’ naar naweeën van behandeling kinderkanker

Broer Julius Heemelaar – cardioloog in opleiding – en zus Steffie Heemelaar – gynaecoloog in opleiding – identificeerden samen een potentiële voorspeller voor de afname van de hartfunctie tijdens de zwangerschap.

Ook gecombineerde N=1 studies leveren betrouwbaar bewijs

Als het niet mogelijk is de waarde van een therapie te onderzoeken in een randomised clinical trial (RCT), bijvoorbeeld doordat de betreffende aandoening zeer zeldzaam is, dan biedt een gecombineerde N=1 studie een goed alternatief, zo toonde Bas Stunnenberg aan.

‘Iedereen is wilsonbekwaam, totdat…’

Rozemarijn van Bruchem stelt dat zorgverleners te alle tijde zorgvuldig de wilsbekwaamheid van patiënten moeten nagaan. “Het laten navertellen is in de praktijk een uitstekend middel om na te gaan of de patiënt wilsbekwaam is ten aanzien van het betreffende onderwerp.”

Ondervoeding bij ouderen vaak onbekend, onbehandeld en onbelicht

Een kwart van de Nederlandse ouderen loopt een hoog risico op ondervoeding en 3% is daadwerkelijk ondervoed, constateert Emiel Hoogendijk. “Vooral preventie van ondervoeding van thuiswonende, alleenstaande ouderen is een lastige klus.”

Patiënt met multi­morbi­diteit raakt overzicht kwijt

De ziekenhuiszorg voor mensen met multimorbiditeit is versnipperd. Dit kost zowel de zorgverlener als de patiënt veel tijd, overdiagnostiek, overbehandeling, onvoorziene medicijninteracties en/of tegenstrijdige leefstijladviezen. “Specialismen zouden samen op de poli naar de patiënt kunnen kijken.”

Meer mogelijk met MRI

Radioloog Marion Smits heeft een duidelijk doel voor ogen: tumordiagnostiek uitsluitend op basis van beeldvorming. “Mijn recente benoeming tot Medical Delta-hoogleraar geeft me een extra steuntje in de rug bij het bereiken van dit doel.”

Even plassen volstaat om blaaskanker uit te sluiten

Een urinetest, ontwikkeld in het Erasmus MC, is in staat blaaskanker uit te sluiten bij mensen met hematurie. Dat scheelt het uitvoeren van cystoscopieën, stelt uroloog Joost Boormans. “De urinetest heeft een negatief voorspellende waarde van 99%.”

Betere uitkomst voor oudere patiënten

Multimodale prehabilitatie geeft minder complicaties en een kortere ligduur bij oudere patiënten met colorectaal carcinoom. Arts-onderzoeker Thea Zonneveld-Heil: “Ons onderzoek laat zien dat prehabilitatie gemiddeld één complicatie per vier patiënten voorkomt.”

Algoritme ver­gemakke­lijkt vroegtijdig opsporen leverkanker

Het Erasmus MC gebruikt sinds kort de GAAD-score bij het monitoren van mensen met levercirrose. “De voorspellende waarde van deze score is hoger dan de combinatie van echo en AFP-waarde,” stelt MDL-arts Rob de Man.

Fibromyalgie zit tussen de oren: het gesensi­tiseerde brein

Een internationale groep onderzoekers, waaronder de Nederlandse psycholoog Rinie Geenen, schetst een verklaringsmodel voor fybromyalgie. “Wij hebben de biomedische en psychologische kijk op fibromyalgie met elkaar verbonden.”

Medical Delta verbindt medische en technologische domein

Recentelijk zijn acht ‘Medical Delta hoogleraren’ geïnaugureerd. Zij verbinden het medische en technische domein. Voorzitter Frank Willem Jansen schetst een beeld van dit samenwerkingsverband. “Medical Delta is een warenhuis waarin verschillende winkeltjes zijn gevestigd.”

Vrouwen en mannen nu even snel doorverwezen naar reumatoloog

Vrouwen en mannen worden nu even snel doorverwezen naar de reumatoloog; 30 jaar geleden moesten vrouwen ruim vier weken langer wachten dan mannen. “In de afgelopen decennia is er gelukkig steeds meer aandacht gekomen voor het belang van vroege verwijzing”, zegt arts-onderzoeker Van Dijk.

Online vragenlijst Reuma: weg naar vroegere diagnose

“Is de online vragenlijst Reuma geschikt om onderscheid te maken tussen mensen bij wie zeer waarschijnlijk sprake is van een reumatische aandoening en mensen bij wie dit niet zo is? Dat kan leiden tot een gericht advies tot huisartsbezoek of doorverwijzing naar de 2e lijn”, zegt reumatoloog Knevel.

Cutane leishmaniasis mogelijk endemisch in Nederland

Door de klimaatverandering kan leishmaniasis in de nabije toekomst endemisch worden. Dat stimuleert de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en vaccins, hoopt hoogleraar huidinfecties De Vries. “De techniek van vaccins op basis van mRNA liet recent zien een game changer te zijn.”

Biologicals bij ernstige psoriasis ook in praktijk effectief

“In de dagelijkse praktijk zijn biologicals weliswaar iets minder effectief dan in de registratiestudies, maar toch in staat bij veel patiënten de ziektelast fors te verminderen”, aldus aios Marloes van Muijen. Het is nu tijd voor dosisreductie-strategieën.

Kunstmatige alvleesklier veel­belovend na totale pancrea­tecto­mie

“Is de kunstmatige pancreas ook een optie voor mensen die als gevolg van een totale pancreatectomie moeilijk in te stellen insuline-afhankelijke diabetes hebben?”, vroeg arts onderzoeker Charlotte van Veldhuisen zich af.

Colonsonde: alternatief voor stoma bij extreme obstipatie

Bij mensen met extreme, onbehandelbare obstipatie was tot nu toe het aanleggen van een permanent ileostoma de enige optie. MDL-arts Lennard Gilissen biedt een minder invasief alternatief: colonspoeling via een percutane sonde.

Zeldzame reumatische ziekten verdienen meer aandacht

Ruim 12.000 mensen in Nederland hebben een zeldzame reumatische ziekte. “Zij hebben vaak te maken met diagnostische vertraging en een beperkt aantal medicijnen geregistreerd voor de behandeling van hun aandoening.” Hoogleraar reumatologie Jaap van Laar vertelt hoe Stichting ARCH en consortium DRIMID dit willen veranderen.

‘Goed communiceren? Blijf kritisch reflecteren’

“Vraag je patiënt aan het einde van het consult: ‘Wat neemt u nu mee naar huis als boodschap? Want ik wil graag weten of ik alles goed heb uitgelegd’”, tipt promovenda en reumatoloog Laura Kranenburg-van Koppen.

Endel­darm­kanker: nieuwe resectie­techniek laat darmwand intact

“Een nieuwe, meer patiëntvriendelijke techniek om de tumor of het voorstadium daarvan te verwijderen is endoscopische intramusculaire dissectie. Hierbij verwijder je de tumor door tussen de longitudinale en circulaire spierlaag door te snijden”, aldus MDL-arts Jurjen Boonstra.

Plantaardig dieet verlaagt ziekte­activiteit bij reuma­toïde artritis

“Leefstijlfactoren als weinig bewegen, roken, veel stress en vooral ongezonde voeding verhogen de kans op reumatoïde artritis”, zegt reumatoloog en hoogleraar Dirkjan van Schaardenburg. Uit de studie Plants for Joints blijkt een plantaardig dieet de ziekteactiviteit significant te kunnen verlagen.

Handeczeem: welke invloed heeft de leefstijl hierop?

Wat is de prevalentie van handeczeem en in hoeverre zijn leefstijlfactoren hierop van invloed? “Zowel roken, chronische stress als obesitas zijn positief geassocieerd met het hebben van handeczeem”, aldus arts-onderzoeker Laura Loman van UMC Groningen.

Zoektocht naar factoren die progressie Barrett slokdarm voorspellen

Vanwege een verhoogd risico op adenocarcinoom in de slokdarm staan mensen met Barrett slokdarm onder medische controle. Arts-onderzoeker Esther Klaver ging op zoek naar factoren die laag- en hoogrisico-patiënten van elkaar kunnen onderscheiden.

Educatie voor ontslag uit ziekenhuis maakt stoma­patiënten veel zelfstandiger

“Het percentage patiënten met een stoma dat dagelijkse thuiszorg nodig had daalde na de educatie van 80 naar 50 procent”, blijkt uit het promotieonderzoek van chirurg i.o. Tina van Loon.

AI inzetten om respons op behandeling alvlees­klier­kanker te beoordelen

Boris Janssen: “Het algoritme kan met hoge betrouwbaarheid kankercellen in het preparaat herkennen.”

Zoektocht naar goed meet­instrument ziekte­activiteit bij perifere SpA

De meetinstrumenten DAPSA, PASDAS en ASDAS zijn niet bruikbaar om in de kliniek ziekteactiviteit te meten bij perifere Spondyloartritis, concludeert Esther Beckers. “De patiënt zou, afhankelijk van het gebruikte meetinstrument, het risico lopen op over- of onderbehandeling.”

Zorgpad voor aanpak schimmelnagels gewenst

Schimmelnagels zijn een ‘kleine kwaal’, maar ze kunnen veel ongemak veroorzaken. Bij sommige patiënten is echt behandeling nodig. Dermatoloog dr. Annemie Galimont constateert een hiaat in de afspraken over de aanpak van schimmelnagels. Zij heef het voortouw genomen om tot een landelijk, interdisciplinair protocol te komen.

Serrated polyposis syndroom: hoe te voorkomen dat je de diagnose mist?

Serrated polyposis vormt een verhoogd risico op darmkanker. Anders dan Lynch, FAP en MAP, is serrated polyposis niet via een genetische test op te sporen. De diagnose wordt dan ook regelmatig gemist, constateert MDL-arts Yasmijn van Herwaarden. Zij deed onderzoek om meer zicht te krijgen op de zorgvuldigheid van de diagnostiek van SPS.

Laser­behande­ling moet betere prognose geven bij niet-operabel glio­blastoom

Patiënten met een glioblastoom bij wie geen (volledige) operatie mogelijk is, hebben met een levensverwachting van ongeveer een half jaar een zeer ongunstige prognose. Laserablatie van de tumor verbetert mogelijk hun vooruitzicht. Dit moet blijken uit een zes jaar durende, landelijke studie die dit jaar is gestart. Een interview met neurochirurg Mark ter Laan.

Kwetsbaarheid oudere patiënt belangrijk bij behandelkeuze BCC

Basaalcelcarcinoom (BCC) komt vooral voor bij ouderen. De kwetsbaarheid en levensverwachting verschilt flink per patiënt. Dermatoloog i.o. dr. Marieke van Winden beschrijft in haar proefschrift hoe je hiermee in de spreekkamer rekening kunt houden, bij het bepalen van de behandeling. “We streven ernaar een optimale balans te vinden tussen over- en onderbehandeling.”

Zó voorkom je dat jeugd­reuma­patiënt metho­trexaat associeert met misselijk­heid

Methotrexaat is een belangrijk medicijn tegen jeugdreuma, maar het maakt ongeveer de helft van de kinderen flink misselijk. Hoe zorg je ervoor dat de patiënt het toch inneemt? Kinderreumatoloog/-immunoloog Ellen Schatorjé: “Met variatie in omstandigheden bij de toediening voorkom je conditionering.”

Infecties bestrijden met licht: anti­bacteriële foto­dyna­mische therapie

Fotodynamische therapie (PDT) is een veelbelovende vorm van antimicrobiële behandeling, blijkt uit het promotieonderzoek van Mafalda Bispo. “Heel interessant is bijvoorbeeld dat PDT met de moleculen 1D9-700DX of Vanco-700DX biofilms van de MRSA-bacterie kan openbreken”, zegt de biochemicus.

Kleine stapjes vooruit in kennis over behandeling polymyalgia rheumatica

De meeste patiënten met polymyalgia rheumatica zijn goed geholpen met prednison. Maar wat als dit onvoldoende helpt? Daarover is nog veel onbekend. “Bij de helft van patiënten gezien in de tweede lijn heeft prednison geen of te weinig succes, of heeft de patiënt te veel last van bijwerkingen”, zegt Reumatoloog i.o. Diane Marsman. Zij onderzocht behandelalternatieven.

Op weg naar maatwerk bij atopische dermatitis

Dermatoloog in opleiding Daphne Bakker heeft een algoritme ontworpen voor maatwerk bij de systemische behandeling van atopische dermatitis. “Dit algoritme is gebaseerd op zowel het biomarkerprofiel als de klinische kenmerken van de patiënt.”

Internationale reumatologie-erkenning voor Maarten Boers

Reumatoloog Maarten Boers heeft door het American College of Rheumatology de eretitel ACR-master toegekend gekregen. Hij dankt de carrière-onderscheiding aan zijn verdiensten op het vlak van methodologie en prednison.

‘Ik wil overbrengen dat je een beetje zuinig moet zijn op de huid’

Dermatoloog Christiaan Bakker schrijft columns voor het Friesch Dagblad. Onlangs verscheen een bundeling: Tot op de huid. “Ik denk dat dergelijke anekdotische en positief ingestoken korte verhaaltjes misschien meer bijdragen aan preventie dan verhalen met een waarschuwend vingertje.”

Digitale voorzet­kamer verbetert inname inhalatie­medi­catie bij COPD

Het aantal fouten met medicatie inhaleren neemt bij COPD-patiënten flink af dankzij een digitale voorzetkamer en de daaruit voortvloeiende persoonlijke inhalatie-instructies. “In de OUTER SPACE-studie leidde dit bij patiënten met COPD tot 38% minder fouten”, zegt Job van Boven, hoofdonderzoeker en oprichter van het Therapietrouw Centrum van het UMCG.

De zorg bij psoriasis kan zinniger

Welke concrete verbeteringen zijn nodig en mogelijk in het zorgtraject voor mensen met psoriasis? Want dat het beter kan concludeerde Zorginstituut Nederland al. “Vooral in de samenwerking tussen de eerste en tweede lijn kunnen nog belangrijke stappen gemaakt worden”, denkt dermatoloog Baerveldt als voorzitter van de richtlijncommissie psoriasis van de NVDV.

Let op genderverschillen bij diagnose en behandeling reumatische aandoeningen

“Uit ons onderzoek komt naar voren dat er bij diverse aspecten van reumatische aandoeningen flinke verschillen bestaan tussen mannen en vrouwen. Ook in de respons op de behandeling blijken er genderverschillen”, vertelt reumatoloog prof. dr. Irene van der Horst-Bruinsma. Ze vertelt over de nieuwe inzichten die haar na aan het hart liggen.

Alvleesklierkanker: nog veel winst te behalen

Alvleesklierkanker veroorzaakt lange tijd weinig klachten. Bij meer dan de helft van de patiënten is de ziekte bij diagnose al uitgezaaid. Het is de kankervorm met de minst gunstige overlevingscijfers. “Het probleem bij de vele studies van de afgelopen jaren is geweest dat die altijd een one size fits all-aanpak hebben gehanteerd”, aldus Internist-oncoloog Wilmink.

Placebo werkt ook als je wéét dat het een placebo is

“Bij veel aandoeningen, variërend van hartaandoeningen tot astma en artritis, is aangetoond dat placebo-behandelingen onderliggende immunologische processen en uitkomstmaten kunnen beïnvloeden”, zegt medisch psycholoog dr. Rosanne Smits. “De uitdaging is nu in de dagelijkse klinische situatie optimaal gebruik te maken van placebo-effecten.”

‘COVID-tenen’ door overactief afweersysteem

“Dat COVID-tenen vaker vóórkomen bij jongeren dan ouderen komt waarschijnlijk doordat het immuunsysteem bij jongeren krachtiger reageert”, vertelt dermatoloog dr. Annemie Galimont, gespecialiseerd in dit onderwerp. “Dat levert zowel een snellere klaring van het virus op als ook een grotere kans op ‘collateral damage’, in dit geval lokale ontstekingen in de huid.”

Laat mannen met inflammatoire artritis hun kinderwens niet onnodig lang uitstellen

Onderzoek geeft inzicht in feiten en cijfers rondom vruchtbaarheid bij mannen met reuma. Zij blijken minder kinderen dan gemiddeld te hebben. “Een deel van de mannen die meededen aan het onderzoek was verdrietig dat zij geen kinderen hadden. Sommigen gaven echter aan bewust te hebben afgezien van het vaderschap vanwege hun aandoening”, vertelt promovendus reumatoloog dr. Luis Perez.

Meer ‘evidence based medicine’ voor behandeling atopisch eczeem

Er is meer overtuigend bewijs nodig om de effectiviteit en veiligheid aan te tonen van bijvoorbeeld lichttherapie en systemische behandelingen bij atopisch eczeem. “Internationale patiëntenregisters kunnen daaraan bijdragen ”, aldus promovenda dr. Mariëlle Vermeulen.

Aromataseremmer beste hormoontherapie bij borstkanker in de overgang

“Van de vrouwen die meer dan driekwart van de tijd een aromataseremmer hadden geslikt, waren er na vijf jaar méér nog in leven: 97,3% tegenover 94,6% van de vrouwen die minder dan een kwart van de tijd een aromataseremmer hadden ingenomen”, vertelt internist-oncoloog prof. dr. Sabine Linn die hier onderzoek naar heeft gedaan.

Zoeken naar de ‘motor’ achter RA: ACPA-producerende B-cellen tot zwijgen brengen

“De B-cellen die ACPAs aanmaken beschouwen we nu als de motor achter het ziekteproces”, zegt reumatoloog-onderzoeker dr. Hans Ulrich Scherer die een VIDI-beurs heeft ontvangen. “Dat maakt het wellicht mogelijk om te zien welke kenmerken van B-cellen voorspellend zijn voor het ontwikkelen van klinische reumatoïde artritis.”

Verwantschap artritis psoriatica en psoriasis vereist betere samenwerking reuma- en dermatoloog

“Het gebruik van de PEST-vragenlijst kan patiëntgerichte samenwerking tussen reumatoloog en dermatoloog vergemakkelijken”, stelt reumatoloog dr. Emmerik Leijten in zijn recente proefschrift.

Verhoogde corticale arousal geeft vrouwen meer risico op vroegtijdig overlijden

Vaker en langer tijdens de slaap bijna wakker worden, vergroot het risico op vroegtijdig overlijden. Cardioloog dr. Dominic Linz: “Verhoogde arousal is niet de oorzaak, maar wel een ‘biomarker’ voor een verhoogd overlijdensrisico. Vervolgens moet je per individu uitzoeken welke factoren hieraan ten grondslag liggen.”

Tattoo poli: tatoeage brengt soms systeemziekte aan het licht

Tatoeages zijn heel populair in Nederland, maar leiden soms tot huidcomplicaties. “Soms is de huidreactie het gevolg van een onderliggende auto-immuunziekte, zoals sarcoïdose, psoriasis of lupus erythematoses”, aldus dermatoloog Sebastiaan van der Bent.

Kans op artrose verhoogd door vitamine K-antagonisten

Langdurig gebruik van vitamine K-antagonisten – antitrombotica – verhoogt de kans op artrose, ontdekten dr. Cindy Boer en haar promotor dr. Joyce van Meurs van Erasmus MC. Kan vitamine K-suppletie een effectieve vorm van preventie zijn tegen artrose?

Online vragenlijst huidaandoeningen bij downsyndroom

Dermatoloog Käthe Noz is gespecialiseerd in huidaandoeningen bij mensen met downsyndroom. Zij startte een online onderzoek hiernaar. “Zo hopen we een betrouwbaar inzicht te krijgen in de prevalentie van dermatologische aandoeningen bij deze mensen.”

Onderbehandeling hypertensie bij ouderen door hardnekkige mythe

Veel ouderen hebben hypertensie en daardoor een verhoogde kans op een beroerte of hartinfarct. Desondanks zijn veel artsen terughoudend met het behandelen van hypertensie bij ouderen. “Die aanpak berust op een mythe”, stelt klinisch geriater Jurgen Claassen.

Anios Tom van der Meer: ‘Invloed hormoonverstorende chemicaliën op obesitas is subtiel’

Hormoonverstorende chemicaliën die we binnen krijgen via voeding, cosmetica en verpakkingen kunnen bijdragen aan het ontstaan en behouden van obesitas. “Maar dit effect is op individueel niveau waarschijnlijk klein”, aldus Anios Tom van der Meer.

Infantiel hemangioom: verwijs en behandel op tijd

Een hemangioom bij kinderen – een aardbeivlek – gaat spontaan in remissie. “Desondanks is in sommige gevallen een behandeling gewenst of zelfs vereist”, aldus dermatoloog dr. Carine van der Vleuten. “Daarbij geldt het motto: verwijs op tijd.”

CanHep-studie: welk effect heeft cannabisolie op leverkanker?

Onderzoekers van het UMCG zijn een onderzoek gestart naar de anti-tumorwerking van cannabisolie bij mensen met leverkanker. Chirurg dr. Maarten Nijkamp: “Als we een klinisch effect waarnemen, willen we meer inzicht krijgen in het werkingsmechanisme.”

Milde koude onvoldoende om bruin vet te activeren

Milde koude is niet genoeg om het bruin vetweefsel bij volwassenen te stimuleren tot vetverbranding. Daarvoor is naast de koude ook spieractiviteit nodig, concludeert Anios interne geneeskunde Michiel Moonen in zijn promotie-onderzoek.

Dr. Visch: ‘Digitaal platform vergemakkelijkt vroege diagnostiek huidkanker’

Huidkanker komt vaker voor dan borstkanker, darmkanker, longkanker en prostaatkanker bij elkaar opgeteld. Tijd voor stevig ingrijpen met het Nationaal Actieplan Huidkanker. Afgezien van dermatologen ligt hier ook een belangrijke taak voor huisartsen en andere medisch specialisten.

Dr. Vehmeijer over huidreconstructie in één procedure: ‘De tien patiënten vertegenwoordigden een breed spectrum’

Plastisch chirurgen van het Radboudumc laten zien dat reconstructie van grote, diepe wonden ook in één keer kan, in plaats van in twee stappen. Ze publiceerden recent de uitkomsten van hun proof of principle-studie in vakblad Cell Tissue Bank.

Dr. Bruin: ‘Bij mensen met NAFLD hebben de lever, het onderhuids vet en het buikvet als het ware de deur wagenwijd openstaan voor SARS-CoV-2’

Onderzoek laat zien waaróm obesitas een risicofactor is voor een ongunstig beloop van COVID-19. Zowel buikvet, onderhuids vet als levervet blijken bol te staan van ACE2-receptoren, de ‘toegangspoortjes’ van SARS-CoV-2 tot cellen.

Arts-onderzoeker Linschoten: ‘Pre-existent ernstig hartfalen verhoogt overlijdensrisico bij hospitalisatie wegens COVID-19’

Vooral ernstig hartfalen is een belangrijke risicofactor op een fatale afloop van COVID-19, andere hart- en vaatziekten slechts zelden. Arts-onderzoeker Marijke Linschoten vertelt over de uitkomsten van haar onderzoek.

Dr. Laan: ‘Het effect van de de-implementatie strategie bleef behouden tot het einde van onze metingen’

Internist i.o. dr. Bart Laan ontwikkelde een de-implementatie strategie voor artsen om onnodige zorg terug te dringen. In pilots paste hij de strategie toe op het terugdringen van onnodig katheter- en infuusgebruik, en op overbehandeling van asymptomatische bacteriurie.

Dr. Van Mulligen: ‘Reumatoloog, onderneem in ieder geval een poging tot RA-medicatie stapsgewijs afbouwen’

Het loont de moeite om RA-medicatie bij lage ziekteactiviteit proberen af te bouwen, zo blijkt uit onderzoek. Na twee jaar was 15% van de patiënten vrij van medicatie in een DMARD-vrije remissie. Maar ook van de overige patiënten bleven de meesten in remissie op minder medicijnen dan voor aanvang van de studie.

‘Arts, laat je zien op social media!’

Wat heb je als arts op social media te zoeken? Heel veel, bepleiten cardioloog dr. Aipassa, dermatoloog dr. Piskin en huisarts i.o. Leenstra. Want social media voorzien in de informatiebehoefte van een groeiende groep patiënten. Dus is het belangrijk dat artsen er betrouwbare informatie delen. Ter overdenking: momenteel komt slechts 4% van de dermatologische informatie op social media van artsen.

Zwangerschap geen obstakel voor medicamenteuze behandeling reumatoïde artritis

Met een paar aanpassingen is het mogelijk de medicamenteuze behandeling van vrouwen met reumatoïde artritis tijdens hun zwangerschap te continueren, toonde arts-onderzoeker Jeroen Smeele samen met dr. Radboud Dolhain aan.