DOQ

‘Waardegedreven zorg zou in het DNA moeten zitten van iedere zorgverlener’

Lagere mortaliteit, minder hartinfarcten, snellere behandelingen, kortere ziekenhuisopnames, betere informatievoorziening voor de patiënt. Werken volgens de principes van waardegedreven zorg levert veel op, blijkt uit de zorguitkomsten van het Hartcentrum van het Catharina Ziekenhuis. Projectleider Daniela Schulz: “Data vormen het fundament van de verbetercyclus die we continu doorlopen.”

De basis van de waardegedreven zorg ligt in de dataverzameling van uitkomsten zoals complicaties en kwaliteit van leven, en van bijvoorbeeld resultaten van benchmarken met andere hartcentra. “We werken daar continu aan,” vertelt Daniela Schulz. “De data geeft ons de informatie die nodig is om verbeteracties te selecteren en in gang te zetten.”
Om dat goed te kunnen doen, werkt het Hartcentrum van het Catharina Ziekenhuis met een commissie Kwaliteit. Dit is een multidisciplinair team bestaande uit een interventiecardioloog, een elektrofysioloog, twee cardiothoracaal chirurgen, promovendi, een manager en Schulz als projectleider. “De commissie komt twee keer per maand bij elkaar om de data te analyseren, de verbetercyclus te bespreken en verbeteracties te selecteren. Vervolgens monitoren we deze verbeteracties, om te zien of ze succesvol zijn.”

“Na een van onze verbeteracties zagen we een lagere mortaliteit en minder hartinfarcten”

Projectleider Daniela Schulz

In shock

Het selecteren op verbeteracties is niet eenvoudig, legt Schulz uit. Soms slaat een behandeling minder goed aan bij een patiënt. Komt dat dan door de zorg die tekortschiet of door de specifieke kenmerken van die ene patiënt? “Bij een patiënt die in shock binnenkomt, erg oud is en bovendien comorbiditeit heeft, is de kans klein dat we diens overlijden of onverwachte complicaties hadden kunnen voorkomen. Daar had een verbetercyclus vermoedelijk niets aan veranderd. We doen daarom altijd zorgvuldig dossieronderzoek, voordat we tot verbeteracties overgaan.”

OPTIMIZE-PCI

Het Hartcentrum werkt al tien jaar volgens waardegedreven zorg. Dat heeft de afgelopen jaren veel opgeleverd. “Een van onze verbeteracties was om laagdrempelig nadilatatie toe te passen bij patiënten na een dotterbehandeling (PCI). In de jaren daarna zagen we een lagere mortaliteit en minder hartinfarcten. Op basis van deze uitkomsten heeft de Nederlandse Hart Registratie (NHR) besloten om ons protocol ook in andere ziekenhuizen te introduceren. Dat multicenter kwaliteitsprogramma, OPTIMIZE-PCI, loopt nu bij elf hartcentra in Nederland.”

“Verbeterde informatievoorziening werkt”

Minder zorgconsumptie

En er zijn meer gunstige uitkomsten, vervolgt Schulz. “We slagen er steeds beter in om ablatiebehandeling uit te voeren als dagbehandeling zodat patiënten na behandeling niet een nacht in het ziekenhuis hoeven te blijven, zoals voorheen het geval was. Voor patiënten is dat prettiger, zij kunnen eerder naar huis. En wij besparen er zorgkosten mee, want een ziekenhuisopname is duur.”

Nóg een voorbeeld. Patiënten komen na een cardiologische interventie regelmatig opnieuw in het ziekenhuis. “Ze krijgen thuis klachten en melden zich op de SEH. Vaak is er dan niets aan de hand, maar zijn ze vooral ongerust. Door hen beter te informeren over eventuele klachten en de duur ervan, komen ze minder snel naar het ziekenhuis. We konden dat met een randomized controlled trial (RCT) aantonen bij patiënten met een bypassoperatie. De behandelgroep bekeek voorafgaand video’s van de Hartstichting over wat een bypassoperatie is en over herstel en gezond leven na een bypassoperatie. Via videoconsulten konden patiënten na ontslag laagdrempelig met vragen terecht bij hun zorgverlener. De controlegroep doorliep het standaard zorgproces. Dat leidde bij de behandelgroep tot minder ongeplande zorgconsumptie en zelfs tot sneller herstel. Verbeterde informatievoorziening werkt dus. We voeren dat nu in onze zorgprocessen in.”

“We zijn waardegedreven zorg aan het verbreden naar de gehele ziekenhuisorganisatie”

Ziekenhuisbreed

Schulz is tevreden over de opbrengst van waardegedreven zorg. Al is dat voor haar geen reden om nu achterover te leunen. “We zijn waardegedreven zorg aan het verbreden naar de gehele ziekenhuisorganisatie. We hebben daarom voor twintig aandoeningen ons programma Waardegedreven zorg opgezet. Dan gaat het om zowel cardiologische aandoeningen als ook  oncologische aandoeningen, en bijvoorbeeld hiv, geboortezorg en obesitas.”

Regionale samenwerking

Duurzame inbedding van waardegedreven zorg in de ziekenhuisorganisatie, dat is wat Schulz voor ogen staat. “Waardegedreven zorg zou in het DNA moeten zitten van iedere zorgverlener. Niet alleen in het ziekenhuis, maar in de gehele regionale zorgketen. Zeventig procent van de hartpatiënten die wij zien, komt van verwijzende ziekenhuizen in de regio. Hoe mooi zou het zijn als je als regio samen data kunt delen, samen verbeteracties kunt organiseren, kortom samen continu de verbetercyclus doorloopt. We hebben hiervoor de eerste stappen gezet. Ik ben ervan overtuigd dat dat leidt tot betere regionale zorg voor onze patiënten.”

Referenties:

  1. van Steenbergen, G. J. From outcome monitoring towards patient value improvement in cardiac care. Technische Universiteit Eindhoven, 2022.
  2. van Veghel, H. P. A. D. Improving cardiovascular disease management by implementing value-based healthcare principles. Technische Universiteit Eindhoven, 2019.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënt met progressieve inspanningsdyspneu

Een patiënt presenteert zich met progressieve inspanningsdyspneu. Voorheen was hij in staat om zonder klachten te tennissen, nu ervaart hij kortademigheid bij stevig doorwandelen. Er is geen sprake van hoesten, sputumproductie of koorts. Wat is uw diagnose?

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Cultuur­sensitieve zorg in de praktijk: lessen van Mammarosa

Taal- en cultuurverschillen kunnen de communicatie met zorgverleners flink bemoeilijken. Stichting Mammarosa biedt hierin uitkomst. Samia Kasmi vertelt hoe belangrijk cultuursensitieve communicatie is, en hoe artsen hierin het verschil kunnen maken.

‘Er is een trend naar meer visuele informatie’

“Voor patiënten blijkt de juiste toedieningsroute van een geneesmiddel niet altijd vanzelfsprekend te zijn”, vertellen Yara Mangindaan en Nike Everaarts-de Gruyter. Zij hielpen medicijnpictogrammen te ontwikkelen die ondersteunen bij goed gebruik van geneesmiddelen.

Werkbereidheid bij een crisis niet vanzelf­sprekend

Ziekenhuizen kunnen tijdens een crisis niet blind vertrouwen op hun personeel, concluderen Dennis Barten en Lindsy Engels. Werkbereidheid hangt sterk af van verschillende factoren. “Het is belangrijk om te ontdekken wat nodig is om voor te bereiden op crisissituaties.”

Casus: man met dysfonie­klachten

Een 42-jarige man komt op uw spreekuur met dysfonieklachten, twee maanden geleden ontstaan in een periode van veel hoesten. Aan het einde van de dag worden de klachten erger en het is lastig om een lang gesprek te voeren. Wat is uw diagnose?

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”

‘Impliciete sturing kan samen beslissen verstoren’

Het proces van samen beslissen kan worden verstoord door onbewuste aansturing op een bepaalde behandeling, aldus Anneleen Timmer en Suzanne Festen. “Misschien gaan veel behandelaars er onbewust vanuit dat de patiënt alles op alles wil zetten om de ziekte te bestrijden.”