DOQ

Huisarts Boekhout: ‘Behandelwensgesprek waarborgt beter handelen naar de wens van de oudere zodra zich wél een crisis voordoet’

Huisartsen, nodig oudere patiënten uit voor een behandelwensgesprek op het moment dat zij nog midden in het leven staan, maar wel al kwetsbaar zijn. Want zo weet je als huisarts precies weet hoe te handelen als er zich op een gegeven moment wél een gezondheidscrisis bij zo’n patiënt voordoet, stelt huisarts Inez Boekhout. Zij vertelt over de pilot behandelwensgesprekken in de regio’s Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer waar ze bij betrokken is.

Ouderen reageren bijna altijd positief als de huisarts hen uitnodigt voor het voeren van een behandelwensgesprek, stelt Inez Boekhout, zelf huisarts in Haarlem. Het idee voor het voeren van zulke gesprekken vloeit voort uit een Dappere Dokters-bijeenkomst in 2015. Het behandelwensgesprek – dat in eerste instantie de naam levensverwachtingsgesprek had – werd daar door de aanwezigen beoordeeld als het beste idee om verder uit te werken. Een financiële ondersteuning van 20 duizend euro van de Landelijke Huisarts Vereniging-kring Noord-Holland Midden volgde en sinds november 2017 wordt het project ook financieel ondersteund door de zorgverzekeraars Zilveren Kruis en Zorg + Zekerheid. Samen met huisarts Jennifer Baars zette Boekhout een training op, waarvan inmiddels 35 huisartsen (en vijftien medisch specialisten) in de regio’s Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer gebruik hebben gemaakt.

Praktisch behandelwensgesprek

“De achterliggende gedachte is te kijken hoe ouderen die al kwetsbaar zijn, in het leven staan”, vertelt Boekhout. “Het uitgangspunt is dus positief. Als huisartsen zijn we de laatste jaren steeds beter getraind in het voeren van levenseindegesprekken. Maar met een behandelwensgesprek willen we nu juist in de periode daarvóór zitten, als iemand al wel kwetsbaar is maar nog midden in het leven staat. Niet op het moment dat ze al ziek zijn, maar juist om te waarborgen dat je beter kunt handelen naar de wens van de patiënt op het moment dat zich een crisis voordoet. Feitelijk is dit hetzelfde als de advance care planning waarvoor onder specialisten ouderengeneeskunde op dit moment belangstelling bestaat”, zegt Boekhout. “We hebben voor ons initiatief dan ook aansluiting gezocht bij de VU in Amsterdam, waar onderzoek plaatsvindt naar de toepassing van advance care planning in de huisartspraktijk. Het gesprek dat een specialist ouderengeneeskunde in het kader daarvan met een oudere voert is echter uitgebreider. Het behandelwensgesprek is een handzame, kortere variant die voor huisartsen toepasbaar is in de praktijk.”

Info delen met HAP en SEH

Essentieel is wel dat de huisarts die het gesprek voert met de patiënt niet de enige is die op de hoogte is van diens behandelwens. “We delen de informatie al met de huisartsenposten en de afdelingen spoedeisende hulp van de ziekenhuizen in onze regio”, vertelt Boekhout, “zodat ook zij bekend zijn met de wensen van de patiënt op het moment dat die daar terechtkomt. We zijn nog bezig om voor elkaar te krijgen dat de informatie ook wordt gedeeld met de medisch specialisten en de ambulancediensten.”

Landelijk bekostigingsmiddel

Op dit moment is het initiatief nog alleen gericht op de regio Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer. “Er zijn natuurlijk op andere plaatsen in het land meer van zulke projecten”, zegt Boekhout. “En als we ons project goed op de rit hebben staan zoeken we graag aansluiting, want het zou natuurlijk het mooist zijn als er uiteindelijk één landelijke methodiek uitkomt en ook één landelijk bekostigingsmodel. Maar ik ben ook nog gewoon huisarts en heb dus niet de tijd om zelf te bewerkstelligen dat dit gebeurt. Hier ligt denk ik een taak voor ZONH, dat erop gericht is domeinoverstijgende samenwerkingen tot stand te brengen en dat in dit kader ook ons heeft geholpen. Maar iedereen mag zich melden op behandelwensengesprekken@gmail.com en dan stuur ik alle documentatie met plezier op”, zegt Boekhout. “We verkeren nog in een projectfase natuurlijk, dus het is altijd mogelijk dat we de methodiek nog gaan bijschaven. Maar dat hoeft niemand tegen te houden om wat er nú is, ook al in andere regio’s toe te passen.”

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Hoe dramaseries artsen kunnen helpen bij morele keuzes

Drie afleveringen van House M.D. of Dexter op een avond kijken, puur voor de ontspanning? Voor zorgprofessionals kan het ook leerzaam zijn. Mediawetenschapper Merel van Ommen onderzocht hoe dramaseries artsen kunnen helpen om beter om te gaan met moreel ingewikkelde situaties.

Onderliggend denkpatroon stuurt voorschrijver bij keuze voor geneesmiddel

Het voorschrijven van geneesmiddelen is een afweging tussen richtlijnen, ervaring en patiëntkenmerken. Indeling in vier voorschrijversprofielen geeft inzicht in de eigen afwegingen. “En het helpt te begrijpen waarom een collega een andere beslissing neemt.”

‘Medicatiebeleid in de laatste levensfase kan beter’

6 op de 10 patiënten in de palliatieve fase krijgt door de huisarts medicatie voorgeschreven die niet langer passend is. Dat blijkt uit een onlangs verschenen factsheet van Nivel en PZNL. “We moeten voorschrijfgewoonten kritisch onder de loep nemen”, zegt Yvonne de Man, senior onderzoeker bij Nivel.

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”