DOQ

Samen beslissen

‘Impliciete sturing kan samen beslissen verstoren’

Het proces van samen beslissen kan worden verstoord door onbewuste aansturing op een bepaalde behandeling, aldus Anneleen Timmer en Suzanne Festen. “Misschien gaan veel behandelaars er onbewust vanuit dat de patiënt alles op alles wil zetten om de ziekte te bestrijden.”

‘Dokters voelen zelf de paradox van samen beslissen in de spreek­kamer’

Samen beslissen kan patiënten tijdelijk veel stress en onzekerheid bezorgen, blijkt uit onderzoek van Inge Henselmans. “Wij staan helemaal achter de beweging van samen beslissen, maar vonden dat er ook oog moest zijn voor de negatieve aspecten ervan.”

Wel of niet opereren bij heup­fractuur: hoe beslis je dat?

Niet opereren van een heupfractuur bij oudere, kwetsbare patiënten bleek eerder al een reële optie. Bart Spaetgens onderzocht hoe de beslissing hiertoe tot stand komt. “De wens van de patiënt speelde in slechts een derde van de gevallen een doorslaggevende rol.”

Gedeelde besluitvorming bij hartoperatie: patiënten- en naasten­perspectieven

Patiënten en familieleden hebben ieder eigen percepties en gedachten over een mogelijke hartoperatie. Het is van belang dat zorgverleners zich daarvan bewust zijn, stelt Milou van Dieën. “Patiënten werden met name beïnvloed door hun eigen dagelijkse functioneren.”

Ouders horen bij het team dat besluit over behandeling

Rosa Geurtzen verdiepte zich in de waarden van ouders, en hoe die meespelen bij complexe medische beslissingen over hun kinderen. “De ene ouder wil zelf meer inbrengen en de ander legt het voortouw bij de arts. Maar niemand wil dat er niet naar hen geluisterd wordt.”

Familie­gesprekken op de IC: zo kan het morgen beter

Artsen kunnen familieleden van IC-patiënten beter betrekken als ze inspelen op hun wensen, concludeerde Aranka Akkermans. Hiervoor geeft ze concrete handvatten. “Artsen vullen intuïtief zelf in hoe de naasten betrokken willen worden.”


Hoe kun je samen beslissen in de zorg bevorderen?

Haske van Veenendaal onderzocht hoe samen beslissen in de zorg bevorderd kan worden. Zorgverleners blijken positief en bovendien lijkt samen beslissen niet meer tijd te kosten. “Ik zou het mooi vinden als clinici het samen beslissen de kern van hun vak maken.”

Keuzehulp osteo­porose helpt bij beslissing over medicatie

Osteoporosepatiënten en hun behandelaren hebben nu de beschikking over een up-to-date keuzehulp bij de beslissing wel of geen anti-osteoporosemedicatie na een fractuur. De onderzoekers benadrukken hierbij de waarde van Samen beslissen.

‘Iedereen is wilsonbekwaam, totdat…’

Rozemarijn van Bruchem stelt dat zorgverleners te alle tijde zorgvuldig de wilsbekwaamheid van patiënten moeten nagaan. “Het laten navertellen is in de praktijk een uitstekend middel om na te gaan of de patiënt wilsbekwaam is ten aanzien van het betreffende onderwerp.”

Een keuzehulp is een middel, geen doel op zich

Regina The van ZorgKeuzeLab wil met haar keuzehulpen het samen beslissen in de zorg ondersteunen. “Artsen zeggen vaak ‘dat doe ik allang’. Maar is dat zo? Bieden ze wel alle opties?”

Samen beslissen: 5 tips voor verbetering

Het proces van samen beslissen lijkt zo simpel maar in de praktijk van alledag worden veel stappen overgeslagen. Wat gaat er mis? Ellen Driever, aios in het Isala Zwolle, promoveerde op dit onderwerp en geeft 5 bruikbare tips.

‘Goed communiceren? Blijf kritisch reflecteren’

“Vraag je patiënt aan het einde van het consult: ‘Wat neemt u nu mee naar huis als boodschap? Want ik wil graag weten of ik alles goed heb uitgelegd’”, tipt promovenda en reumatoloog Laura Kranenburg-van Koppen.

Beter Samen Beslissen: wat is écht belangrijk voor de patiënt?

“Wat artsen nog niet altijd doen, is écht achterhalen wat voor een specifieke patiënt belangrijk is, zodat je de voorliggende keuze in zijn of haar context kunt passen. Dat is ook het moeilijkste van samen beslissen”, denkt gynaecologisch oncoloog Annemijn Aarts.

Begrijpelijk informeren als voorwaarde voor goed behandelen

Meer dan een miljoen berichten zijn al verstuurd vanuit zorginformatieplatform Inforium dat een ongekende groei doormaakt. “Gemakkelijk in gebruik, en we zorgen ook dat alle beschikbare content begrijpelijk is voor álle patiënten. Dat leidt tot efficiënte consulten en behandelingen”, aldus KNO-arts Markus Oei.

‘Zorg­verzekeraars remmen soms “Samen Beslissen” door cardio­loog en patiënt’

De NVVC ontwikkelt tools die “Samen Beslissen” door cardioloog en patiënt ondersteunen. Cardioloog Gideon Mairuhu is erbij betrokken. Tegelijk ziet hij remmende invloed van zorgverzekeraars: “Soms wil een patiënt liever een hartklep via de lies en vergoedt de verzekeraar alleen een openhartoperatie.”

‘Samen Beslissen’ kan beter bij chirurgen en cardiologen

Net als andere specialisten kunnen cardiologen, chirurgen én hun patiënten baat hebben bij ‘Samen Beslissen’. Toch lopen deze disciplines niet voorop. Dirk Ubbink noemt daarom de voordelen: “Patiënten zijn bijvoorbeeld tevredener, ze houden zich trouwer aan de therapie en accepteren eerder complicaties.”

‘Artsen kunnen patiënten explicieter uitnodigen om van samen beslissen een teamgesprek te maken’

Vilans-onderzoeker Ruth Pel en taskforceleider Marleen Hems gaan in op de pilot en training samen beslissen met kwetsbare ouderen in vijf ziekenhuizen, die wordt uitgebreid naar twintig ziekenhuizen. Deelnemers aan de pilot physician assistant William van Aalst en internist-ouderengeneeskunde dr. Didy Jacobsen vertellen wat het hen (en hun patiënten) heeft opgeleverd.

Dr. Van de Pol: ‘Samen met patiënt besloten flink deel van medicatie te schrappen’

Een patiënt die je bijblijft. Een oudere man die benauwdheidsklachten kreeg door de combinatie van medicatie die hij gebruikte, inspireerde kaderhuisarts ouderen dr. Marjolein van de Pol tot haar promotieonderzoek over samen beslissen.

Drs. Wilmer: ‘Vaak zit samen beslissen in subtiliteiten’

Een patiënt die je bijblijft. Veel artsen dénken dat ze goed bezig zijn met ‘samen beslissen’, maar de waarheid is vaak anders. Zo ontdekte ook klinisch geriater drs. Judith Wilmer.





Adem inhouden om hart te beschermen bij protonen­therapie borstkanker

In bestralingskliniek Maastro is voor het eerst een vrouw met borstkanker bestraald met protonen in combinatie met de ‘breath-hold’-techniek. Karolien Verhoeven legt de techniek uit. “Bestraling met protonen is preciezer dan bestraling met fotonen.”

Coronaire functietest ook veilig in niet-gespeciali­seerde centra

Peter Damman toonde aan dat een coronaire functietest veilig is, ook buiten gespecialiseerde centra. Bovendien is de diagnostische opbrengst hoog. “We willen dat de test een vast onderdeel wordt van elke hartkatheterisatie die wordt uitgevoerd vanwege pijn op de borst.”

Operatie niet altijd nodig na chemoradia­tie bij slokdarm­kanker

Berend van der Wilk toonde aan dat actieve surveillance na chemoradiatie bij slokdarmkanker net zo veilig is als direct opereren, mét behoud van overlevingskans. “Er zijn patiënten die een misschien onnodige operatie koste wat kost willen voorkomen.”

Ototoxiciteit: blijvende schade na behandeling van kinderkanker

Robin Diepstraten onderzocht de risicofactoren en de frequentie van voorkomen van ototoxiciteit bij de behandeling van kinderkanker. “Ruim de helft van de onderzochte kinderen ontwikkelde gehoorverlies.”

‘Praat met jongeren over hun alcoholgebruik’

Hanna van Roozendaal verdiept zich al jaren in het drinkgedrag van jongeren. Ze vertelt welke factoren het tij zouden kunnen keren en welke rol de zorgverlener hierin kan spelen. “Oordeelloos praten in de spreekkamer kan het verschil maken.”

Wanneer moet je vermoeidheid bij jeugdreuma aankaarten?

Veel kinderen met jeugdreuma hebben last van vermoeidheid, maar de JAMAR-vragenlijst signaleert dat niet. Anouk Vroegindeweij: “In dit onderzoek hebben we gekeken naar welke relevante vragen wél in de JAMAR zitten en hoe reumatologen die kunnen inzetten.”

‘75-plussers en mensen met COPD of hartfalen meest gebaat bij RSV-vaccinatie’

Koos Korsten onderzocht welke volwassenen het meeste risico lopen op ernstige RSV-infecties. Vooral 75-plussers en mensen met COPD of hartfalen blijken gebaat bij vaccinatie. “Er ligt voldoende basis om te beginnen met vaccineren.”

Nieuwe e-learning versterkt samen­werking in geboortezorg

Rutger Muñoz Brands heeft met de commissie Zwangerschap en Anesthesiologie een e-learning ontwikkeld over de zorg voor zwangeren met obesitas. “Als anesthesiologen en gynaecologen kennis delen, kan dat de obstetrische zorg verbeteren.”

Medicatie bij dialyse is complex: meer ‘nierapothekers’ nodig

Apotheker Ciske van den Oever begeleidt patiënten die dialyseren met hun complexe medicatiegebruik. Een van de uitdagingen is therapietrouw. “Eigenlijk zou elke patiënt met een verminderde nierfunctie een beroep moeten kunnen doen op een ‘nierapotheker’.”