‘Vaccineren sluit prima aan bij de expertise van de apotheker’
Apotheker Maartje Oosterhoff zet tegenwoordig zelf vaccinaties. Ze vindt dat prima passen bij de expertise van apothekers en de mogelijkheden die een apotheek biedt. “Ik wil in de loop van volgend jaar ook reisvaccinaties gaan geven.”
Geen effect of ernstige bijwerking? Wees bedacht op genetische mutatie
Mirjam de With vond dat genetische mutaties in enzymen die oncolytica metaboliseren het risico op bijwerkingen tijdens de behandeling verhogen. “Wees alert als een patiënt ongewoon heftig reageert op een chemokuur of andere medicatie.”
‘Apothekers zouden zelf geneesmiddelen moeten kunnen voorschrijven’
Agressie aan de balie doordat een geneesmiddel niet leverbaar is of een patiënt niet het geneesmiddelmerk krijgt waar deze op rekende. Apotheker Renate Bosma en haar team hebben er dagelijks mee te maken.“We moeten met zijn allen wat meer begrip voor elkaar gaan krijgen.”
Gepants: een ommekeer in de migrainezorg?
De medicamenteuze behandeling van migraine is aan het veranderen dankzij de komst van de CGRP-remmers, sinds kort aangevuld met de gepants. Hans Carpay vertelt wat deze middelen voor de migrainezorg kunnen betekenen en weerlegt zorgen over de vergoeding hiervan.
Een duik die indruk maakt
Koraaldermatitis: een zeldzame aandoening die duikers kunnen oplopen na contact met koraal. Maar ondanks de vervelende klachten die het kan geven is er in de wetenschappelijke literatuur weinig over te vinden. Pim Keurlings dook in het geheim van deze aandoening.
Adjuvante immuun-checkpointremmers onder de loep
Adjuvante behandeling van kanker met immuun-checkpointremmers levert te weinig gezondheidswinst op in verhouding tot de kosten, stelt Sahar van Waalwijk. “Je stelt patiënten bloot aan ernstige of levenslange bijwerkingen, zonder dat ze baat hebben van de behandeling.”
‘Mediwiet’ vereist toezicht van arts en apotheker
De Transvaal Apotheek in Den Haag is gespecialiseerd in medicinale cannabis. Arwin Ramcharan vertelt dat de ‘mediwiet’ steeds vaker wordt voorgeschreven. “De cannabisplantjes voldoen aan de strengste eisen, een garantie die je bij de coffeeshop niet hebt.”
Migrainepatiënten krijgen nog te vaak opioïden
Artsen schrijven vaak opioïden voor aan migrainepatiënten met acute klachten. Echter krijgen bij langdurig gebruik de nadelen de overhand, vertelt Gisela Terwindt. “In de hoofdpijnrichtlijnen staat niet voor niets dat het gebruik van opioïden vermeden moet worden.”
Zwolse ziekenhuisapothekers werpen dam op tegen medicatieverspilling
Door de werkwijze aan te passen hebben ziekenhuisapothekers in Isala Zwolle medicatieverspilling met 90% weten te reduceren. Douwe van der Meer: “Er is een soort maatschappelijk momentum gekomen. Je moet kunnen verantwoorden waarom je dingen weggooit.”
Wegen de voordelen van JAK-remmers op tegen de nadelen?
Het CBG adviseert geen JAK-remmers voor te schrijven aan reumapatiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziektes. Jaap van Laar onderschrijft dit, maar roept wel op reëel te blijven. “Laten we bepalen voor welke patiënten deze middelen nog wél zinvol kunnen zijn.”
Selectiever inzetten oncolytica voor betere overleving
Ondanks de komst van veel nieuwe oncolytica is de overleving bij kanker slechts beperkt toegenomen. Sabine Siesling en Agnes Jager onderzochten de overlevingswinst bij gemetastaseerde kanker. “Oncolytica moeten nog selectiever worden ingezet.”
Ook gecombineerde N=1 studies leveren betrouwbaar bewijs
Als het niet mogelijk is de waarde van een therapie te onderzoeken in een randomised clinical trial (RCT), bijvoorbeeld doordat de betreffende aandoening zeer zeldzaam is, dan biedt een gecombineerde N=1 studie een goed alternatief, zo toonde Bas Stunnenberg aan.
Agendeer afbouwen van antidepressiva
Christiaan Vinkers doet onderzoek naar het afbouwen van antidepressiva en adviseert patiënten en zorgverleners over afbouwen. “Vaak wordt ook gedacht dat er weinig mogelijkheden zijn om af te bouwen in kleine doseerstapjes. Daar ligt een rol voor apothekers.”
Steeds meer apothekers zetten in op verbetering leefstijl
Rogier Larik is kartrekker van de groeiende beweging van Leefstijlapothekers. “Een gezondere leefstijl kan leiden tot minder gebruik van medicatie of zelfs tot geheel afbouwen”
Geïnspireerd door dankbare patiënten
Als poliklinisch apotheker op Aruba is Sabine Brown-van der Wal de verbindende schakel tussen de eerste en tweede lijn. “Het eiland is te klein om ruzie met elkaar te maken. Integendeel: met onderlinge samenwerking zetten we onszelf op de kaart.”
Registreer bariatrische chirurgie als contra-indicatie
Het consequent vastleggen van de contra-indicatie bariatrische chirurgie gebeurt nog veel te weinig, constateert ziekenhuisapotheker Cedric Lau. “Daarom krijgen patiënten mogelijk geneesmiddelen die vermeden of anders gedoseerd hadden moeten worden.”
Thuismedicatie in ziekenhuis vermindert verspilling én vergroot veiligheid
Het wordt tijd om in Nederland een grote slag te gaan slaan, vindt ziekenhuisapotheker Patricia van den Bemt. “Ik zie gelukkig steeds meer ziekenhuizen doorgebruik van thuismedicatie omarmen.”
Zoutrestrictie helpt om bijwerking oncolytica te voorkomen
Een zoutbeperkt dieet helpt hoge bloeddruk als bijwerking van VEGF-remmers te voorkomen. Dit blijkt uit onderzoek van verpleegkundig specialist Leni van Doorn. “Zoutbeperking is een relevante interventie, die bovendien goedkoop is en eenvoudig uit te voeren.”
Verbindingen leggen om uitdagingen in de farmaceutische keten aan te pakken
Mensen en thema’s met elkaar verbinden, dat drijft apotheker Brigit van Soest-Segers. Er ontstaat veel energie als je de juiste mensen met elkaar in contact brengt, aldus de nieuwe NVZA-directeur. “Als je écht samenwerkt en onbevooroordeeld naar elkaar luistert, krijg je veel voor elkaar.”
IL-17-remmers verhogen risico candida-infectie
IL-17-remmers zijn geassocieerd met een verhoogd risico op candida-infecties. Het betreft vooral infecties van de mond-keelholte en de slokdarm en in iets mindere mate van de huid. Dit blijkt uit Nederlands onderzoek op basis van gegevens uit vier verschillende real-world datasets.
‘Apotheker kan huisarts werk uit handen nemen bij kleine kwalen’
Meer aandacht voor zelfzorgadvisering is in de apotheek nodig, concludeert apotheker dr. Rian Lelie-van der Zande uit haar promotieonderzoek. “Goede advisering bij zelfzorg is niet eenvoudig; je moet parate kennis hebben, het consult correct voeren en antwoorden van cliënten goed interpreteren.”
Minder curettages bij miskraam door combi misoprostol en mifepriston
“Kiest de patiënt bij een miskraam voor medicatie, dan bestaat de kans dat dit niet effectief is en curettage alsnog nodig is.” Promovenda Lotte Hamel onderzocht of de combi van misoprostol/mifepriston, net als bij abortus, ook bij een niet-vitale zwangerschap beter werkt.
Zó voorkom je onnodig gebruik van opioïden
Het gebruik van opioïden moet tot het nuttige en strikt noodzakelijke worden beperkt. Onder meer omdat het pijnstillend effect verdwijnt, terwijl het risico op bijwerkingen blijft. Apotheker Eward Melis uit de Sint Maartenskliniek geeft tips: “Maak regelmatig de balans op met de patiënt.”
