DOQ

Palliatieve zorg

COPD-studie levert winst op voor zorgverleners en patiënten

Long Alliantie Nederland deed onderzoek naar palliatieve zorg bij COPD. Belangrijkste uitkomsten volgens projectleider Els Verschuur: minder IC-opnamen, meer duidelijkheid voor patiënten en naasten, meer werkplezier bij zorgverleners en betere relatie met patiënten.

Bedside Singers: zingen voor de ziel in laatste levensfase

Zingen voor mensen in hun laatste levensfase zorgt voor minder pijn, meer ontspanning en meer verbinding. “Muziek is een grote steun in de palliatieve levensfase; het is een snelle weg haar het hart”, zegt Petrie Akkerman, initiatiefnemer en artistiek leider van de Bedside Singers.

Eenvoudige scorelijst om delier hospice­patiënt te voorspellen

“Een uitgebreide screening op delier is een belasting voor zowel de patiënt als de verzorging. Zeker als het vaak gebeurt”, zegt huisarts Carla Juffermans. Zij onderzocht of de 10-item Risk Score List en een vereenvoudigde versie ervan bruikbaar zijn in het hospice om het risico op delier te voorspellen.

Een goed gesprek kan kwaliteit palliatieve zorg verbeteren

“Zowel artsen als patiënten doen veel aannames over de laatste levensfase; die kloppen lang niet altijd”, aldus verpleegkundig specialist Lenny Kuper. Zij onderzocht hoe Advance Care Planning verloopt in praktijk voor patiënten met ernstige COPD.

‘Kijk bij palliatieve patiënt ook verder dan medische zorg’

“Wat betekent afgenomen mobiliteit voor iemands levenskwaliteit?”, aldus Jeroen Hasselaar, sinds kort bijzonder hoogleraar social empowerment in de palliatieve zorg. “Palliatieve zorg is méér dan medische zorg. Heb als arts ook oog voor de sociale en maatschappelijke impact in deze fase.”

‘Artsen kunnen meer betekenen als ze palliatieve zorg eerder inzetten’

“Rond het levenseinde is nog een wereld te winnen”, stelt Yvette van der Linden, hoofd Expertisecentrum Palliatieve Zorg in het LUMC. Zij bekleedt tevens de leerstoel palliatieve geneeskunde. De radiotherapeut-oncoloog wil eerdere aandacht voor palliatieve zorg in het behandeltraject en meer belangstelling voor dit thema in het onderwijs.


‘Palliatieve zorg gaat niet over de dood, maar over het leven’

Wat kunnen artsen betekenen voor patiënten die niet meer beter worden maar ook niet meteen doodgaan? “Veel”, zegt Christiaan Rhodius, arts palliatieve geneeskunde. “Zolang we de behoefte van de patiënt centraal stellen. Mijn advies is altijd: maak de patiënt tot je leermeester.”

Voorkom burn-out in palliatieve zorg door structurele aanpassingen

Op team- en organisatieniveau veranderingen doorvoeren helpt zorgverleners in de palliatieve zorg om burn-outs te voorkomen. “Zij ondernemen zelf al veel, maar niet alles ligt binnen hun invloedssfeer”, stelt onderzoeker Anne-Floor Dijxhoorn van IKNL.

Stem behandeldoel beter af met patiënt met uitgezaaide longkanker

“Goede, open communicatie, advanced care planning en gezamenlijke besluitvorming zijn van groot belang voor patiënten met uitgezaaide longkanker”, aldus dr. Adinda Mieras. Zij promoveerde op behandelingen voor uitgezaaide longkanker rond het levenseinde.

Overlijden en palliatieve zorg in coronatijd: dilemma tussen afstand en nabijheid

‘Als arts kun je een beperkte hoeveelheid overlijdens aan; anders ga je eraan onderdoor of word je onverschillig’ vertelt internist-oncoloog Tineke Smilde. Coronatijd heeft veel impact op de zorg rond overlijden en de palliatieve fase, zo blijkt uit ZonMw-onderzoek. Wat kunnen zorgprofessionals leren van de eerste bevindingen?

Een goed gesprek over de laatste levensfase loont

Gesprekken over wat bewoners in verzorgings- en verpleeghuizen nog willen of nodig hebben in hun laatste levensfase dragen bij aan kortere ziekenhuisopnames.

Dr. Bertholet: ‘Behandelpaspoort biedt huisarts handvatten voor tijdig gesprek over behandelwensen’

Specialist ouderengeneeskunde dr. Ester Bertholet heeft het Behandelpaspoort ontwikkeld om tijdig behandelwensen vast te leggen. De paspoorten gaan in deze coronatijden als warme broodjes over de toonbank.

Dr. Been-Buck: ‘Eerder met COPD-patiënt spreken over palliatieve zorg’

Longzorgprofessionals van vier ziekenhuizen passen nieuw geleerde gesprekstechnieken toe bij gesprekken met COPD-patiënten. Zo onderzoeken zij of dit een betere kwaliteit van (palliatieve) zorg geeft.

Huisarts Laumen: ‘Tref maatregelen voor palliatieve zorg thuis in deze coronacrisis’

Hoe ga je als arts om met een acute palliatieve sedatie in de thuissituatie bij een oudere vrouw waarbij vrijwel zeker corona in het spel is? Huisarts Daniëlle Laumen werd ermee geconfronteerd. “Artsen moeten voorbereid zijn op een acute situatie.”

Prof. dr. Reyners: ‘Hij wilde ervoor zorgen dat zijn vrouw en kinderen na zijn dood zo goed mogelijk verder konden met hun bestaan’

Een patiënt die je altijd bijblijft. Prof. dr. An Reyners, hoogleraar Palliatieve Geneeskunde, ontmoette tijdens haar opleiding een patiënt die alles zo goed mogelijk regelde voor zijn jonge gezin voor ná zijn overlijden.

Huisarts Roelofs: ‘Bespreek bij palliatieve zorg in een vroeg stadium wat iemand nog wel en niet wil’

Palliatieve zorg past perfect bij de taken van een huisarts, stelt huisarts Roelofs, recent uitgeroepen tot Kaderarts van het jaar. Zij stimuleert andere huisarts om zich verder in palliatieve zorg te verdiepen.

Dr. Seeber: ‘Vroege start van palliatieve zorg kan levensverlengend werken’

Als artsen na diagnose van progressieve neurologische aandoeningen vroegtijdig beginnen met palliatieve zorg, blijkt dat de kwaliteit van leven te verhogen.

Huisarts Slort over communicatie in de palliatieve fase: ‘Tijdens die visite kreeg ik kramp in mijn buik’

Het boek ‘Met het einde in zicht’ gaat over communicatie in de palliatieve fase. DOQ.nl publiceert 2 verhalen hieruit. In dit verhaal vertelt huisarts Slort over een huisbezoek waar hij tegenop ziet.

Longarts dr. Mooren: ‘Palliatieve zorg bieden aan longpatiënten vereist bredere blik’

Voor goede palliatieve zorg bij longpatiënten met een slechte prognose is het belangrijk dat longartsen zich minder focussen op het fysieke domein. Aanhaken bij een multidisciplinair team is volgens longarts – en tevens palliatief arts – dr. Mooren belangrijk om zorg op maat te kunnen bieden.

Yvonne Engels: ‘Ga bij hartfalen tijdig in gesprek over levensverwachting en palliatieve zorg’

De vernieuwde richtlijn ‘Palliatieve zorg bij hartfalen’ adviseert tijdige communicatie over toekomstscenario’s en palliatieve zorg. Artsen stellen deze gesprekken soms te lang uit vanwege het grillige verloop van hartfalen. De levensverwachting kan soms namelijk nog heel lang zijn, maar soms ook onverwacht kort.

Huisarts Schonewille over die ene patiënt: ‘Bij euthanasie was er geen verzoening meer geweest’

Een patiënt die impact heeft. Huisarts Schonewille vertelt over de mooie metamorfose bij een patiënt in de levensfase die ze een aantal maanden eerder euthanasie had geweigerd.

Kinderarts dr. Verhagen: ‘Verdiep je tijdig in kinderpalliatieve zorg, of contact een ervaren collega-arts’

Artsen die met een kinderpalliatieve situatie te maken krijgen, ervaren dit als een zeer ingrijpend traject. Hierbij moeten ze in goed overleg met de ouders de regie kunnen voeren en helpen bij het maken van levenseindebeslissingen. Inmiddels is hier steeds meer nuttige kennis over beschikbaar.

Nieuwe richtlijn Palliatieve zorg bij nierfalen

Begin deze maand verscheen de multidisciplinaire richtlijn Palliatieve zorg eindstadium nierfalen. De nieuwe richtlijn geeft medisch specialisten (internisten, huisartsen, apothekers) aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met eindstadium nierfalen met als doel een betere kwaliteit van de zorgverlening. In de richtlijn komen de lichamelijke, psychische, sociale en spirituele kanten van de zorg aan bod. […]





Wil je in de toekomst een goede apo­theker zijn? Verdiep je dan in AI

Digitale toepassingen gaan in de toekomst een groot onderdeel zijn van de werkzaamheden in de apotheek, verwacht Claudia Rijcken. Apothekers moeten zich hierop oriënteren. “Apothekers die zich niet verdiepen in AI, zullen uiteindelijk minder goede apothekers zijn.”

We weten het nu zeker: koeling bij dotteren werkt niet.

Mohamed El Farissi onderzocht, met behulp van een nieuwe techniek voor lokale koeling, of koeling bij dotteren nou écht werkt of niet. Nee, was het antwoord. “We hadden graag een andere uitkomst gezien.” De infusietechniek heeft mogelijk nog wel andere toepassingen.

Hoger risico op herpes zoster met JAK-remmer

Mischa Pier en Laura Boekel vonden een verhoogd risico op herpes zoster bij SLE-patiënten en patiënten die JAK-remmers of corticosteroïden gebruiken. “Er is meer aandacht nodig in de praktijk voor het risico op herpes zoster en de mogelijke voordelen van vaccinatie.”

Nog veel hidra­denitis suppurativa-patiënten zijn niet gediag­nosti­ceerd

Met ruim 2% is de prevalentie van hidradenitis suppurativa hoger dan eerder gedacht. Silke Bouwman vond dat de huidaandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd én samenhangt met leefstijl. “Gemiddeld duurt het een jaar of zeven voordat de diagnose wordt gesteld.”

De worsteling van gewichts­verlies: overwinnen van ongezonde prikkels

Jacqui van Kemenade zet zich in voor maatschappelijke veranderingen om obesitas tegen te gaan. Zij stelde de Weeg & Weet-checklist op, waarmee mensen inzicht krijgen in de oorzaken van hun overgewicht of obesitas. Inmiddels vulden meer dan 17.500 Nederlanders die in.

Goede communicatie in de operatiekamer kan veiligheid verbeteren

Anne van Dalen deed onderzoek naar de communicatie in operatiekamers en geeft praktische tips hoe deze verbeterd kan worden. “Het kan heel waardevol zijn om met het complete operatieteam, dus alle verschillende disciplines bij elkaar, samen te oefenen.”

Op zoek naar een nieuwe gouden standaard

Onderzoek naar 3D-virtual reality-beoordeling van vernauwingen in de kransslagaders door Sulayman el Mathari en Jolanda Kluin belooft precisie en verbeterde patiëntuitkomsten. "Er zijn grensgevallen waarbij een extra beoordeling noodzakelijk is.”

‘Extra ogen die over je schouder meekijken’

Gebruik van een algoritme bij colonoscopie leidt tot detectie van wel 40% meer poliepen dan zonder assistentie van het algoritme. Het houdt je bij de les, vertelt Michiel Maas. “Het is alsof er iemand over je schouder meekijkt en steeds vraagt: ‘Heb je dat gezien?’”

‘Betrouw­baardere wijze van nierfunctie­bepaling draagt bij aan betere behandeling’ 

Edouard Fu ontdekte een aanzienlijk betrouwbaardere methode om de nierfunctie bij ouderen in te schatten. “De impact op de praktijk is enorm. Wereldwijd worden er miljoenen creatininetesten gedaan om de nierfunctie te meten.”